Komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej przedstawia charakterystykę systemów wód podziemnych na obszarze kraju w okresie od 1 do 30 listopad 2019 r., opracowaną na podstawie interpretacji wyników obserwacji prowadzonych w ramach funkcjonowania sieci obserwacyjno - badawczej wód podziemnych PIG-PIB. W listopadzie w większości punktów monitorujących wody podziemne w systemach wodonośnych o zwierciadle swobodnym nastąpiło obniżenie poziomu wód.
Mapa wybranych reprezentatywnych punktów monitoringu wód podziemnych przedstawiająca wskaźnik zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w listopadzie 2019 r.
Ocena bieżącej sytuacji hydrogeologicznej
W listopadzie 2019 r. w większości punktów monitorujących wody podziemne w systemach wodonośnych o zwierciadle swobodnym nastąpiło obniżenie poziomu zwierciadła wód. Zjawisko takie, odnotowane w około 48% punktów obserwacyjnych, objęło głównie południową, wschodnią i północno - wschodnią część kraju. Wzrost średniego poziomu wód podziemnych o zwierciadle swobodnym odnotowano w tym czasie w przypadku około 42% analizowanych punktów obserwacyjnych. W przypadku ponad 10% punktów głębokość występowania wód pierwszego poziomu wodonośnego nie uległa zmianie w stosunku do stanu z października 2019 r.
W obrębie systemu wód podziemnych o zwierciadle napiętym w większości analizowanych punktów obserwacyjnych (około 59%) w listopadzie odnotowane zostały wyższe położenia średniego ustabilizowanego zwierciadła wody w stosunku do stanu średniego z poprzedniego miesiąca. Obniżenie poziomu ustabilizowanego zwierciadła wody odnotowano w tym czasie w ponad 30% analizowanych punktów. W przypadku około 11% punktów obserwacyjnych średnia głębokość położenia ustabilizowanego zwierciadła wody nie uległa zmianie w stosunku do stanu z poprzedniego okresu obserwacji.
W przypadku głęboko położonych poziomów wodonośnych, to jest takich, w których strop warstwy wodonośnej znajduje się na głębokości większej niż 120 m, wyższe położenie ustabilizowanego zwierciadła wód w stosunku do średniego stanu z października 2019 r. odnotowano w ponad 57% analizowanych punktów obserwacyjnych. Obniżenie poziomu średniego ustabilizowanego zwierciadła wód podziemnych odnotowano w tym czasie w przypadku około 26% analizowanych reprezentatywnych punktów obserwacyjnych. W przypadku ponad 17% obserwowanych punktów średni poziom ustabilizowanego zwierciadła wody nie uległ zmianie w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca.
Wśród czternastu monitorowanych źródeł najliczniejszą grupę w listopadzie 2019 r. stanowiły źródła, w których nastąpiło obniżenie średnich wydajności w stosunku do stanu z października 2019 r. W omawianym miesiącu sytuację taką odnotowano w przypadku sześciu źródeł znajdujących się w województwach: dolnośląskim, małopolskim oraz podkarpackim. Wzrost średnich wydajności nastąpił w tym czasie w przypadku czterech źródeł znajdujących się w województwach małopolskim, opolskim, podkarpackim i śląskim. Również w przypadku czterech źródeł znajdujących się w województwach: dolnośląskim, małopolskim i śląskim ich średnie miesięczne wydajności pozostały na takim samym poziomie jak w poprzednim miesiącu, przy czym w przypadku źródła znajdującego się w miejscowości Czerniawa-Zdrój odnotowano brak wody.
W listopadzie wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym utrzymywała się na poziomie bezpiecznym dla zaopatrzenia ludności w wodę. W większości analizowanych punktów obserwacyjnych (około 81%) stan rezerw zasobów zmiennych przekraczał 20% w odniesieniu do najniższego rocznego położenia zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (NNG). Poziom rezerw niższy niż 20% w odniesieniu do stanu NNG stwierdzono w tym czasie w przypadku ponad 19% analizowanych punktów obserwacyjnych. Najgorsza sytuacja panowała w rejonie miejscowości: Czerniawa-Zdrój, Szczytna (woj. dolnośląskie), Rogóźno (woj. kujawskopomorskie), Łabunie, Manie, Podedwórze (woj. lubelskie), Ciechanów, Płock (woj. mazowieckie), Baliszczyce, Karłowiczki, Łącznik (woj. opolskie), Aleksandria (woj. śląskie) oraz Kośmidry (woj. warmińsko-mazurskie), gdzie zarejestrowany średni miesięczny poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów w odniesieniu do stanu NNG.
W listopadzie 2019 r. na znacznym obszarze kraju nadal utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego wynikający z niskiego stanu wód podziemnych, jednak rozprzestrzenienie zjawiska niżówki hydrogeologicznej w stosunku do poprzedniego miesiąca uległo ograniczeniu. Obecnie niżówka hydrogeologiczna utrzymuje się w:
- zachodniej części województwa zachodniopomorskiego,
- południowo - wschodniej części województwa lubuskiego,
- północno-wschodniej i wschodniej części województwa wielkopolskiego,
- południowej, południowo-zachodniej i północnej części województwa kujawsko - pomorskiego,
- południowo - wschodniej i centralnej części województwa pomorskiego,
- centralnej i wschodniej części województwa dolnośląskiego,
- zachodniej i północnej części województwa śląskiego,
- zachodniej, południowej i wschodniej części województwa opolskiego,
- północnej i północno - zachodniej części województwa mazowieckiego,
- na znacznej części obszaru województwa lubelskiego.
Lokalne obniżenia poziomu wód podziemnych poniżej stanu niskiego ostrzegawczego zdarzały się w listopadzie również w pozostałych regionach kraju.
Komunikat 8a/2019 opracowano na podstawie wyników obserwacji położenia zwierciadła wód podziemnych i wydajności źródeł prowadzonych w wybranych, reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych państwowej służby hydrogeologicznej Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego z uwzględnieniem wyników obserwacji i prognoz IMGW-PIB. Wykorzystano również dostępne dane z realizacji procedur dotyczących corocznej aktualizacji zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych, zasobów eksploatacyjnych ujęć wody podziemnej i poboru rejestrowanego oraz Kwartalny Biuletyn Informacyjny Wód Podziemnych, tom 17(65).
Komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 01.11.2019 do 30.11.2019
