Państwowa służba geologiczna opracowała komunikat, w którym przedstawiła położenie zwierciadła wód podziemnych, stan rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych oraz stan zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w pierwszym poziomie wodonośnym. Analiza obejmuje obszar kraju w okresie od 1do 31 października 2025 r.
Analiza została opracowana na podstawie interpretacji zebranych wyników pomiarów w wytypowanych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych PIG-PIB, przy uwzględnieniu dla poszczególnych punktów obserwacyjnych następujących wartości charakterystycznych:
- najniższej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (NNG),
- średniej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (SSG),
- średniej z najniższych rocznych głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej z wielolecia (SNG),
- wartości granicznej dla wystąpienia zjawiska niżówki hydrogeologicznej, przyjętej na poziomie stanu niskiego ostrzegawczego (SNO),
- wyznaczonego z najniższych rocznych stanów położenia zwierciadła wody charakteryzujących się wartościami niższymi od wartości SNG,
- średniej głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej (AG) z okresu od 1 do 31 października 2025 r.
Zmiany położenia zwierciadła wód podziemnych
Analiza zmian położenia swobodnego zwierciadła wód podziemnych w odniesieniu do poprzedniego okresu obserwacji została wykonana na podstawie wyników pomiarów przeprowadzonych w 188 rozmieszczonych na obszarze całego kraju, reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych ujmujących pierwszy poziom wodonośny (ppw).
W październiku 2025 r. na znacznym obszarze kraju nastąpiło obniżenie średniego poziomu wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym. Zjawisko takie odnotowano w około 46% analizowanych punktów obserwacyjnych, co stanowi spadek o 34 punkty procentowe w porównaniu z wrześniem br. Podwyższenie poziomu zwierciadła wód podziemnych względem średniego stanu z poprzedniego miesiąca stwierdzono również w 46% punktów obserwacyjnych, czyli o 30 punktów procentowych więcej niż we wrześniu br. Wzrosty te nastąpiły głównie w centrum i na południu Polski.
Wahania swobodnego zwierciadła wód podziemnych w analizowanym okresie były niewielkie i najczęściej zarówno jego wzrosty jak i obniżenia nie przekraczały 0,1 m.
W ponad 8% analizowanych punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego pozostał bez zmian względem średniego stanu z poprzedniego miesiąca. Zmiany położenia zwierciadła wody podziemnej na obszarze kraju w punktach sieci obserwacyjno-badawczej objętych analizą przedstawiono na (Ryc. 1).
Ryc.1. Zmiana położenia zwierciadła wody podziemnej w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych w październiku 2025 r.
Zmiany zasobów wód podziemnych
Analiza stanu rezerw zmiennych zasobów wód podziemnych została wykonana na podstawie wyników pomiarów położenia swobodnego zwierciadła wody w 181 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych.
W październiku 2025 r. w większości analizowanych punktów obserwacyjnych (około 81%, tj. o 5% więcej niż w poprzednim miesiącu) średni poziom wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym wskazywał na brak zagrożenia stanu rezerw zasobów w odniesieniu do najniższego rocznego poziomu zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (NNG). Oznacza to, że wielkość rezerw zmiennych zasobów wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym na przeważającym obszarze kraju nadal pozostawała na poziomie zapewniającym bezpieczeństwo zaopatrzenia ludności w wodę.
Zagrożenie dla użytkowania wód podziemnych wynikające z niskiego poziomu tych wód stwierdzono w ponad 19% analizowanych punktów obserwacyjnych (spadek o 5% w stosunku do poprzedniego miesiąca), głównie we wschodniej i centralnej części kraju, a lokalnie także w północno-zachodnich regionach Polski. W tej grupie około 15% stanowiły punkty, w których średni miesięczny poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do granicy stanu NNG. Brak rezerw zasobów wód podziemnych został odnotowany w miejscowościach: Manie, Bronowice i Podedwórze (woj. lubelskie), Sulejów (woj. łódzkie), Brwinów, Goździków, Grędzice, Kaliska, Kamion, Nowe Iganie, Okuniew, Parciaki – Stacja i Sulęcin Szlachecki (woj. mazowieckie), Miękisz Nowy, Turza (woj. podkarpackie), Boksze Stare, Liza Stara, Waliły, Wólka Terechowska (woj. podlaskie), Żelisławice (woj. śląskie), Bodzentyn i Ścięgna (woj. świętokrzyskie), Kobułty i Zieleniec (woj. warmińsko-mazurskie), Łuszczewo (woj. wielkopolskie) oraz Imno i Międzyzdroje (woj. zachodniopomorskie) (Ryc. 2).
Ryc. 2. Poziom rezerw zasobów wód podziemnych w październiku 2025 r. w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych
Występowanie zagrożeń dla wód podziemnych
Analiza stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną na obszarze kraju została wykonana na podstawie wyników pomiarów przeprowadzonych w 181 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych ujmujących pierwszy poziom wodonośny o zwierciadle swobodnym.
W październiku 2025 r. na części obszaru Polski nadal utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego spowodowany położeniem zwierciadła wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (SNO). Regionalna niżówka hydrogeologiczna w omawianym okresie obejmowała części województw: kujawsko-pomorskiego, lubelskiego, łódzkiego, mazowieckiego, podkarpackiego, podlaskiego oraz świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego, pomorskiego, śląskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego. W minionym miesiącu zjawisko niżówki lokalnie obserwowane było również w województwach: dolnośląskim, lubuskim i opolskim.
Poziom wód podziemnych poniżej granicy stanu SNO zanotowano w październiku w 63 punktach obserwacyjnych, co stanowi około 35% wszystkich punktów objętych obserwacjami. W porównaniu z poprzednim miesiącem oznacza to spadek o 1 punkt procentowy. W 37 punktach obserwacyjnych (ponad 20% wszystkich uwzględnionych w analizie punktów), poziom wód podziemnych w październiku 2025 r. utrzymywał się w strefie między granicami stanów SNO i SNG. Oznacza to, że na tych obszarach, przy utrzymujących się niekorzystnych warunkach meteorologicznych – zwłaszcza przy braku lub niewielkich opadach atmosferycznych – istnieje wysokie prawdopodobieństwo dalszego obniżenia się poziomu wód podziemnych, a w konsekwencji wystąpienia niżówki hydrogeologicznej.
W 81 punktach obserwacyjnych, co odpowiada około 45% wszystkich analizowanych punktów, tj. o 1% mniej niż we wrześniu 2025 r., swobodne zwierciadło wód podziemnych znajdowało się powyżej wartości średniej z najniższych rocznych głębokości (SNG).
Zmiany w rozprzestrzenieniu niżówki hydrogeologicznej w październiku, w odniesieniu do stanu z września 2025 r. przedstawiono na ryc. 3.
Ryc. 3. Ocena zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w październiku 2025 r.
