W dniach 19-20 maja 2022 r. odbyło się spotkanie służb ochrony wybrzeża „Sobieszewo 2022”. Oddział Geologii Morza Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB został zaproszony do wygłoszenia prezentacji, dotyczącej budowy geologicznej Klifu Orłowskiego.
Dr Dorota Koszka - Maroń z Oddziału Geologii Morza zaprezentowała ikonę naszego wybrzeża – Klif Orłowski, znajdujący się od 1938 r. na terenie jednego z najstarszych w Polsce rezerwatów, ze stanowiskiem jarzębu szwedzkiego (reliktu epoki lodowcowej), który jest także częścią obszaru Natura 2000. Klif położony jest również na terenie Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk Klify i Rafy Kamienne Orłowa PLH 220105 z wyjątkowo cennymi przyrodniczo gatunkami krasnorostu oraz łąkami trawy morskiej porastającej piaszczyste dno między zalegającymi na nim kamieniami i głazami.
Prezentacja przybliżyła budowę geologiczną Klifu Orłowskiego, gdzie oprócz historii geologicznej obserwujemy współcześnie zachodzące procesy abrazji. Zaprezentowano metody i wyniki badań poszczególnych warstw osadowych oraz rozpoznawanie zaobserwowanych struktur glacitektonicznych, widocznych w odsłonięciach ścian klifu. Omówiono szczególnie zagrożone procesami masowymi odcinki brzegu klifowego, gdzie za sprawą specyficznej budowy geologicznej, dochodzi do powstawania osuwisk, przedstawiając ostatnie informacje na temat tego, co dzieje się w obrębie klifu. W kręgu najszerszego zainteresowania był Cypel Orłowski zachowujący pionowy profil, zbudowany wyłącznie z gliny zwałowej, który uderzany sztormowymi falami, tworzy urwisty brzeg, stale podmywany i wycofujący się pod naporem morza. Klif w tym miejscu cofając się średnio około 1m/rok staje się coraz wyższy i jednocześnie bardziej monumentalny.
W prezentacji przedstawiono także "Atlas geologiczno-inżynierski wybranych obszarów polskiej strefy brzegowej - rejon klifów gdyńskich (Oksywie-Babie Doły, Orłowo)" wykonany przez PIG-PIB w Warszawie, który z powodzeniem może być wykorzystany przez administrację morską.
Omówiono i przedyskutowano zagrożenia dla trwałości, niezmienności i stabilności brzegów klifowych, takie jak podmywanie ich podstaw przez fale sztormowe, które dzięki dużej energii, z jaką uderzają w brzeg są w stanie wywoływać jego abrazję, groźne osuwiska powodowane przez wody opadowe oraz niekontrolowane spływy wód powierzchniowych po stokach klifu, a także antropopresja, czyli wpływ człowieka na środowisko.
Klif Orłowski
Prelekcja pozwoliła na zrozumienie budowy geologicznej wybrzeża i procesów geodynamicznych oraz zwiększenie wiedzy o zjawiskach zachodzących w pasie technicznym pracownikom administracji morskiej. Dodatkowo nastąpiła wzajemna wymiana doświadczeń w postaci długiej dyskusji i wielu interesujących pytań. Ogromnym zainteresowaniem cieszyły się foldery popularno-naukowe, dotyczące tematyki morskiej, wykonane w Oddziale Geologii Morza PIG-PIB, które udostępniono uczestnikom konferencji.
Tekst: Dorota Koszka - Maroń
Udział w wydarzeniu został zorganizowany w ramach projektu: Współpraca krajowa w zakresie geologii i promocja działań państwowej służby geologicznej w latach 2021 – 2023 i sfinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
