Pracownicy Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB wzięli udział w wydarzeniu pt. „Second Symposium of IGC710 Project – Western Tethys meets Eastern Tethys”, zorganizowanym w dniach 28 sierpnia - 3 września 2023 r. przez Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie. Spotkanie koncentrowało się na udokumentowaniu procesów i zjawisk towarzyszących jednemu z głównych etapów geotektonicznej i paleogeograficznej reorganizacji na Ziemi, która miała wpływ także na obecny rozkład lądów i oceanów.
Sympozjum podzielone było na dwie części – plenarną i terenową. Podczas pierwszej części dr Andrzej Szydło z Oddziału Karpackiego PIG - PIB w Krakowie zaprezentował referat pt. Foraminifers from the early basin of the Polish Outer Carpathians: relationship with the Western and Eastern Tethys (Tithonian).
Autorką posteru pt. The earliest Cretaceous carbonate platform destroyed by volcanism from the Ukrainian/Romanian Carpathians – reconstruction based on microfacies była Jolanta Iwańczuk z Zakładu Geologii Regionalnej PIG - PIB, która wzięła również udział w wycieczce terenowej, mającej na celu przedstawienie osadów mezozoiczno-kenozoicznych polskich, słowackich i czeskich Karpat jako części orogenu alpejskiego będącego zapisem rozwoju prehistorycznego oceanu tetydzkiego.
Uczestnicy „Second Symposium of IGC10 Project – Western Tethys meets Eastern Tethys”
Dr Jolanta Iwańczuk przedstawiła zagadnienia z pogranicza ukraińsko-rumuńskiego. Dane mikrofacjalne pozwoliły na odtworzenie paleośrodowska, czyli platformy węglanowej która prawdopodobnie powstała na zboczach podwodnego wulkanu.
- Na podstawie makro i mikroobserwacji udało się odtworzyć lagunę wraz z barierą w postaci piaszczystych łach oolitowych i kopców koralowcowych. Unikalny jest zachowany do dzisiaj zapis kopalny wskazujący na wybuch wulkanu, który zniszczył platformę węglanową wraz z laguną oraz rafami koralowymi. Dzięki obecności nielicznych calpionelli wiem, że wydarzenie to miało miejsce w beriasie – wyjaśnia J. Iwańczuk.
Prezentacja dr Andrzeja Szydło dotyczyła badań mikropaleontologicznych najstarszych skał osadowych polskich Karpat zewnętrznych występujących w strefie przygranicznej Polski i Czech. Na podstawie otwornic przedstawiono wczesny etap rozwoju basenu zachodniokarpackiego pod koniec jury (tyton) i jego relacje z oceanemu tetydzkim.
- Dało się zauważyć, że późnojurajski etap historii tego marginalnego obszaru zlokalizowanego na pograniczu prowincji tetydzkiej i borelanej dokumentuje oprócz dominującego bentosu wapiennego i aglutynującego, również wczesny plankton, który do niedawna był tylko znany z przekrojów obecnych w blokach wapiennych skał pojawiających się w różnowiekowych osadach “fliszu” zewnętrznokarpackim. Mikrofauna otwornicowa nawiązuje do kopalnych biocenoz znanych z zachodniej części wspomnianego obszaru oceanicznego, jak i przyległych obszarów platformowych, które w trakcie jego transformacji i ekspansji na wschód, uległy zapadnięciu i dezintegracji. W trakcie tego procesu ich fragmenty zostały włączone w struktury basenu północnej Tetydy, przyczyniając się do zróżnicowania środowisk depozycji, albo w wyniku postępującej destrukcji stały się źródłem redeponowanego materiału węglanowego, w tym również częściowo udokumentowanych otwornic. – tłumaczy dr A. Szydło.
Tekst: dr Andrzej Szydło
Zdjęcie: Zbigniew Ziarek
Udział pracowników PIG-PIB w Second Symposium of IGC10 Project – Western Tethys meets Eastern Tethys został zorganizowany w ramach zadania "Współpraca krajowa i promocja działań państwowej służby geologicznej w latach 2021-2023", finansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
