Projekt „GECON - Geologiczna przygraniczna sieć kooperacji”, współfinansowany przez Europejski Fundusz Rozwoju regionalnego w ramach Programu INTERREG V-A Republika Czeska–Polska, należy do zadań Państwowego Instytutu Geologicznego-PIB realizowanych od roku 2018. Projekt dotyczy zagadnień zarządzania i ochrony dziedzictwa geologicznego, występujących w geoparkach przygranicznego obszaru polsko - czeskiego.
Zasadniczym celem projektu GECON jest rozwój transgranicznej współpracy, w zakresie wymienionej tematyki, pomiędzy partnerami projektu, do których należą:
- Geopark Ralsko o.p.s. (partner wiodący),
- Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Dolnośląski,
- Česká geologická služba,
- MAS Chrudimsko z.s.,
- Muzeum Regionalne w Lubaniu,
- Stowarzyszenie Geopark Przedgórze Sudeckie.
Współpraca partnerów prowadzona jest w ramach organizacji wizyt studyjnych, warsztatów tematycznych oraz szkół letnich prowadzonych na terenie geoparków oraz obszarów o wysokim potencjale dla rozwoju geoturystyki. Wydarzeniom tym towarzyszą działania promocyjne i edukacyjne, których efektem będzie opracowanie wspólnych materiałów metodologicznych i informacyjno -promocyjnych o sieci partnerów projektu GECON.
W drugiej połowie 2019 roku odbyło się szereg wydarzeń, w których pracownicy Oddziału Dolnośląskiego PIG PIB występowali w roli uczestników oraz organizatorów.
Wizyta studyjna w Geoparku Železné hory
Przedstawiciele partnerów projektu GECON w dniach 10 - 12 czerwca 2019 r. odwiedzili Obszar Chronionego Krajobrazu Železné hory położony w pobliżu Chrudimia (kraj pardubicki), który razem z innymi mniejszymi obszarami ochrony przyrody ożywionej zajmuje prawie 1/3 powierzchni geoparku o tej samej nazwie.
Głównym celem wizyty była prezentacja obiektów geoturystycznych, znajdujących się na terenie OChK. W trakcie wycieczek terenowych wymieniono się doświadczeniami na temat udostępniania obiektów geologicznych, w sposób uwzględniający kulturowe i przyrodnicze walory regionu. Jednym z ważniejszych zwiedzanych i analizowanych obiektów geoturystycznych był Wapiennik Berly (Berlova vápenka), w Třemošnicach, ruiny zamku Lichnice oraz bezobsługowe stanowiska informacyjne o geologii regionu Železné hory, które zostały urządzone przez geopark.
Dyskusja na temat zagospodarowania geostanowiska w Geoparku Železné hory
Szkoła letnia i wizyta studyjna w Światowym Geoparku UNESCO Łuk Mużakowa
Szkoła letnia i wizyta studyjna realizowane były przez Oddział Dolnośląski PIG-PIB. Tematem przewodnim szkoły letniej była „Metodyka zagospodarowania geoturystycznego geostanowisk i obiektów pogórniczych”. Szkoła odbyła się w dniach 26 - 30 sierpnia 2019 r. w Łęknicy, a jej uczestnikami byli przedstawiciele partnerów projektu, studenci Uniwersytetu Wrocławskiego oraz pracownicy parków narodowych.
Krajobraz Łuku Mużakowa
Obszar geoparku Łuk Mużakowa stanowił doskonałe zaplecze dla organizacji kilku wycieczek terenowych, w trakcie których uczestnicy zapoznali się ze sposobem inwentaryzacji, waloryzacji i prezentacji geostanowisk oraz obiektów pogórniczych. Sposób ich użytkowania w geoparku przedstawiono na przykładzie urządzonej ścieżki geoturystycznej „Dawna kopalnia Babina”, w rejonie Łęknicy. Terenowy przegląd stanowisk geoparkowych poprzedzony były wykładami na tematy dotyczące gospodarowania obiektami geoturystycznymi i stanowiskami przyrody ożywionej w geoparku. Odrębny blok wykładów dotyczył historii rozwoju, organizacji i funkcjonowania Światowego Geoparku UNESCO Łuk Mużakowa. W roli prelegentów występowali także przewodnicy geoparkowi.
Konsultacje partnerów projektu GECON
Prezentacja tablic informacyjnych na stanowisku geoturystycznym geoparku Łuk Mużakowa
Sala konferencyjna przed zajęciami szkoły letniej
Wykład na temat przyrody ożywionej w geoparku w Ośrodka Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Jeziorach Wysokich
Prezentacja w ramach wykładów szkoły letniej, wykład prowadził leśniczy Paweł Mrowiński
Dr Jacek Koźma w trakcie wykładów na temat obiektów geoturystycznych w geoaprku Łuk Mużakowa
Zajęcia szkoły letniej prowadzone przez Pana dr inż. Marka Maciantowicza z Lasów Państwowych
Wykład na temat ruchu turystycznego w geoparku przedstawia przewodnik Mirosław Lewicki
Przeprowadzone zajęcia kameralne i terenowe były inspiracją do dyskusji uczestników szkoły letniej. Stwierdzono, że problematyka rekultywacji terenów po wydobyciu surowców mineralnych w kierunku ich użytkowania dla celów geoturystyki jest bardzo istotna w działaniach wszystkich partnerów projektu.
Wizyta studyjna w Światowym Geoparku UNESCO Łuk Mużakowa odbyła się w dniach 30 września - 2 października 2019 r. w Łęknicy i była ukierunkowana na prezentację urządzonych i planowanych ścieżek geoturystycznych, zarządzanych przez geopark. Sesja terenowa poprzedzona była referatami na temat geoturystycznego zagospodarowania i historii rozwoju Geoparku Łuku Mużakowa, które wygłosił dr Jacek Koźma. Odwiedzono trasy geoturystyczne w północnej, polskiej części geoparku. Uczestnicy zapoznali się z istniejącą ścieżką tematyczną na temat dawnego przemysłu ceramicznego regionu mużakowskiego oraz projektowaną trasą geologiczną, której przewodnim tematem będą procesy eoliczne. Przebiega ona wzdłuż regularnie wykształconych wydm śródlądowych o wysokości kilkunastu metrów. Wizyta studyjna była okazją do dyskusji na temat metodyki sporządzania paneli informacyjnych, stawianych wzdłuż liniowych obiektów geoturystycznych.
Zwiedzanie trasy turystycznej – „Rezerwat Nad Młyńską Strugą” w geoparku Łuk Mużakowa
Trasa geoturystyczna „Dawna kopalnia Babina” w rejonie Łęknicy, geopark Łuk Mużakowa
Wizyta w Parku Mużakowskim UNESCO położonym na obszarze geoparku Łuk Mużakowa
Stanowisko geoturystyczne w pogórniczym obszarze geoparku Łuk Mużakowa
Zajęcia seminaryjne na temat ścieżek geoturystycznych geoparku Luk Mużakowa, prowadzi dr Jacek Koźma
Terenowa prezentacja koncepcji nowej trasy geoturystycznej w północnej części geoparku
Warsztaty w geoparku Železné hory
Ostatnim wydarzeniem 2019 roku projektu GECON były warsztaty w czeskim Narodowym Geoparku Železné hory. Odbyły się one w Chrudimiu w dniach 13 - 15 listopada 2019 r., pod przewodnim tytułem „Zarządzanie geoparkami”. Wymiana doświadczeń partnerów na ten temat poprzedzona była wykładami zgrupowanymi w dwóch blokach tematycznych: „Budowa i funkcjonowanie geoparków w warunkach czeskich i polskich” oraz „Zarządzanie stanowiskami – tworzenie i utrzymanie geostanowisk”. W ramach sesji referatowych dr Jacek Koźma z Oddziału Dolnośląskiego PIG-PIB wygłosił referaty pt. „Możliwości i ograniczenia funkcjonowania geoparków w Polsce i na forum światowym” oraz „Stan udokumentowania i ochrony geostanowisk w skali regionalnej, krajowej i międzynarodowej – wybrane dane z rejestru geostanowisk Polski”.
Uzupełnieniem zajęć kameralnych były wycieczki terenowe do nowo utworzonych stanowisk geoturystycznych, położonych w zachodniej części geoparku Železné hory, gdzie przedstawiono najnowszą infrastrukturę turystyczną geostanowisk, powstałą w efekcie współpracy geoparku z lokalnym samorządem terytorialnym.
Zajęcia seminaryjne – sesja pt. „Zarządzanie geoparkami”
Sesja terenowa – wizytacja na nowym geostanowisku geoparku Železné hory
Zobacz również – wybrane odnośniki:
- Geopark Železné hory
- Ścieżka geoturystyczna „Dawna kopalnia Babina”
- Wizyta studyjna w geoparku Železné hory (fotogaleria)
- Szkoła letnia i wizyta studyjna w geoparku UNESCO Łuk Mużakowa i (fotogaleria)
- Warsztaty w geoparku Železné hory (fotogaleria)
Tekst: dr Jacek Koźma, dr Adam Ihnatowicz, mgr Dorota Russ