Zygmunt Rozen

Zygmunt Rozen Zygmunt Rozen urodził się 29 maja 1874 r. w Zbarażu (Małopolska Wschodnia). Ukończył tamże szkołę powszechną, a po ukończeniu gimnazjum w Tarnopolu zapisał się w 1901 roku na Uniwersytet Jagielloński na Wydział Filozoficzny. Studiuje mineralogię, geologię i chemię nieorganiczną. W 1904 r. zostaje asystentem prof. Morozewicza i odtąd jego losy wiązały się przez dłuższy czas z kierunkiem tegoż pracy i z pracownią Zakładu Mineralogicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Na tym stanowisku przyczynił się w znacznym stopniu do urządzenia muzeum, zbierając materiały na licznych wycieczkach. Poza tym pracował także ściśle naukowo, w 1909 r. uzyskał stopień doktora filozofii. Jego pracą doktorską była rozprawa p.t. "Dawne lawy krakowskie". W tymże okresie wykładał i miał ćwiczenia na Studium Rolniczym z zakresu mineralogii i petrografii.

Już poprzednio odbył szereg wycieczek z profesorem J. Morozewiczem nad Morze Czarne, w okolice Mariupola oraz na Śląsk Cieszyński i Opawski, gdzie zbierał materiały do opracowania cieszynitów i innych skał. W 1913 r. wyjechał do Niemiec jako stypendysta Komitetu Organizacyjnego mającej się utworzyć Akademii Górniczej w Krakowie i studiował solnictwo potasowe. Wybuch wielkiej wojny przerywa pracę. Dr Zygmunt Rozen przez szereg lat nie może zajmować się nauką, mając różne przydziały od władz wojskowych. Przez dwa lata był referentem do spraw geologiczno-górniczych przy Austriackim ministerstwie wojskowym, następnie pracował w Polskiej Komisji Likwidacyjnej w Wiedniu. W 1920 r., gdy już organizacja Akademii Górniczej dobiegała końca, został powołany na docenta tej uczelni, a następnie - na profesora nadzwyczajnego i zwyczajnego (1929 r.). W latach 1928-30 wykładał specjalne działy mineralogii i petrografii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po za pracami i badaniami teoretycznymi, zajmował się także zagadnieniami praktycznymi, jak przeróbka pyłu wielkopiecowego na sole potasowe, wytwarzanie siarczanu potasu z wielkopiecowego pyłu cynkowego i inne.

Prof. Z. Rozen zorganizował w czasie pracy w Akademii Górniczej Zakład Mineralogii oraz samowystarczalną finansowo "Stację Doświadczalną przy Zakładzie Mineralogii i Petrografii Akademii Górniczej". W stacji tej prowadzono badania petrograficzne oraz próby nad wytrzymałością materiałów, a zwłaszcza materiałów budowlanych. Z Zakładu i Stacji Doświadczalnej Akademii Górniczej wyszło 65 prac i obszerniejszych notatek naukowych, nie licząc prac samego profesora. Oprócz wspomnianej już monografii petrograficznej o dawnych lawach Krakowskich, prof. Z. Rozen ogłosił także szereg prac z dziedziny mineralogii polskiej, jak o barycie tatrzańskim, pilolicie z Miękini, o polskich minerałach solnych i t.d. Był typem badacza, który dużą wiedzę teoretyczną potrafił łączyć z jej zastosowaniami praktycznymi, a zwłaszcza z górnictwem i hutnictwem. Był ponadto zamiłowanym pedagogiem, doskonale sprawującym swe wysokie zadania w kierunku kształcenia młodych górników na tle wiedzy teoretycznej. Zmarł 29 maja 1936 roku.

Opracowała: Halina Urban

Źródła:

  • Stefan Kreutz - Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego. tom 12, 1936;
  • Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powszechna. Tom XXII (uzupełniający), Kraków;