Państwowa służba hydrogeologiczna wydała kolejny komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej. Przedstawiono w nim analizę położenia zwierciadła wód podziemnych, stanu rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych oraz stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w pierwszym poziomie wodonośnym na obszarze kraju w okresie od 1 do 30 września 2020 r.
Analiza została opracowana na podstawie interpretacji zebranych w trybie operacyjnym wyników pomiarów w wytypowanych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych PIG-PIB, przy uwzględnieniu dla poszczególnych punktów obserwacyjnych następujących wartości charakterystycznych:
- najniższej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (NNG),
- średniej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (SSG),
- średniej z najniższych rocznych głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej z wielolecia (SNG),
- wartości granicznej dla wystąpienia zjawiska niżówki hydrogeologicznej, przyjętej na poziomie stanu niskiego ostrzegawczego (SNO), wyznaczonego z najniższych rocznych stanów położenia zwierciadła wody charakteryzujących się wartościami niższymi od wartości SNG,
- średniej głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej (AG) z okresu od 1 do 30 września 2020 r.
Zmiany położenia zwierciadła wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym o zwierciadle swobodnym
We wrześniu 2020 r. niższe położenie zwierciadła wód podziemnych, w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca, odnotowano w przypadku ponad 64% analizowanych punktów obserwacyjnych. Obniżenia zwierciadła wód podziemnych rejestrowane były najliczniej w północnej i południowo-wschodniej części kraju (województwa zachodniopomorskie, pomorskie, kujawsko-pomorskie, warmińsko-mazurskie, śląskie, świętokrzyskie, podkarpackie i lubelskie).
Wzrost średniego poziomu wód podziemnych, stwierdzony we wrześniu w około 31% punktów obserwacyjnych, odnotowano głównie w centralnej i południowo-zachodniej części kraju (województwa mazowieckie, łódzkie oraz części województw wielkopolskiego, dolnośląskiego i opolskiego). W przypadku ponad 5% analizowanych punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego nie uległ zmianie w porównaniu ze stanem odnotowanym w sierpniu bieżącego roku.
Zmiana położenia zwierciadła wody podziemnej w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych we wrześniu 2020 r.
Zmiany zasobów wód podziemnych
W większości analizowanych punktów obserwacyjnych tj. około 84% stan rezerw zasobów zmiennych przekraczał 20% w odniesieniu do najniższego rocznego położenia zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (NNG). Oznacza to, że wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym utrzymywała się na poziomie bezpiecznym dla zaopatrzenia ludności w wodę. W ponad 16% punktów objętych analizą poziom rezerw był niższy niż 20% w odniesieniu do NNG, z czego w ponad 7% punktów zarejestrowany średni miesięczny poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do granicy stanu NNG. Sytuacja taka została odnotowana w punktach obserwacyjnych zlokalizowanych w miejscowościach: Rogóźno (woj. kujawsko-pomorskie), Szczecyn (woj. lubelskie), Nowe Żabno (woj. lubuskie), Lipsko i Wymyśle Polskie (woj. mazowieckie), Aleksandria (woj. śląskie), Nałęczów (woj. świętokrzyskie) oraz Chachalnia, Koło, Leszno, Obrzycko i Sarbicko (woj. wielkopolskie).
Poziom rezerw zasobów wód podziemnych we wrześniu 2020 r. w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych
Występowanie zagrożeń dla wód podziemnych
We wrześniu 2020 r. na części obszaru kraju utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego związany z położeniem zwierciadła wód podziemnych poniżej stanu niskiego ostrzegawczego (SNO). Niżówkę hydrogeologiczną w czasie ostatniego miesiąca stwierdzono w 50 punktach obserwacyjnych, co stanowi około 31% wszystkich analizowanych punktów. W ponad 17% analizowanych punktów obserwacyjnych odnotowano pogłębienie się niżówki tj. dalsze obniżanie się poziomu wód podziemnych.
W omawianym miesiącu zjawiskiem niżówki hydrogeologicznej w największym stopniu dotknięte były obszary województw wielkopolskiego, lubuskiego, zachodniopomorskiego, dolnośląskiego, świętokrzyskiego i lubelskiego oraz obszary na zachodzie i południowym zachodzie województwa mazowieckiego. Niżówka w skali regionalnej pojawiła się również w północno-wschodniej Polsce - w północno-wschodniej części województwa podlaskiego oraz w północno-wschodniej i południowej części województwa warmińsko-mazurskiego.
Niżówka zwiększyła w tym czasie swój zasięg w północnej części województwa wielkopolskiego, południowozachodniej części województwa mazowieckiego, południowej części województwa lubuskiego oraz w południowo-zachodniej części województwa lubelskiego, natomiast ustąpiła z obszarów położonych na pograniczu województw pomorskiego i warmińsko-mazurskiego.
Mapa przedstawiająca zagrożenie niżówką hydrogeologiczną we wrześniu 2020 r.
Obniżenia średniego poziomu wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego stwierdzono również w innych regionach Polski, lecz zjawisko to miało charakter lokalny.
Zobacz: Komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 1.09.2020 do 30.09.2020
