Drodzy Czytelnicy,
Drugi numer Newslettera Państwowej Służby Geologicznej poświęcamy w całości geoinformacji w służbie geologii.
- Bazy danych geologicznych
- Milion odsłon portalu geologia.pgi.gov.pl
- Nowa wersja aplikacji DOKUMENTY
- Czy wiesz, że...?
Bazy danych geologicznych w Państwowym Instytucie Geologicznym-PIB
Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy (PIG-PIB) pełni rolę Państwowej Służby Geologicznej (PSG) i Państwowej Służby Hydrogeologicznej (PSH). W ramach zadań obu służb prowadzimy liczne prace naukowe i gromadzimy, przetwarzamy oraz udostępniamy olbrzymią ilość danych geologicznych i środowiskowych, w większości przestrzennych. Szereg dedykowanych aplikacji dziedzinowych umożliwia łatwe i bezpłatne wyszukiwanie i przeglądanie danych, a także bezpośredni dostęp do tych, które nie wymagają wniosku o dostęp do informacji geologicznej. Przedstawiamy podstawowe informacje o zasobach baz danych prowadzonych i udostępnianych w ramach PSG.
W podsystemach Centralnej Bazy Danych Geologicznych (CBDG) zawarta jest zdecydowana większość metadanych i informacji geologicznej, gromadzonej w formie cyfrowej. Zasoby te zawierają łącznie ponad 7,3 miliona danych, a serwisy internetowe Państwowego Instytutu Geologicznego-PIB notują co roku łącznie ponad 3 miliony odsłon. Dla wszystkich danych i map wytwarzanych przez PIG-PIB prowadzony jest także katalog metadanych, dostępny on-line.
Zakładka Dane geologiczne na stronie internetowej Państwowego Instytutu Geologicznego-PIB
Najczęściej wykorzystywaną aplikacją udostępnianą przez Państwową Służbę Geologiczną jest portal danych przestrzennych GEOLOGIA (geologia.pgi.gov.pl), w którym użytkownicy wykonali w 2019 roku blisko milion analiz! Najczęściej poszukiwane są granice udokumentowanych złóż kopalin, obszarów i terenów górniczych, udostępniane z Systemu Gospodarki i Ochrony Bogactw Mineralnych MIDAS. Wykorzystanie ich na portalach mapowych (np. geoportale dla różnych szczebli administracji, geoportale tematyczne, itp.) sięga miesięcznie miliona wywołań i stale rośnie. Czyni to bazę danych MIDAS kluczowym zasobem państwowej służby geologicznej.
Innymi istotnymi dziedzinowymi systemami informatycznymi prowadzonymi przez PIG-PIB w ramach PSG są System Osłony Przeciwosuwiskowej (SOPO), Baza Danych Geologiczno-Inżynierskich (BDGI-WFM) oraz bazy danych kartograficznych. PIG-PIB, w ramach zadań PSH prowadzi także wymagane ustawowo bazy danych o tematyce hydrogeologicznej, z których najważniejsze to Centralny Bank Danych Hydrogeologicznych, Baza Zasobów Wód Podziemnych oraz Monitoring Wód Podziemnych, a także system SPD PSH oraz portal e-PSH.
Metadane i dane są wprowadzane do Centralnej Bazy Danych Geologicznych i pozostałych systemów dziedzinowych systematycznie, w ramach licznych zadań PSG.
Utrzymanie i rozwój baz danych oraz aplikacji są realizowane w ramach przedsięwzięcia Państwowej Służby Geologicznej ,,Prowadzenie baz danych geologicznych w systemie przetwarzania danych służby geologicznej – zadanie ciągłe PSG”. Cała infrastruktura informatyczna wykorzystywana do zadań PSG jest utrzymywana w ramach przedsięwzięcia ,,Wsparcie informatyczne zadań służby geologicznej”. Wszystkie powyższe zadania i przedsięwzięcia PSG są realizowane pod nadzorem Ministerstwa Środowiska oraz finansowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW).
Oprócz bieżącego utrzymywania geologicznych baz danych i aplikacji, w ramach przedsięwzięcia PSG ,,Prowadzenie baz danych geologicznych...” zrealizowano w ostatnim roku szereg prac rozwojowych – m.in. modernizację oprogramowania i bazy danych Mapy Geośrodowiskowej Polski (MGŚP), liczne usprawnienia i zmiany funkcjonalne wielu aplikacji (GeoLog, ANTROPOPRESJA, MINERALNE, GEOLOGIA i in.) oraz prace programistyczne zmierzające do utworzenia nowych wersji podsystemów CBDG: OTWORY, ANALIZY, RDZENIE, DOKUMENTY i SŁOWNIKI. Najważniejsze działania, które rozpoczną się w 2020 roku to modernizacja systemów MIDAS, INFOGEOSKARB i SOPO (System Osłony Przeciwosuwiskowej) wraz z wdrożeniem dwóch e-usług w tym systemie: zgłaszania osuwisk oraz zgłaszania uwag do kart osuwisk. Planujemy też modernizację systemu DIGIT, wykorzystywanego przez Narodowe Archiwum Geologiczne do cyfrowania informacji geologicznej i dokumentacji.
Rola geologicznych baz danych i aplikacji w zadaniach służby geologicznej
W tym roku planujemy również rozpoczęcie innych, powiązanych przedsięwzięć Państwowej Służby Geologicznej: budowę środowiska do harmonizacji i publikacji zbiorów danych przestrzennych zgodnie z wymaganiami Dyrektywy INSPIRE oraz modernizację sytemu informatycznego Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski (SMGP).
Gwarantujemy, że z każdym wykonanym zadaniem dane geologiczne będą coraz bardziej kompleksowe i dostępne.
Tekst: Piotr Gałkowski, Marek Sołowczuk
Milion odsłon portalu geologia.pgi.gov.pl Dołącz do jego użytkowników!
Misją Państwowego Instytutu Geologicznego-PIB jest ciągłe wytwarzanie informacji ze zgromadzonych danych przestrzennych i udostępnianie jej za pomocą nowoczesnych narzędzi internetowych. Kluczowym narzędziem jest Portal GEOLOGIA, dostępny pod adresem geologia.pgi.gov.pl – ogólnodostępne i nowoczesne narzędzie do analizy danych. Na portalu połączono informacje i mapy pochodzące z licznych baz danych i projektów oraz udostępniono je wraz z nowoczesnymi narzędziami do ich przetwarzania i analizy. Czyni to Portal GEOLOGIA jednym z najbardziej innowacyjnych rozwiązań wśród światowych służb geologicznych.
Udostępnione na portalu geologia.pgi.gov.pl dane oraz narzędzia umożliwiają uzyskanie informacji skategoryzowanych i częściowo zinterpretowanych na potrzeby rożnych zagadnień oraz dziedzin gospodarki. Zakres merytoryczny i technologia rozwiązania są oparte m.in. o analizę dobrych praktyk wiodących, zachodnich służb geologicznych.
Zapraszamy do zapoznania się z tym niezwykłym narzędziem, jakim jest portal geologia.pgi.gov.pl oraz z olbrzymim zasobem informacji. Zachęcamy do korzystania z niego w zadaniach naukowych, administracyjnych i biznesowych oraz osobistych zainteresowaniach.
Poznaj możliwości Portalu GEOLOGIA
Główna aplikacja mapowa oparta jest na szablonie aplikacji Story Map. Poszczególne zakładki reprezentuje 10 różnych dziedzin geologii i obszarów tematycznych:
- mapy geologiczne,
- dane hydrogeologiczne,
- surowce mineralne,
- otwory wiertnicze,
- geozagrożenia,
- geologia Bałtyku,
- geofizyka,
- geochemia,
- geologia inżynierska,
- geoturystyka.
Każda zakładka to osobna, dedykowana aplikacja dla konkretnej grupy danych, utworzona w Web AppBuilder for ArcGIS. Narzędzie to umożliwia tworzenie i konfigurowanie w pełni funkcjonalnych aplikacji internetowych 2D i 3D. Aplikacje są zarazem zintegrowane – korzystają z tych samych źródeł danych, a użytkownik może korzystać z danych i analiz pomiędzy aplikacjami, które obejmują jego obszar zainteresowań. Użytkownik może także tworzyć własne mapy.
Główne elementy każdej aplikacji to:
- okno mapy,
- widżety pozapanelowe,
- widżety panelowe.
Większość aplikacji zawiera podobny zestaw widżetów, takich jak:
- Dodaj dane,
- Lista warstw,
- Legenda,
- Pomiar,
- Wyszukiwanie,
- Tabela atrybutów,
- Moja lokalizacja,
- Zapytanie, Zaznacz.
Wymienione funkcje dość powszechnie występują na wielu portalach danych przestrzennych, ale Portal GEOLOGIA geologia.pgi.gov.pl pozytywnie wyróżnia możliwość wykonywania szeregu bardzo zaawansowanych analiz, dostępnych dzięki podpięciu pod portal wielu baz danych i szerokiej gamie funkcjonalności:
- identyfikacja,
- selekcja,
- analiza zdarzeń,
- mierzenie odległości,
- buforowanie stref,
- raporty,
- analiza danych,
- diagramy,
- zapytania przestrzenne,
- zapytania atrybutowe,
- drążenie danych w tabelach podłączonych do mapy,
- drążenie do aplikacji dziedzinowych,
i wiele innych.
Szczegółowe informacje o działaniu aplikacji i jej narzędziach dostępne są w widżecie ,,Pomoc” oraz w instrukcji użytkownika.
Wybrane funkcjonalności Portalu GEOLOGIA
Co więcej, analizy i mapy stworzone przez użytkownika mogą być zapisane pod unikalnym adresem usługi i wywołane później lub osadzone jako link w dowolnym serwisie webowym (służy do tego widżet ,,Udostępnianie”). Oznacza to na przykład, że określony powiat może skonfigurować dowolne mapy obrazujące wybrany obszar, zapisać usługę i zamieścić ją dla mieszkańców lub pracowników właściwych wydziałów starostwa na swojej stronie internetowej.
Wszystkie analizy użytkownik może wykonywać wykorzystując także gotowe mapy tematyczne oraz mapy bazowe, utworzone wcześniej w Portal for ArcGIS. Referencyjnym źródłem dla map bazowych jest Główny Urząd Geodezji i Kartografii oraz jego krajowy geoportal.gov.pl. Są to głównie usługi przeglądania WMTS:
- wizualizacja BDOO,
- wizualizacja BDOT10K,
- mapa topograficzna.
Warstwy tematyczne oparte są na usługach mapowych REST serwera danych przestrzennych PIG-PIB.
Portal GEOLOGIA jest stale rozwijany i uzupełniany o nowe usługi oraz mapy, prezentujące efekty kolejnych wykonywanych zadań Państwowej Służby Geologicznej. Prowadzone są także prace pilotażowe z wykorzystaniem Portalu GEOLOGIA do gromadzenia i edycji danych podczas prac terenowych. Aplikacje mobilne związane z Portalem GEOLOGIA umożliwiają m.in. gromadzenie i aktualizowanie danych przy użyciu mapy lub urządzenia GPS oraz dołączanie zdjęć lub załączników graficznych do obiektów przestrzennych. Wykorzystanie tego typu rozwiązań poprawi efektywność wykonywanych prac terenowych i zwiększy dokładność pozyskiwania danych przestrzennych.
Prace związane z Portalem GEOLOGIA i jego utrzymanie są realizowane w ramach przedsięwzięć państwowej służby geologicznej ,,Prowadzenie baz danych geologicznych w systemie przetwarzania danych służby geologicznej – zadanie ciągłe PSG” oraz ,,Wsparcie informatyczne zadań służby geologicznej”, wykonywanych przez PIG-PIB pod nadzorem Ministerstwa Środowiska oraz finansowanych ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW).
Zapraszamy do skorzystania z Portalu GEOLOGIA!
Zobacz prezentację:
Tekst: Piotr Gałkowski, Marek Adamski, Izabella Sadowa
Nowa wersja aplikacji DOKUMENTY Centralnej Bazy Danych Geologicznych
Podsystem Dokumenty Centralnej Bazy Danych Geologicznych (CBDG) należy do najważniejszych zasobów danych cyfrowych PIG-PIB. Przechowywane są w nim dane katalogowe archiwalnych opracowań geologicznych z Narodowego Archiwum Geologicznego oraz innych archiwów w kraju, łącznie z ponad 100 archiwów. Od samego początku działania CBDG był on publicznie i bezpłatnie udostępniany w Internecie za pomocą specjalistycznych aplikacji. Ich kolejne wersje zawsze starały się wykorzystywać najnowsze dostępne technologie i trendy w budowaniu nowoczesnych rozwiązań informatycznych. Tak właśnie dzieje się i teraz, kiedy do eksploatacji oddawana jest nowa wersja aplikacji CBDG Dokumenty.
Jest ona uruchomiona pod tymczasowym adresem dokumenty.pgi.gov.pl/wyszukiwarka2. Poprzednia wersja aplikacji jeszcze przez miesiąc będzie dostępna pod dotychczasowym adresem dokumenty.pgi.gov.pl/wyszukiwarka, zanim całkowicie zastąpi ją nowa wersja.
Nowa aplikacja powstała całkowicie od podstaw, uwzględniając współczesne wymagania stawiane aplikacjom internetowym. Przy jej budowie wykorzystano doświadczenia zebrane w trakcie użytkowania poprzedniej wersji aplikacji.
Aplikacja CBDG Dokumenty
Aplikacja CBDG Dokumenty wykorzystuje różne mechanizmy wyszukiwania: porównawcze, pełnotekstowe i złożone. Aby móc w pełni korzystać ich możliwości warto zapoznać się z objaśnieniami zawartymi w Pomocy do aplikacji. Dodatkowo przy każdym polu do wyszukiwania znajduje się podpowiedź dedykowana temu konkretnemu zapytaniu.
Aplikacja CBDG Dokumenty - pomoc
Aplikacja CBDG Dokumenty jest oczywiście przystosowana do korzystania na urządzeniach mobilnych ale zawiera też funkcjonalność przydatną na bardzo dużych monitorach - przełącznik pełnoekranowy, który może być przydatny, przy przeglądaniu wyszukanych dużych ilości danych.
Aplikacja CBDG Dokumenty - szeroki ekran
W celu przyspieszenia działania aplikacji wyniki wyszukiwania są wyświetlane partiami od 10., a w razie potrzeby nawet aż do 500 rekordów.
Aplikacja CBDG Dokumenty - porcjowanie danych
Domyślnie wyniki wyszukania są sortowanie alfabetycznie według tytułów. Aplikacja umożliwia dodatkowo sortowanie rosnąco lub malejąco według roku powstania dokumentacji, lub jej identyfikatora w CBDG.
Aplikacja CBDG Dokumenty - sortowanie danych
Komponent Aplikacji CBDG Dokumenty prezentujący szczegóły wyszukanego dokumentu, w zależności od jego zawartości, może zawierać linki do bardziej szczegółowych informacji w nim zawartych, a prezentowanych w innych aplikacjach internetowych, np.: Otwory wiertnicze, czy Sejsmika. Również odwrotnie, do tego właśnie komponentu będą prowadziły przekierowywania z innych aplikacji dziedzinowych.
Aplikacja CBDG Dokumenty - szczegóły
Aplikacja CBDG Dokumenty umożliwia dodanie wyszukanych dokumentów "do listy". Jej zawartość można potem przeglądać a w razie potrzeby usuwać z niej poszczególne dokumenty. Informacje o wybranych ostatecznie dokumentach można przyciskiem "Przygotuj zamówienie" wyeksportować do pliku xls. Takie zestawienie może być pomocne przy zamawianiu konkretnych pozycji z archiwów.
Aplikacja CBDG Dokumenty - lista do zamówienia
Liczymy, że poprzez wzrost efektywności działania nowa aplikacja CBDG Dokumenty szybko zyska uznanie dotychczasowych i nowych użytkowników. Zapraszamy do korzystania, a ewentualne uwagi prosimy zgłaszać na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.. Więcej informacji o Podsystemie Dokumenty CBDG można znaleźć pod adresem dokumenty.pgi.gov.pl.
Aplikacja CBDG Dokumenty - wersja mobilna
Tekst: Wojciech Paciura
Czy wiesz, że...?
- Centralna Baza Danych Geologicznych to największy w Polsce zbiór danych cyfrowych związanych z naukami o Ziemi. Zawiera ponad 7,3 miliona danych.
- Serwisy internetowe Państwowego Instytutu Geologicznego-PIB notują co roku ponad 3 miliony odsłon.
- Najczęściej wykorzystywaną aplikacją udostępnianą przez Państwową Służbę Geologiczną jest portal danych przestrzennych GEOLOGIA (geologia.pgi.gov.pl), w którym użytkownicy wykonali w 2019 roku blisko milion analiz.
- Najpopularniejszymi usługami danych przestrzennych są granice udokumentowanych złóż kopalin, obszarów i terenów górniczych, udostępniane z Systemu Gospodarki i Ochrony Bogactw Mineralnych MIDAS. Wykorzystanie ich na portalach mapowych (np. geoportale dla różnych szczebli administracji, geoportale tematyczne, itp.) sięga miesięcznie miliona wywołań i stale rośnie!
- Witryna "Surowce mineralne Polski" zawiera informacje o 14 035 złożach kopalin oraz stanie ich zagospodarowania i wielkości wydobycia.
- Baza SOPO (System Osłony Przeciwosuwiskowej) to największy zbiór danych osuwiskowych w Polsce i trzeci co do wielkości w Europie. Zawiera informacje na temat blisko 68 tysięcy osuwisk i ponad 6 tysiącach terenów zagrożonych ruchami masowymi.
- Baza Danych Geologiczno-Inżynierskich (BDGI) to największy i unikatowy w kraju zbiór cyfrowych danych o warunkach budowlanych na terenie Polski. Ze strony internetowej BDGI można pobrać profile otworów wiertniczych, karty właściwości fizyczno-mechanicznych próbek gruntów i skał (BDGI-WFM) oraz Atlasy geologiczno-inżynierskie m.in: mapę warunków budowlanych, mapę głębokości do pierwszego zwierciadła wód podziemnych oraz mapę zagrożeń geologicznych.
- Witryna Portalu CBDG "Jaskinie Polski" prezentuje stan udokumentowanej wiedzy o jaskiniach i podobnych obiektach przyrodniczych. Według stanu na 27 kwietnia 2020 r. w bazie zgromadzono informacje o 4395 obiektach.
- PIG-PIB prowadzi największy zbiór danych o otworach wiertniczych z terenu całej Polski. W bazie CBDG w podsystemie OTWORY zgromadzono w ramach zadań PSG i prac badawczych informacje o ponad 212 tys. otworach. Zbiorem danych otworowych dedykowanym tematyce hydrogeologicznej jest Centralny Bank Danych Hydrogeologicznych (CBDH, tzw. Bank Hydro) prowadzony w ramach zadań PSH, w którym zgromadzono dotąd informacje o 162 tys. otworach hydrogeologicznych (w większości ujęć wód podziemnych).
- Podsystem "Dokumenty" to największy zbiór tego typu danych w Polsce, zawierający informacje o blisko milionie opracowań z różnych dziedzin geologii.
- W bazie "Hałdy" znajduje się 450 obiektów, związanych w głównej mierze z sudeckim górnictwem i przetwórstwem węgla kamiennego oraz rud metali (w tym: uranu). Są to zarówno obiekty bardzo duże: osadniki i hałdy o kubaturze rzędu milionów metrów sześciennych – stanowiące antropogeniczne złoża surowców, jak i małe, nieczynne hałdy będące swoistymi zabytkami dawnego górnictwa kruszcowego.
28 kwietnia 2020 r.