Wymiana doświadczeń, ujednolicenie i rozszerzenie informacji o osuwiskach oraz udział w nowych projektach związanych z geozagrożeniami – to główne tematy dyskusji, jaka miała miejsce podczas roboczego spotkania w Wiedniu w dniach 12-14 kwietnia br. W spotkaniu wzięli udział eksperci z grupy Earth Observation and Geohazard Expert Group (EOEG), działającej w ramach EuroGeoSurveys (EGS). Państwowy Instytut Geologiczny – PIB, pełniący rolę służby geologicznej reprezentowała dr inż. Izabela Laskowicz.
Państwowa służba geologiczna, którą pełni Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, należy do stowarzyszenia europejskich służb geologicznych EuroGeoSurveys. Pracownicy PIG-PIB uczestniczą w projektach i przedsięwzięciach oraz pracach grup eksperckich EuroGeoSurveys. Jedną z takich grup jest właśnie Earth Observation and Geohazard Expert Group (Grupa Ekspertów ds. Obserwacji Ziemi i Geozagrożeń, której celem jest wypełnienie luki między możliwościami technologicznymi i naukowymi obserwacji zachodzących zjawisk i procesów, a dostarczaniem zharmonizowanych, ogólnoeuropejskich informacji z zakresu nauk o Ziemi rządom, instytucjom, organizacjom, przedsiębiorstwom i osobom prywatnym.
Zaangażowanie PIG-PIB w prace grupy EOEG dotyczy kilku obszarów tematycznych i skutkuje wymianą cennych doświadczeń w zakresie geozagrożeń.
Osuwisko, które zniszczyło drogę w Szczepanowicach Dużych w 2010 r.
Jednym z takich tematów jest monitorowanie osuwisk. Zarówno techniki monitorowania jak i warunki w których się go prowadzi – geologiczne, klimatyczne, fizjograficzne, są na terenie Europy na tyle zróżnicowane, że wymiana doświadczeń na ten temat pozwoli w przyszłości na lepsze zrozumienie czynników sprzyjających powstawaniu osuwisk. Podczas spotkania w Wiedniu członkowie EOEG zostali poproszeni o wypełnienie przygotowanego przez przedstawicieli służby geologicznej ze Słowenii formularza do zbierania danych na temat rodzaju i jakości prowadzonego monitoringu osuwisk w krajach należących do grupy eksperckiej.
Dyskutowano również o prowadzonej w ramach grupy bazie danych, w której gromadzone są informacje o szkodach związanych z osuwiskami. Na jej podstawie przygotowywany jest coroczny raport osuwiskowy. Poruszono kwestię dokładności danych o ruchach masowych w związku z faktem, że w różnych krajach pochodzą one z różnych źródeł (np. ze skaningu laserowego, doniesień prasowych, informacji od administracji publicznej, wizji terenowych, itp.). Uzgodniono rozszerzenie zakresu zbieranych dotychczas danych o dokładność lokalizacji, datę uruchomienia osuwiska i wielkość strat podaną w EURO.
Strona internetowa projektu Systemu Osłony Przeciwosuwiskowej (SOPO), który realizuje Państwowy Instytut Geologiczny - PIB
Omówiono rolę EOEG w międzynarodowej inicjatywie pod nazwą GEO community of Activity: “Earth Observations for Geohazards, Land Degradation and Environmental Monitoring. Uzgodniono, że prowadzona będzie przez Czeską Służbę Geologiczną strona internetowa, na której będzie prezentowana grupa EOEG i jej działalność. Jako pierwsza informacja pojawi się sprawozdanie ze spotkania EOEG w Wiedniu.
Przedstawiono propozycję uczestniczenia służb państw grupy EOEG w projekcie EuroGEOSS, który tworzy konsorcjum 74 partnerów. Celem projektu jest ocena podatności na geozagrożenia w miastach i dla infrastruktury krytycznej. Uczestnictwo poszczególnych służb geologicznych ma polegać na wskazaniu obszarów na terenie własnych krajów, na których geozagrożenia występują i pozyskania do współpracy w tym zakresie władz samorządowych.
Podsumowaniem spotkania były prezentacje kilku służb geologicznych dotyczące występowania ciekawych przypadków ruchów masowych na terenie własnych krajów. Było to szczególnie cenne doświadczenia dla uczestników, gdyż poszerzenie wiedzy na temat charakteru osuwisk, tempa ich rozwoju w zróżnicowanych warunkach Europy służą lepszemu zrozumieniu procesów i prowadzą do pogłębienia wiedzy o prognozowaniu ruchów masowych i szacowania ryzyka osuwiskowego.
Tekst: Izabela Laskowicz
Zdjęcia: Wojciech Rączkowski
Współpraca: Anita Starzycka
