GZWP na obszarze województwa pomorskiego

W granicach województwa pomorskiego wyznaczono 19 zbiorników, z których 6 rozprzestrzenia się także na terenach sąsiednich województw. Łączna powierzchnia zbiorników położonych w obrębie województwa pomorskiego wynosi ok. 5505 km2, a obszarów ochronnych ok. 6431 km2.

gzwp Pomorze
Rys. 1. GZWP na obszarze wojewodztwa pomorskiego

Występowanie i wykształcenie większości zbiorników związane jest z utworami czwartorzędu (Q). Biorąc pod uwagę genezę utworów wodonośnych możemy wśród nich wydzielić zbiorniki pradolinne (p), dolinne (d), dolin kopalnych (k) i międzymorenowe (m). Inny typ zbiorników występuje w utworach starszych: w neogenie (Ng) i kredzie (Cr). Z uwagi na znaczną głębokość ich zalegania oraz położenie względem płytszych zbiorników czwartorzędowych przyjmują charakter subzbiornika lub subniecki. Najwięcej zbiorników (11) zostało wydzielonych w międzymorenowych utworach czwartorzędu. Mają różną powierzchnię: od kilkunastu do kilkuset km2. Miąższość utworów wodonośnych wynosi 10–30 m a wydajność potencjalna studni na ogół nie przekracza 90 m3/h.

Warstwa wodonośna występuje najczęściej pod przykryciem glin zwałowych chociaż lokalnie może być odkryta np. na obszarze GZWP 108 – Salino (rys. 2). Zasoby wód podziemnych na ogół nie przekraczają 1000 m3/h.

 gzwp 108 i 109 przekrój
Rys. 2. Przekrój hydrogeologiczny przez GZWP 108 i 109  (objaśnienia - jak na rys. 3)

Znacznie większą zasobnością i lepszym wykształceniem wyróżniają się zbiorniki pradolinne, dolinne i dolin kopalnych. Występowanie wód podziemnych związane jest z utworami piaszczysto-żwirowymi wypełniającymi na ogół podłużne (rynnowe) struktury wcinające się miejscami głęboko w podłoże czwartorzędu (rys. 2 i 3). Dzięki temu stanowią one bazę drenażu wód podziemnych dopływających ze znacznie większego obszaru. Wpływa to na ich stosunkowo wysoką zasobność (w porównaniu do niewielkiej powierzchni) np. zasoby zbiornika 110 szacuje się na kilkanaście tysięcy m3/h. Na obszarze tych zbiorników położone są największe ujęcia wód podziemnych regionu gdańskiego: GZWP 110 i 112 – ujęcia komunalne i przemysłowe Gdyni, Rumi i Redy oraz Gdańska i Sopotu, GZWP 107 – ujęcia w Lęborku.

 
gzwp 110 i 111 przekrój
Rys. 3. Przekrój hydrogeologiczny przez GZWP 110 i 111

Największą powierzchnię obejmuje subzbiornik 111. Zalega na znacznych głębokościach. W efekcie odnawialność wód podziemnych jest utrudniona i zasoby dyspozycyjne, w porównaniu do dużej powierzchni zbiornika, są stosunkowo niskie (ok. 4000 m3/h).