Kolejny numer Przeglądu Geologicznego jest już dostępny on-line. Czasopismo ukazuje się nieprzerwanie przez 66 lat, od 1953 roku. Dotychczas wydano już 799 numerów pisma.
Aktualny numer Przeglądu Geologicznego (2019-09, tom 67) zdominowała tematyka zabytków, za sprawą bloku artykułów z XXIV Konferencji Naukowej "Kamień w złożu, krajobrazie i architekturze". Wydarzenie odbyło się 5 kwietnia 2019 r. w Kielcach.
Polecamy artykuł "Deterioracja kamiennych obiektów budowlanych – główne czynniki i procesy" Michała Ruszkowskiego i Janiny Wiszniewskiej, w którym autorzy przedstawili główne czynniki, mające wpływ na niszczenie zabytków. Są to przede wszystkim: zmiany temperatury, ciśnienie krystalizacji soli rozpuszczonych w wodzie, zanieczyszczenia gazowe i pyły zawarte w powietrzu, działanie wiatru, gradu i śniegu, adsorpcja kwaśnych substancji chemicznych i cząstek pyłu, aktywność mikroorganizmów oraz grzyby i porosty żyjące na powierzchniach zabytków.
Artykuł "Zarys historii górnictwa skalnego w rejonie Sitkówki (Góry Świętokrzyskie) w I połowie XX w.", którego autorami są Paweł Król, Grzegorz Pabian i Anna Fijałkowska-Mader, przedstawia losy sześciu zakładów wydobywczych i przetwórczych zajmujących się wydobyciem surowców skalnych w pierwszej połowie XX wieku: Sitkówka, Jaźwica Mała, Sitkowieckie Nowiny, Bełkowa, Kostrzewa i Stara Trzuskawica. Głównym przedmiotem eksploatacji w kamieniołomach były żyweckie oraz frańskie wapienie stromatoporoidowo--koralowcowe dolnych i górnych warstw sitkówczańskich formacji z Kowali. Wykorzystywano je do produkcji kruszonego kamienia, grysu i wapna, a rzadziej marmurów technicznych. Obecna intensywna działalność wielu zakładów przemysłowych powoduje transformację obszaru Sitkówki, a tym samym zaciera ślady dawnej działalności wydobywczej i infrastruktury produkcyjnej. Dlatego dokumentacja tych pozostałości jest tak ważna.
Po lekturze "Woda - surowiec krytyczny Chin" Adama Maksymowicza zasycha w gardle z wrażenia. W Pekinie w ciągu 60 lat poziom wód podziemnych obniżył się od 100 do 300 metrów! Choć całkowite zasoby wodne Chin są duże (6 pozycja na świecie), to brakuje tam wody pitnej, dla potrzeb rolnictwa i gospodarki. Przyczynami deficytu są zwiększający się pobór wód i zanieczyszczenie części zasobów. Wdrażanych jest kilka rozwiązań, w tym skierowanie kilkudziesięciu milionów metrów sześciennych wód z południa kraju na tereny rolnicze położone na północy. Trwający od 2002 r. największy projekt hydrologiczny świata, Transfer Wodny Południe - Północ kosztuje, w przeliczeniu, ponad 60 mld dolarów. Wzbudza też wiele kontrowersji. Projekt zakłada przesył wody na odległość ponad 4300 km poprzez sieć rurociągów, przepompowni i akweduktów. Rozważa się także zaopatrzenie północnych Chin w wodę z rejonu rosyjskiego Ałtaju. Niebagatelne znaczenie dla zrównoważenia zasobów ma oszczędzanie wody i zmiana nawyków żywieniowych - na przykład, upowszechnienie uprawy ziemniaków, zamiast wodochłonnych w uprawie zbóż, takich jak ryż i pszenica.
Zapraszamy do lektury!
Aby przeczytać cały numer, kliknij TUTAJ.
