Silny głos geologii podczas 14. edycji Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach

W dniach 25-27 kwietnia 2022 r. w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach odbyła się 14 edycja Europejskiego Kongresu Gospodarczego. To największe spotkanie gospodarcze Europy Centralnej, będące od ponad dekady szerokim i otwartym forum wymiany doświadczeń, opinii i wiedzy o polskiej i europejskiej gospodarce, a także o ekonomicznych, społecznych i technologicznych uwarunkowaniach jej rozwoju. W trzydniowej, wielowątkowej debacie o kwestiach najistotniejszych dla przyszłości gospodarki Europy nie zabrakło silnego głosu o geologii. Państwowy Instytut Geologiczny - PIB został Partnerem sesji, a w panelu dyskusyjnym „Kryzys surowcowy” wziął udział Zastępca dyrektora ds. służby geologicznej dr Andrzej Głuszyński.

W ciągu trzech dni odbyło się 150 sesji z udziałem ponad 1000 panelistów. W Kongresie wzięło udział około 15 tysięcy uczestników (w tym 9 tysięcy stacjonarnie i 6 tysięcy w formie online) oraz ponad 550 dziennikarzy, reprezentujących ponad 150 redakcji.

Oprócz dr. Andrzeja Głuszyńskiego w panelu dyskusyjnym, „Kryzys surowcowy” udział wzięli:

  • Adam Czyżewski, główny ekonomista PKN ORLEN SA,
  • dr Piotr Dziadzio, podsekretarz stanu, Główny Geolog Kraju (GGK), pełnomocnik rządu ds. polityki surowcowej państwa,
  • Marcin Roszkowski, przedsiębiorca i prezes Instytutu Jagiellońskiego,
  • prof. dr hab. Herbert Wirth, wykładowca na Wydziale Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Politechniki Wrocławskiej 
  • Paweł Wysocki, dyrektor pionu technicznego PERN SA.

Moderatorem dyskusji był Dariusz Malinowski, dziennikarz magazynu gospodarczego Nowy Przemysł.

panel dyskusyjny „Kryzys surowcowy” podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego

Panel dyskusyjny „Kryzys surowcowy” podczas 14. Europejskiego Kongresu Gospodarczego. W dyskusji wzięli udział m.in.: dr Piotr Dziadzio, podsekretarz stanu, Główny Geolog Kraju (GGK), pełnomocnik rządu ds. polityki surowcowej państwa (drugi od lewej) oraz dr Andrzej Głuszyński, Zastępca dyrektora ds. służby geologicznej  (trzeci od lewej)

Tematy wiodące panelu dyskusyjnego były następujące:

  • Strategiczne surowce, popyt i podaż, dostęp, ceny, prognozy.
  • Świat ograniczonych zasobów naturalnych wobec przyspieszenia gospodarczego i skrajnej niestabilności rynków.
  • Paliwa kopalne w Europie – jak odejść od importu z Rosji bez objawów ostrego kryzysu. Polityka surowcowa Chin i innych mocarstw.
  • Stan zapasów – kto i po co je gromadzi?
  • Polska baza surowcowa.
  • Zasoby naturalne o krytycznym i perspektywicznym znaczeniu: czym dysponujemy, jak zamierzamy to wykorzystać?

Podczas debaty dr Piotr Dziadzio stwierdził, że z punktu widzenia całościowych zasobów Ziemi surowce energetyczne są i będę jeszcze długo dostępne do eksploatacji. Minister zwrócił uwagę na problemy z logistyką dostaw w przypadku węglowodorów i potrzebę ich dywersyfikacji jako ważnego czynnika zabezpieczenia bezpieczeństwa energetycznego Europy i kraju, jak również na potrzebę dalszego rozwoju instalacji gazoportów.

W dalszej części Piotr Dziadzio odniósł się do kwestii rozwoju geoenergetyki, konieczności zintensyfikowania prac w zakresie rozpoznania wód termalnych, ich udostępniania i wykorzystania. Odpowiadając na pytanie dotyczące polityki surowcowej państwa i jej głównych celów, odpowiedział: - Po pierwsze: zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego. Jako drugi cel wymienił zaś skorelowanie polityki surowcowej z politykę energetyczną.

Piotr Dziadzio dodał również, że istotnym celem, którym zajmuje się państwa służba geologiczna jest ponowna weryfikacja wiedzy geologicznej w skali regionalnej – informacji o dostępności surowców, możliwości ich wykorzystania i zwiększenia bazy zasobowej. Wspomniał również, że równolegle realizowane są zadania związane z legislacją prawa, a więc wprowadzanie koniecznych zmian w prawie geologicznym i górniczym prowadzących do ochrony złóż surowców, którymi dysponujemy. 

Na zakończenie wypowiedzi dr Piotr Dziadzio podkreślił, jak ważna jest koordynacja wszystkich działań związanych z polityką surowcową:

- Wybiegamy w przyszłość, zabezpieczamy dostęp do surowców w perspektywie wielu przyszłych lat”.

Dr Andrzej Głuszyński z PIG-PIB odpowiadając na pytanie dotyczące bezpieczeństwa surowcowego Polski podkreślił, że posiadamy dużą wiedzę na temat wgłębnej budowy geologicznej kraju.

- Dysponujemy danymi z kilkuset tysięcy otworów, z czego ponad 8,5 tyś. to otwory o głębokości powyżej 1 km, co pozwala nam określać, jakiego typu surowce posiadamy i czego możemy się spodziewać w danych strukturach geologicznych – powiedział Zastępca dyrektora ds. służby geologicznej.

Dr Głuszyński dodał, że na kolejne dziesięciolecia eksploatacji mamy zapewnione surowce takie jak: węgiel kamienny, węgiel brunatny, sole kamienne, siarka, surowce skalne i budowlane. Mamy też udokumentowane zasoby rud miedzi i srebra, które również starczą na kilkadziesiąt lat.

Jeśli chodzi o węglowodory, to krajowe wydobycie ropy naftowej dostarcza kilka procent rocznego zapotrzebowania i perspektywy zwiększenia wydobycia są niewielkie. Lepiej jest z zasobami gazu ziemnego, gdyż wykorzystując rodzime złoża zaspakajamy naszą gospodarkę w kilkunastu procentach, a potencjał zwiększenia wydobycia jest możliwy, choć w niewielkim stopniu. Istnieje potencjał w niewielkich złożach gazu, które ze względów ekonomicznych nie były dotąd udostępnione i eksploatowane.

W dalszej części wypowiedzi dr Andrzej Głuszyński wspomniał, że zabezpieczenie polityki surowej państwa jest jednym z głównych zadań państwowej służby geologicznej, a prace badawcze, które są obecnie realizowane przez państwową służbę geologiczną to między innymi lepsze rozpoznanie obszarów występowania fosforytów, pierwiastków ziem rzadkich, czy też niklu.

- W perspektywie planujemy dalsze badania na Dolnym Śląsku i rozpoznanie wiertnicze udokumentowanych anomalii magnetycznych z którymi może być związane występowanie złóż rud metali – dodał Zastępca dyrektora PIG - PIB ds. służby geologicznej.

W związku z zastosowaniem nowych technologii trwa rozpoznawanie przez państwową służbę geologiczną składników użytecznych znajdujących się na hałdach, których odzyskiwanie może być opłacalne. Kończąc wypowiedz dr Głuszyński wspomniał, że Państwowy Instytut Geologiczny – PIB nie tylko gromadzi i przetwarza dane geologiczne o zasobach złóż kopalin w Polsce, ale również udostępnia te dane wszelkim podmiotom zainteresowanym rozwojem gospodarki i budową infrastruktury kraju.

Tekst: Michał Zieliński
Zdjęcie: Europejski Kongres Gospodarczy