Przegląd Geologiczny (2002-12) tom 50

BLIŻEJ UNII EUROPEJSKIEJ
1127 Górnictwo i geologia w prawodawstwie Unii Europejskiej - Michał Gientka
KALENDARIUM
1129 Informacje o przyszłych wydarzeniach - Barbara Żbikowska
1130 Przegląd ważniejszych wydarzeń - Barbara Żbikowska
KRONIKA
1131 Sportowa rywalizacja państwowych służb geologicznych Geosport - czyli inny wymiar służby - Wojciech Irmiński, Joanna Tyszka
1133 Jadwidze Dembowskiej z okazji 85-lecia - Sylwester Marek, Jerzy Znosko
1134 XIII Naukowa Sesja Wyjazdowa Komitetu Historii Nauki i Techniki PAN - Andrzej Sas-Jaworski
1136 Bariery rozwoju geologii w Polsce - możliwości pokonania - Anna Bagińska, W. Marek Brzezicki, Mirosław Rutkowski
1138 Nominacje profesorskie - Tadeusz Ratajczak - Piotr Wyszomirski
RECENZJE
1139 W. Mizerski & H. Sylwestrzak - Słownik Geologiczny - Witold Cezariusz Kowalski
1140 B.S. Gorobets & A.A. Rogojine - Luminescent Spectra of Minerals - Magdalena Sikorska-Jaworowska
1141 J.W. Schopf - Kolebka życia. O narodzinach i najstarszych śladach życia na Ziemi - Włodzimierz Mizerski
WIADOMO|CI GOSPODARCZE
1141 Aktualia ropy naftowej i gazu ziemnego - Jerzy Zagórski
RECENZOWANE ARTYKUŁY NAUKOWE
1145 Brekcja sedymentacyjna w kamieniołomie "Głuchowiec" w Małogoszczy - przyczynek do genezy krzemieni górnojurajskich w Górach Świętokrzyskich - Zdzisław M. Migaszewski, Barbara Olszewska

Streszczenie. W SW ścianie kamieniołomu "Głuchowiec" w Małogoszczy stwierdzono występowanie strefy brekcji sedymentacyjnej, złożonej z toczeńców wapiennych z krzemieniami. Przykryta jest ona lekko nachylonymi wapieniami marglistymi z konkrecjami i warstewkami krzemieni. Badania mikrofacjalne potwierdzają paleośrodowisko płytkiego szelfu o zmiennej głębokości i turbulencji wód. W oparciu o gatunki Paleogaudryina sp., Quinqueloculina frumenta Asbel & Danich i Lituola cf. compressa Cushm. & Glaz. badane osady zostały wstępnie zaliczone do najwyższego oksfordu–najniższego kimerydu. Opisany profil jest najlepszym geologicznym dowodem na synsedymentacyjno–wczesnodiagenetyczną genezę krzemieni górnojurajskich w Górach Świętokrzyskich.
1149 Zespoły Chitinozoa serii ordowickiej otworu Kętrzyn IG 1 (NE Polska) - Zdzisław Modliński, Jaak Ntlvak, Bronisław Szymański

Streszczenie: Seria ordowickich osadów węglanowych profilu Kętrzyn IG 1 (głęb. 1544,5–1612,7 m) zawiera urozmaicony taksonomicznie i bogaty ilościowo zespół szczątków Chitinozoa. Zidentyfikowano okazy 48 taksonów, dokumentujących ekwiwalenty 6 standardowych poziomów regionalnej skali bałtoskańskiej )stentor, hirsuta, barbata, fungiformis, bergstroemi, fragilis). W obrębie dwóch poziomów fungiformis i bergstroemi wyróżniono łącznie 2 podpoziomy odpowiednio: w pierwszym - podpoziom angusta , w drugim - podpoziom cervicornis (ryc. 3). Zdefiniowanie zasięgów i granic oraz pozycji w profilu wyróżnionych poziomów i podpoziomów umożliwia precyzyjne korelacje sekwencji węglanowej ordowiku profilu Kętrzyn IG 1 z równowiekowymi profilami obszarów sąsiednich: Polski (otw. Proniewicze IG 1, Klewno 1, Sokolica 1), Estonii (otw. Rapla 1, Tartu (453), Taga–Roostoja (25A) i Zachodniego Wołynia na Ukrainie (otw. Kowel 1 (no 5415).
1159 Ślady dawnego wydobycia rud manganu w Tatrach Zachodnich - Renata Jach

W minionych stuleciach Tatry były obszarem intensywnej eksploatacji górniczej. Przedmiotem wydobycia były m.in. rudy manganu występujące w wapieniach dolnego toarku jednostki kriżniańskiej. Rudy te występują jedynie lokalnie pomiędzy dolinami Chochołowską a Lejową. Wapienie manganowe dochodzą do 2,5 m miąższości. Są one ziarnitami, głównie krynoidowymi grainstonami z cementem złożonym głównie z węglanów oraz tlenków manganu. Zawierają też stromatolity oraz onkoidy impregnowane tlenkami manganu. Ślady wydobycia rud manganu są widoczne na Huciańskim Klinie na wschodnich zboczach Doliny Chochołowskiej oraz w Dolinie Lejowej na stokach Wierchu Banie. Na tym obszarze stwierdzono istnienie ośmiu sztolni, pozostałości po hałdach oraz starych drogach hawiarskich. Najdłuższa sztolnia ma 18 m długości. Wydobycie rud manganu rozpoczęło się prawdopodobnie pod koniec XVIII wieku, a zakończyło w latach czterdziestych XIX wieku.
1165 Marmur Sliudianka z obwodu Irkuckiego (Rosja) - Jacek Rajchel

Streszczenie: Marmur Sliudianka jest skałą wieku archaicznego, występującą w pobliżu miejscowości Sliudianka, leżącej w obwodzie Irkuckim Rosji, przy SW krańcu jeziora Bajkał. Najczęściej stosowana jest różowa odmiana tego marmuru, głównie w formie polerowanych płyt wewnętrznego i zewnętrznego zastosowania, a także w kamieniarce sepulkralnej. Biała i biało-niebieskawa odmiana Sliudianki - mająca do niedawna podobne zastosowanie — wykorzystywana jest obecnie głównie do produkcji lastrykowych grysów. Obie odmiany znalazły szerokie zastosowanie w obwodzie irkuckim, Buriacji, a także w Moskwie i w Polsce, między innymi w Krakowie.
1169 Kompleksowe badanie budowy geologicznej struktur przypowierzchniowych z zastosowaniem analizy danych geologiczno-geofizycznych na przykładzie rozpoznania wysadu solnego "Damasławek" i jego otoczenia - Jerzy Twarogowski, Beata Bruszewska, Grzegorz Czapowski, Barbara Dąbrowska, Piotr Zientara

Rozszerzenie prac badawczych w obrębie wysadu solnego "Damasławek" i jego okolicy, polegało na analizie archiwalnych opracowań: tellurycznego i termicznego. Wcześniejsze badania sejsmiczne zostały uzupełnione o modelowania wzdłuż profili. Wyniki przeprowadzonych analiz uzupełniły wiedzę o tektonice czapy wysadu i utworów otaczających wysad. W powiązaniu z informacjami geologicznymi pochodzącymi z wierceń i wcześniejszych badań geofizycznych, uzyskano pełniejszy obraz budowy geologicznej badanej struktury.
1177 Petroarcheologiczne badania w Marina el Alamein w Egipcie - Janusz Skoczylas

W artykule przedstawiono dotychczasowe rezultaty prac polskich archeologów, architektów i konserwatorów w badaniach grecko-rzymskiego miasta (II w. p.n.e – VI w. n.e.) w Egipcie. Zasygnalizowano także potrzebę badań geologicznych nad głównym, skalnym materiałem budowlanym. Zwrócono także uwagę na nieliczne, znajdywane kamienne przedmioty importowane z znacznych odległości.
1180 Skład wielopierściowych węglowodorów aromatycznych w glebach strefy oddziaływania Huty Miedzi "Legnica" - Izabela Bojakowska, Gertruda Sokołowska

Wytop miedzi z koncentratów miedziowych bogatych w substancję organiczną ze względu na niemożność całkowitego odizolowania i hermetyzacji procesów przeróbczych oraz przetwórczych jest źródłem emisji zanieczyszczeń do środowiska, w tym także wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. W próbkach gleb pobranych z terenu huty miedzi (HM) "Legnica" oraz z jej strefy ochronnej, osadu z potoku Pawłówka, który jest odbiornikiem ścieków z huty, a także w próbkach łupków miedzionośnych z kopalni Polkowice i Lubin określono zawartość 17 niepodstawionych WWA: acenaftylen, acenaften, fluoren, fenantren, antracen, fluoranten, piren, benzo(a)antracen, chryzen, benzo(b)fluoranten, benzo(k)fluoranten, benzo(a)piren, benzo(e)piren, perylen, indeno(1,2,3-c,d)piren, dibenzo(a,h)antracen, benzo(ghi)perylen. Stwierdzono, że gleby na terenie huty oraz w strefie jej oddziaływania zawierają znacznie podwyższone zawartości wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych - średnio 2,26 ppm, a osad potoku Pawłówka - ponad 8 ppm WWA. W składzie zbadanych poliarenów zarówno w glebach, jak i osadzie rzeki dominują: fluoranten, piren, chryzen i fenantren. Zaobserwowano, że skład WWA gleb w strefie oddziaływania huty oraz w osadzie Pawłówki różni się od obserwowanego w glebach terenów rolnych i leśnych Polski oraz osadów rzek Polski. Podwyższone zawartości chryzenu i fenantrenu mogą być związane z wysokim udziałem tych związków w składzie WWA przetwarzanych łupków miedziowych, natomiast podwyższona zawartość pirenu i fluorantenu może być spowodowana ich emisją do środowiska w wyniku spalania przez zakładową elektrociepłownię węgli kamiennych w składzie, których wśród niepodstawionych WWA dominuje fluoranten i piren.
ZADANIA DLA GEOLOGII W ŚWIETLE KRAJOWEGO PLANU GOSPODARKI ODPADAMI
  - pod redakcją naukową Stanisława Wołkowicza i Ryszarda Strzeleckiego
1186 Krajowy Plan Gospodarki Opadami Komunalnymi - Lidia Sieja
1189 Odpady z górnictwa i przeróbki kopalin w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami - Włodzimierz Krieger, Cezary Sroga
1195 Gospodarka odpadami niebezpiecznymi w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami - Alicja Aleksandrowicz, Joanna Fajfer, Joanna Kozieł, Barbara Labryga, Janina Zasucha
1198 Problematyka odpadów wytwarzanych przez sektor gospodarczy w Polsce w ujęciu Krajowego Planu Gospodarki Odpadami (KPGO) - Anita Barszcz, Dariusz Choromański, Wojciech Wołkowicz
I SESJA ROBOCZA PROJEKTU CELOWEGO- ZAMAWIANEGO PALEOZOICZNA AKRECJA POLSKI
  - pod redakcją naukową Jerzego Nawrockiego
1201 Wstępne wyniki zastosowania profilowań upadomierzem do rozpoznania tektoniki karbonu podłoża monokliny przedsudeckiej - Paweł Aleksandrowski, Marian Kiełt, Leszek Kurowski, Krzysztof Mastalerz, Stanisław Mazur, Józef Nowak, Piotr Pasek
1202 Późnowaryscyjskie przemagnesowanie węglanów dewońskich w strefie śląsko-morawskiej - Jacek Grabowski, Jerzy Nawrocki, Cestmir Tomek, Ondrej Babek
1203 POLONAISE’97: Kontrasty struktury litosfery pomiędzy platformą paleozoiczną i prekambryjską na obszarze północno-zachodniej Polski (profile sejsmiczne P1-P4) - Grupa Robocza POLONAISE’97 (prezenter - Tomasz Janik)
1204 Dewońsko-permski segment ścieżki pozornej wędrówki bieguna paleomagnetycznego dla zachodnich Sudetów - Maria Jeleńska, Magdalena Kądziałko-Hofmokl, Andrzej Żelaźniewicz
1205 Metabazyty warstw andelohorskich strefy moraw- sko-śląskiej w Górach Opawskich: pozycja litotekto- niczna, petrografia, przemiany metamorficzne - Wiesław Kozdrój
1206 Środowisko sedymentacji górnosylurskich osadów węglanowych regionu Łysogórskiego Gór Świętokrzyskich - implikacje dla paleogeografii - Wojciech Kozłowski
1206 Brzeg platformy wschodnioeuropejskiej w północno-zachodniej i środkowej Polsce - fakty i wyniki interpretacji - Czesław Królikowski
1208 Sedymentologia i tektonika serii karbońskiej w podłożu monokliny przedsudeckiej: nowe dane - Leszek Kurowski, Stanisław Mazur, Paweł Aleksandrowski, Andrzej Żelaźniewicz
1209 Czy terran bruno-vistulicum (Europa Środkowa) oraz strefa tektoniczna Istambułu (NW Turcja) to pozostałości tego samego późnoproterozoiczno-paleozoicznego bloku skorupowego? - Jaromír Leichmann, Jiri Kalvoda
1210 Wykształcenie facjalne dolnej części serii szarogłazowej górnego syluru w regionie południowym Gór Świętokrzyskich - Jan Malec
1211 Sejsmiczny obraz terranów Polski południowo-wschodniej na profilu cel02. Eksperyment sejsmiczny CELEBRATION 2000 - Grupa Robocza CELEBRATION 2000 (prezenter - Michał Malinowski)
1212 Paleozoiczny magmatyzm krawędziowych części bloku małopolskiego i górnośląskiego - Jolanta Markiewicz
1212 Przejawy mineralizacji kruszcowej w utworach paleozoiku i prekambru, w strefie kontaktu bloku górnośląskiego i małopolskiego - Marek Markowiak
1213 Znaczenie równoleżnikowych ruchów przesuwczych dla tektogenezy paleozoiku świętokrzyskiego - Leonard Mastella, Włodzimierz Mizerski
1214 Rozkład miąższości utworów typu old redu i ich wiekowych analogów oraz paleogeografia we wczesnym dewonie w Polsce południowo-wschodniej - Lech Miłaczewski
1216 Przedpole orogenu waryscyjskiego w południowej Polsce - etapy tektonicznego rozwoju basenów w dewonie i karbonie - Marek Narkiewicz
1217 Wstępne dane paleomagnetyczne z wybranych skał dolnego kambru Gór Świętokrzyskich (region kielecki) - Jerzy Nawrocki, Wojciech Kozłowski
1217 Paleomagnetyzm kadomskiej intruzji ryolitowej i przecinającej ją żyły bazaltowej z kamieniołomu Zelesice (masyw Brna) - Jerzy Nawrocki, Jaromír Leichmann
1218 Baseny old redu Polski i obszarów przyległych - założenia do analizy pochodzenia - Mariusz Paszkowski, Daniel Drygant, Monika Kusiak, Jan Malec, Hanna Matyja, Lech Miłaczewski, Jirži Otava, Szczepan Porębski, Elżbieta Turnau, Bolesław Wajsprych, Jarosław Zacharski
1219 Fanerozoiczna historia termiczna polskiego segmentu strefy szwu transeuropejskiego - obecny stan badań w projekcie PAP - Paweł Poprawa, Izabela Grotek, Marian Wagner, Hanna Matyja
1220 Paleobiogeografia masywu małopolskiego i Łysogór w środkowym sylurze na podstawie badań graptolitów - Elżbieta Porębska
1221 Deformacje tektoniczne skał staropaleozoicznych - zachodni odcinek jednostki łysogórskiej, Góry Świętokrzyskie - Sylwester Salwa
1221 Struktury fałdowe oraz sekwencja deformacji w utworach formacji andelskohorskiej (Góry Opawskie, Sudety Wschodnie) - Sylwia Strzyżewska-Konieczna, Jerzy Żaba
1223 Trójwymiarowy model sejsmiczny obszaru TESZ na podstawie danych POLONAISE'97 - Piotr Środa
1223 Czynniki kontrolujące rozwój sedymentacji węglanowej w ordowiku, w regionie kieleckim Gór Świętokrzyskich - Jerzy Trela
1224 Górnoordowickie wydarzenie anoksyczne (?) w regionie łysogórskim Gór Świętokrzyskich - zapis sedymentologiczny - Jerzy Trela
1225 Ordowickie Chitinozoa jako wskaźnik pochodzenia paleogeograficznego terranu łysogórskiego - Ryszard Wrona
1226 Analiza pól potencjalnych brzeżnej strefy platformy wschodnioeuropejskiej w południowo-wschodniej Polsce - Marta Wróblewska, Olga Polechońska
1226 Przejawy tektoniki nasuwczej w utworach formacji hornobeneszowskiej (Góry Opawskie, Sudety Wschodnie) - Jerzy Żaba
1227 Nowe dane o dynamice bloku górnośląskiego i małopolskiego na przełomie prekambru i paleozoiku - Andrzej Żelaźniewicz, Jerzy Żaba
1228 Korelacja pomiędzy poziomami akritarchowymi i trylobitowymi w górnym kambrze Gór Świętokrzyskich - wstępne dane - Anna Żylińska, Zbigniew Szczepanik
1230 SPIS TREŚCI ROCZNIKA 2002 -