W dniach 13 - 15 września 2018 r. w głównej siedzibie Kombinatu Górniczo-Hutniczego Miedzi Polska Miedź S.A. w Lubinie odbyła się konferencja naukowo-techniczna "Aktualne Problemy Geotermiczne Polski". Wydarzenie współorganizowane było przez Towarzystwo Konsultantów Polskich, Związek Pracodawców Polska Miedź S.A. i Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa i zgromadziło szereg specjalistów z całego kraju – naukowców, ekspertów branżowych, przedsiębiorców, przedstawicieli urzędów związanych z górnictwem i ochroną środowiska, pracowników KGHM Polska Miedź S.A. oraz reprezentantów administracji samorządowej. Z ramienia Dyrekcji Państwowego Instytutu Geologicznego – PIB obecny był dr Adam Mydłowski, Zastępca Dyrektora ds. Ogólnych. Konferencja została objęta honorowym patronatem Ministra ds. Energii Pana Krzysztofa Tchórzewskiego.
Obrady w imieniu organizatorów otworzył dr hab. inż. Stanisław Downorowicz, prof. PWr, Prezes oddziału lubińskiego Towarzystwa Konsultantów Polskich. W trakcie dwóch dni obrad przedstawiono 15 prezentacji zgrupowanych w 4 sesjach referatowych: Podstawowe Badania Geotermiczne, Geotermika Górnicza, Hydrogeotermika i Energetyka Odnawialna, podczas których referaty wygłosili eksperci z PIG - PIB.
Pierwszą sesję rozpoczął referat pt.
pdf
Działania Państwowego Instytutu Geologicznego - Państwowego Instytutu Badawczego w dziedzinie geotermii niskotemperaturowej
(5.23 MB)
, wygłoszony przez dr. Macieja Kłonowskiego (współautorzy: mgr inż. Grzegorz Ryżyński i dr Wiesław Kozdrój). Referat dotyczył głównych założeń i rezultatów badań nad wykorzystaniem niskotemperaturowej energii geotermalnej – w szczególności sposobami oceny jej zasobów i kartowania geotermicznego, prowadzonych przez Instytut w ramach projektów międzynarodowych: TransGeoTherm, Geothermal4PL, GeoPLASMA-CE i MUSE oraz zadania PSG pn. Ocena potencjału energetycznego i uwarunkowań środowiskowych dla wsparcia zrównoważonego rozwoju geotermii niskotemperaturowej.
Podczas czwartej sesji mgr inż. Marcin Karpiński wygłosił referat pt. Stan obecny wykorzystania energii cieplnej z wód kopalnianych na Górnym Śląsku (współautor: dr Zbigniew Małolepszy), w którym omówił możliwości zagospodarowania zasobów geotermalnych pochodzących z odwadniania kopalń zlokalizowanych w obrębie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, w tym instalacje odzysku ciepła funkcjonujące w Zakładzie Górniczym Sobieski w Jaworznie oraz w Centralnym Zakładzie Odwadniania Kopalń w Czeladzi. Zaprezentowane efekty ekologiczne oraz finansowe ww. instalacji wskazują, że pompy ciepła bazujące na wodach kopalnianych to skuteczne narzędzie do walki z problemem niskiej emisji, który jest szczególnie istotny na terenie Województwa Śląskiego.
Tematem przewodnim sesji dotyczącej geotermiki górniczej była problematyka zagrożenia klimatycznego w kopalniach miedzi na Dolnym Śląsku oraz jego skutecznego zwalczania. W związku z eksploatacją prowadzoną obecnie na głębokościach często przekraczających 1 000 m p.p.t. temperatury skał i powietrza w wyrobiskach najgłębszych poziomów w kopalniach KGHM Polska Miedź S.A. wynoszą powyżej 30 st. C. Ponadto ciągłe zwiększanie głębokości eksploatacji i prognozowany wzrost temperatur wymusza na władzach spółki konieczność poszukiwania nowych skutecznych rozwiązań, które pozwolą na prowadzenie bezpiecznej i uzasadnionej ekonomicznie eksploatacji rudy. Stosowanie systemów klimatyzacji wyrobisk jest procesem szczególnie energochłonnym, a jedną z możliwości powiększenia jego efektywności i obniżenia kosztów eksploatacji kopalń jest odzysk ciepła z powietrza wentylacyjnego, instalacji klimatyzacyjnej oraz wód kopalnianych, a następnie wykorzystywanie go do celów własnych czy też sprzedaż odbiorcom zewnętrznym.
Kopalnia Polkowice - Sieroszowice, należąca do KGHM Polska Miedź
W ramach sesji dotyczącej hydrogeotermiki omówiona została ogólna charakterystyka i występowanie termalnych wód leczniczych na Dolnym Śląsku oraz na terenie Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego.
Po zakończeniu konferencji zorganizowane zostały wycieczki terenowe – do ujęć wód termalnych w Staniszowie i Cieplicach Zdroju oraz do stacji klimatyzacyjnych w Zakładach Górniczych Polkowice-Sieroszowice. W ramach tej ostatniej pracownicy PIG-PIB zapoznali się ze sposobami zwalczania zagrożenia klimatycznego stosowanymi w kopalniach KGHM Polska Miedź S.A., w tym ze sposobem działania stacji klimatyzacji komór podziemnych i centralnej powierzchniowej stacji klimatyzacyjnej oraz sposobem wykorzystania odzyskanego ciepła na potrzeby ogrzewania i produkcji ciepłej wody użytkowej.
Kopalnia Polkowice - Sieroszowice w Legnicko - Głogowskim Okręgu Miedziowym
Tekst: Marcin Karpiński, Maciej Kłonowski
