Dwa „Ekolaury” dla PIG-PIB

Miło nam poinformować, że Kapituła 19. Konkursu „Ekolaury Polskiej Izby Ekologii” przyznała dwa Ekolaury Państwowemu Instytutowi Geologicznemu – Państwowemu Instytutowi Badawczemu. Instytut został nagrodzony w tym prestiżowym konkursie w dwóch kategoriach: „Ochrona powierzchni Ziemi, gospodarka odpadami” za opracowanie Mapy Geośrodowiskowej Polski oraz „Całokształt działalności na rzecz ochrony środowiska” za ustalenie zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych na terenie kraju. Obydwa zadania zostały sfinansowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. 

baner ekosymbol2 970 430

W pierwszej kategorii („Ochrona powierzchni Ziemi, gospodarka odpadami”) docenione i nagrodzone zostały efekty zakończonego w 2019 r. zadania pod nazwą „Aktualizacja i modernizacja Mapy Geośrodowiskowej Polski w skali 1 : 50 000”.

Mapa stanowi obszerną bazę danych geośrodowiskowych m.in. w zakresie potencjalnych naturalnych zagrożeń, informacji o złożach i perspektywicznych kopalinach, stanu geochemicznego ziemi oraz ochrony przyrody i krajobrazu. Służy ona zapewnieniu racjonalnej gospodarki zasobami naturalnymi przy zachowaniu zasady zrównoważonego rozwoju. W bazie danych Mapy Geośrodowiskowej Polski zgromadzono łącznie ponad milion rekordów. Dzięki tak bogatym zasobom Mapa stanowi doskonałe źródło informacji dla szerokiego grona odbiorców. Jest wykorzystywana przez organy administracji publicznej, zarówno rządowej, jak i jednostki samorządu terytorialnego.

Idea opracowania Mapy Geośrodowiskowej Polski w skali 1 : 50 000 (MGśP) ma w PIG-PIB swoją długą historię. Od 1997 r. powstały jej trzy edycje – ostatnia, nagrodzona „Ekolaurem”, zakończyła się w 2019 r. Konieczność opracowania kolejnych edycji wynikała przede wszystkim z dużej dynamiki zmian zachodzących w przedstawianych danych, a także z potrzeby prezentowania coraz to nowszych zagadnień. Od początku jej opracowywania zakładano, że będzie ona cyklicznie (co 5 lat) aktualizowana. Wspomniany już wyżej dynamizm zmian, spowodował jednak konieczność zmodernizowania formy jej udostępniania i prezentacji. W najnowszej edycji wypracowano schemat cyklicznej, bieżącej aktualizacji zasobu przedstawianych informacji, dla których pięcioletnia aktualizacja stała się niewystarczająca – dzięki takiemu rozwiązaniu Mapa stała się „żywym” narzędziem i bazą wiedzy.

Zasoby tej obszernej, na bieżąco aktualizowanej, bazy danych zawarte są w 31 warstwach informacyjnych. W Internecie dostępny jest komplet wszystkich 1084 arkuszy MGśP II planszy A i 1084 planszy B. Zasoby są udostępniane zarówno w formie tradycyjnych map analogowych, jak i rozbudowanych usług sieciowych. Kompleksowy dostęp do Mapy Geośrodowiskowej Polski w standardzie WMS jest możliwy przez serwis e-MGśP (emgsp.pgi.gov.pl/emgsp) oraz aplikację GeoLOG (m.bazagis.pgi.gov.pl/cbdg). Serwis jest wyposażony w moduł raportowy (emgsp.pgi.gov.pl/raporty), umożliwiający generowanie plików pdf. Mapy w wersji analogowej dostępne są za pośrednictwem Narodowego Archiwum Geologicznego PIG-PIB.

Więcej o Mapie Geośrodowiskowej Polski przeczytasz TUTAJ >>

Stan realizacji arkuszy MGŚP II plansza A i B na dzień 31.12.2019 r. Łącznie dostępnych jest 2168 arkuszy MGŚP (plansza A i plansza B).

Stan realizacji arkuszy MGŚP II plansza A i B na dzień 31.12.2019 r. Łącznie dostępnych jest 2168 arkuszy MGŚP (plansza A i plansza B)

W drugiej kategorii, za całokształt działalności na rzecz ochrony środowiska, nagroda przyznana została za realizację zakończonego w 2019 r. przedsięwzięcia, w ramach którego udokumentowane zostały zasoby dyspozycyjne wód podziemnych na obszarze stanowiącym 40,3% powierzchni kraju, dla którego do tej pory zasoby te nie były wyznaczone.

Zadanie sfinalizowało trwający od 1994 r. żmudny proces dokumentowania zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych Polski. W efekcie zasoby te udokumentowane są obecnie na obszarze całego kraju. Niedostępna do tej pory wiedza stała się powszechna, a biorąc pod uwagę, że w Polsce około 70% wody przeznaczonej do spożycia pochodzi z ujęć wód podziemnych, stanowić będzie ona również w perspektywie wieloletniej podstawę do racjonalnego gospodarowania wodami podziemnymi oraz gospodarowania przestrzennego w skali ogólnokrajowej.

Co warto podkreślić, zasoby dyspozycyjne wód podziemnych ustalono na podstawie szerokiego spektrum badań, wykorzystując najnowsze osiągnięcia wiedzy naukowej i technicznej. Prowadzono prace terenowe, w tym badania geofizyczne i wiertnicze (w celu rozpoznania przebiegu i zasięgu struktur wodonośnych oraz oceny parametrów hydrogeologicznych w rejonach o słabym rozpoznaniu), kartowanie hydrogeologiczne i sozologiczne (aktualizacja danych, pomiary do głębokości zwierciadła wody oraz inwentaryzacja ujęć wód podziemnych i obiektów stanowiących potencjalne zagrożenie dla ilości i jakości wód), hydrologiczne (pomiary natężenia przepływu wód w ciekach) oraz badania laboratoryjne i modelowe. Kluczowy element każdej dokumentacji stanowiły właśnie badania modelowe z użyciem najnowszych komputerowych programów obliczeniowych.

Pozwoliły one na wielowariantowe i wielokryterialne symulacje, służące ustaleniu wielkości zasobów odnawialnych i dyspozycyjnych wód podziemnych.

Dokumentacje znajdują się w Narodowym Archiwum Geologicznym, a informacje zgromadzone w zmodernizowanej i zaktualizowanej bazie zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych dla obszaru Polski, są dostępne online na geoportalu PSH pod adresem: http://epsh.pgi.gov.pl/epsh/

zasoby ekolaur

Obszary, dla których wykonano dokumentacje hydrogeologiczne ustalające zasoby dyspozycyjne wód podziemnych w ramach realizacji przedsięwzięcia zakończonego w 2019 r.

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, dziękując za docenienie pracy włożonej w realizację nagrodzonych przedsięwzięć, składa serdeczne gratulacje również pozostałym Wyróżnionym i Laureatom.

Więcej informacji o rozstrzygnięciu 19. Edycji Konkursu „Ekolaury Polskiej Izby Ekologii” znajduje się pod linkiem: www.pie.pl/laureaci-i-wyroznieni-w-19-edycji-konkursu.html

Tekst: Krystian Lisiak

zapisz sie do newslettera psg