W dniach 24-27 października 2019 r. w Chęcinach odbyła się XXVI Sesja Sekcji Petrologii Polskiego Towarzystwa Mineralogicznego (PTMin) pod hasłem „Versatile Petrology in the Earth Sciences Research”. Tegoroczna konferencja została zorganizowana przez Państwowy Instytut Geologiczny - PIB i Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Wybór miejsca konferencji był nieprzypadkowy. European Centre For Geological Education (ECEG), należące do współorganizatora, mieści się w malowniczo położonym, starym kamieniołomie na zboczach góry Rzepka koło Chęcin. Imponująca, wykuta w skałach budujących podłoże kamieniołomu sala konferencyjna robiła ogromne wrażenie na uczestnikach konferencji, którzy często po raz pierwszy gościli w tym ośrodku.
Dyrektor PIG-PIB, dr inż. Mateusz Damrat otwiera konferencję, której Instytut jest współorganizatorem
W tym roku uczestniczy sesji mieli okazję wysłuchać następujących referatów przewodnich, wygłoszonych przez zaproszonych przez organizatorów gości:
- D. Dunkley, M. Whitehouse, M. Kusiak, S. Wilde: A precarious dance: observation and inference in the zirconology of the Eoarchean of the North Atlantic Craton
- Ul. Klötzli, J. Burda, Q. Li: Petrochronology: insights into the evolution of rocks by combining petrology and geochronology
- G. Skridlaite, L. Siliauskas, S. Prusinskiene, B. Bagiński: Enigmatic origin of the Varena Iron Ore deposit in the crystalline basement of southern Lithuania: implications from microtextures and mineral chemistry of the carbonate and silicate rocks
- K. Woźniak: A Century after the Braggs – Mineralogy Based on Aspherical Atoms / Ions)
W trakcie sesji referatowej i posterowej zostały zaprezentowane wyniki badań naukowych specjalistów z PIG-PIB:
- E. Krzemińska, L. Krzemińki, R. Habryn, J. Pacześna, G. Zieliński: The age of youngest detrital grains of clastic sediments and their interpretation – the cases of active versus passive tectonic settings
- A. Chmielewski, S. Oszczepalski: Zonation of copper sulphides within the uppermost part of the Rote Fäule oxidation front in the Kupferschiefer series of SW Poland
- A. Grabarczyk, J. Wiszniewska, E. Krzemińska, A. Talat: New insights into mineralogy and geochemistry of the Aravalli mafic sequence, Rajasthan, India
- P. Lenik, S. Salwa, J. Bazarnik: Ni,Co-pyrites (bravoites) from the Holy Cross Mountains, Poland
- P. Lenik, S. Salwa, J. Bazarnik: Thiospinels (siegenite, fletcherite) from the Holy Cross Mountains, Poland - preliminary results
- R. Małek, S. Mikulski: The critical and associated elements enrichment in cassiterite-sulphide mineralization from the stratiform tin deposits in the Stara Kamienica Schist Belt (Sudetes, SW Poland)
- M. Pańczyk, J. Nawrocki, W. Kozdrój, M. Ziółkowska - Kozdrój, K. Wójcik: New U-Pb ages of magmatic succession from Los Humeros Geothermal Field (E Mexico)
- M. Pańczyk, G. Zieliński, J. Nawrocki: Dating of charnockite-series rocks from Litynskiy complex (Podolian block, Ukraine) - preliminary results
- S. Salwa: The pyrophyllite - a new mineral of the metamorphic rocks from the Holy Cross Mountains, Poland
- S. Salwa, W. Trela: Lower Ordovician (Tremadocian) tuffaceous mudstones from the Holy Cross Mountains, Poland: mineral composition and early diagenetic silicification
- K. Zboińska, A. Potysz, W. Bartz, F. Schmidt, M. Lenz: Bioweathering processes of the Cretaceous joint sandstones from the North-Sudetic Basin
- K. Zglinicki, G. Konopka, K. Szamałek: REE minerals in the cassiterite processing tailings from Indonesian Tin Islands
- G. Zieliński, P. Jokubauskas, E. Krzemińska, D. Gurba, P. Derkowski: Chemical (U-Th-Pb) dating of monazite: standards and application
Streszczenia prezentacji i opis wycieczki terenowej, zamieszczone są w zredagowanym przez Magdalenę Pańczyk-Nawrocką i Łukasza Borkowskiego tomie Mineralogia Special Papers vol. 49, dostępnym w wersji elektronicznej na stronie konferencji: https://konferencje.pgi.gov.pl/en/ptmin2019-prgram-abstracts.html
Uczestnicy 26th Meeting of Petrology Group na tle ECEG w Chęcinach w kamieniołomie Rzepka
W piątek, na walnym zebraniu członków Sekcji Petrologii PTMin. został wybrany nowy Zarząd, którego Prezesem jednogłośnie została dr hab. prof. UŚ Justyna Ciesielczyk, a członkami zarządu dr hab. Sławomir Ilnicki (reprezentujący środowisko warszawskie), dr hab. prof. UWr Anna Pietranik (reprezentująca środowisko wrocławskie), dr inż. Karolina Kośmińska (reprezentująca środowisko krakowskie), dr Jakub Ciążela (reprezentujący środowisko poznańskie).
W sobotę, w trakcie uroczystej kolacji, zostały wręczone nagrody dla młodych naukowców, za najlepszą prezentację ustną i poster. Nagrodę im. Ryszarda Kryzy przyznawaną przez zarząd Sekcji Petrologii PTMin. otrzymali:
- mgr inż. Grzegorz Ziemniak z AGH za prezentację ustną pt. „Retrograde monazite records Early Devonian sinistral strike-slip shearing in the Müllernesset Formation, SW Svalbard”
- mgr Katarzyna Zboińska z PIG-PIB/UWr za prezentację posteru pt „Bioweathering processes of the Cretaceous joint sandstones from the North-Sudetic Basin”
Nagrodę Organizatorów, ufundowaną przez PIG-PIB otrzymali:
- mgr Katarzyna Kądziołka z UWr za prezentację ustną pt. „Thermochemistry of disequilibrium silicate melts:reconstruction of smelting and cooling temperatures in slags”
- mgr Bartosz Pieterek z UAM za prezentację najlepszego posteru pt. „Sulfide-rich melt-mantle reaction zones in the Balmuccia peridotite massif (NW Italy)”
Ostatniego dnia konferencji, jak co roku, zorganizowano wycieczkę terenową, ukazującą różnorodność geologiczną okolicy. Głównym tematem wycieczki były procesy magmowe i hydrotermalne w Górach Świętokrzyskich. W słoneczny, ciepły poranek dr Rafał Siuda z Wydziału Geologii UW zaprezentował mineralizację kruszcową na Górze Miedzianka. Następnie uczestnicy wycieczki udali się do słynnego kamieniołomu Zachełmie, gdzie specjaliści z PIG-PIB: dr inż. Sylwester Salwa wraz z dr inż. Piotrem Lennikiem przedstawili mineralizację piaskowców triasowych leżących niezgodnie na utworach dewońskich. Duże zainteresowanie wzbudziły nie tylko informacje mineralogiczno - złożowe, ale także paleontologiczne dotyczące śladów tetrapoda. W ostatnim punkcie wycieczki, w dolinie rzeczki Bardzianka, dr Magdalena Pańczyk-Nawrocka omówiła wyniki datowań metodą Ar-Ar tzw. diabazu bardziańskiego.
Dr Sylwester Salwa objaśnia mineralizację waryscyjską występującą w utworach dewońskich w kamieniołomie Zachełmie
Konferencja odbywa się zawsze w październiku i jest organizowana przez różne ośrodki naukowe. W przyszłym roku, ze względu na organizację przez Polskie Towarzystwo Mineralogiczne w Krakowie międzynarodowej konferencji European Mineralogical Conference (emc2020), sesja prężnie działającej Sekcji Petrologii nie odbędzie się. Kolejna, w 2021 roku, zaplanowana jest na Śląsku i jej głównym tematem będą pożary hałd (Uniwersytet Śląski). Już teraz serdecznie na nią zapraszamy w imieniu Organizatorów.
Organizacja konferencji została dofinansowana w ramach tematu „Upowszechnianie wiedzy z zakresu geologii oraz promocja działań służby geologicznej” ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Dopisali liczni sponsorzy, a przed aulą wykładową odbyły się małe targi laboratoryjne, ukierunkowane na badania mineralogiczno - petrologiczno-geochemiczne wraz z kompleksowym przygotowaniem próbek.
Tekst: Magdalena Pańczyk - Nawrocka
Zdjęcia: Paweł Derkowski
