Państwowa służba hydrogeologiczna opublikowała komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 1 do 30 września 2023 r. W opracowaniu przedstawiono analizę położenia zwierciadła wód podziemnych, stanu rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych oraz stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w pierwszym poziomie wodonośnym dla obszaru całego kraju.
Zmiany położenia zwierciadła wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym o zwierciadle swobodnym
We wrześniu 2023 r. na obszarze niemal całego kraju odnotowano niższe położenie zwierciadła wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym (ppw) w stosunku do stanu z sierpnia 2023 r. Dotyczyło to większości poddanych analizie punktów obserwacyjnych (ponad 71% - wzrost o 6% w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca).
Obniżenia średniego poziomu wód podziemnych najczęściej mieściły się w przedziałach od 0 do 0,1 m (51% punktów obserwacyjnych) oraz od 0,1 do 0,25 m (15%).
Wzrost średniego poziomu wód podziemnych nastąpił w tym czasie głównie w południowo-zachodniej oraz południowo-wschodniej Polsce i odnotowany został w przypadku ponad 24% poddanych analizie punktów obserwacyjnych (tj. o ponad 5% mniej w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca). Podniesienia średniego poziomu wód podziemnych były stosunkowo niewielkie, najwięcej przypadków mieściło się w przedziale do 0,1 m.
W przypadku 4% punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym nie uległ zmianie w porównaniu ze stanem odnotowanym w sierpniu 2023 r.
Brak rezerw zasobów wód podziemnych został odnotowany w miejscowościach:
- Rogóźno (województwo kujawsko-pomorskie),
- Sulejów (województwo łódzkie),
- Białobrzegi, Łęg Starościński i Sypniewo (województwo mazowieckie),
- Morgowniki (województwo podlaskie),
- Łysomiczki, Maszewko i Miechucino (województwo pomorskie),
- Kobułty, Kośmidry (województwo warmińsko-mazurskie),
- Czaplinek, Gądno, Międzyzdroje i Turowo (województwo zachodniopomorskie),
- Czachurki (województwo wielkopolskie).
Zmiana położenia zwierciadła wody podziemnej w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych we wrześniu 2023 r.
Analiza zmian położenia zwierciadła wód podziemnych o charakterze swobodnym w od-niesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca została wykonana na podstawie wyników pomiarów przeprowadzonych w 192 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych, ujmujących pierwszy poziom wodonośny (ppw).
Zmiany zasobów wód podziemnych
We wrześniu 2023 r. w większości analizowanych punktów obserwacyjnych (ponad 82%, tj. o około 3% mniej niż w poprzednim miesiącu) średni poziom wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym wskazywał na brak zagrożenia stanu rezerw zasobów w odniesieniu do najniższego rocznego położenia zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (NNG). Oznacza to, że wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym na przeważającym obszarze kraju nadal utrzymywała się na poziomie bezpiecznym dla zaopatrzenia ludności w wodę.
Punkty obserwacyjne, w których poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego znajdował się poniżej granicy odpowiadającej środkowi przedziału SNO-NNG, co oznacza wystąpienie zagrożenia dla użytkowania wód podziemnych stanowiły ponad 17% ogólnej liczby punktów objętych analizą. W tej grupie ponad 9% stanowiły punkty, w których zarejestrowany średni miesięczny poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do granicy stanu NNG (wzrost o około 2%).
Poziom rezerw zasobów wód podziemnych we wrześniu 2023 r. w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych
Analiza stanu rezerw zmiennych zasobów wód podziemnych została wykonana na podstawie wyników pomiarów położenia swobodnego zwierciadła wody w 166 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych.
Występowanie zagrożeń dla wód podziemnych
We wrześniu 2023 r. w północnej i centralnej części Polski utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego związany z położeniem zwierciadła wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (SNO). Niżówka hydrogeologiczna obejmowała swym zasięgiem część obszarów województw: zachodniopomorskiego, pomorskiego, kujawsko-pomorskiego, wielkopolskiego oraz niewielki obszar w północno-zachodniej części województwa lubuskiego.
W omawianym miesiącu niżówka hydrogeologiczna o charakterze regionalnym odnotowana została także na pograniczu województw warmińsko-mazurskiego, mazowieckiego i podlaskiego. Lokalne obniżenia średniego poziomu wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego wystąpiły również na obszarach województw warmińsko-mazurskiego, mazowieckiego, łódzkiego, dolnośląskiego i śląskiego.
W skali kraju poziom wód podziemnych poniżej stanu niskiego ostrzegawczego stwierdzono w 37 punktach obserwacyjnych, co stanowi ponad 22% punktów badanej grupy, tj. o około 1% mniej niż w poprzednim miesiącu.
W przypadku 29 punktów obserwacyjnych (tj. ponad 17% wszystkich analizowanych punktów) średni poziom zwierciadła wód podziemnych we wrześniu 2023 r. utrzymywał się w strefie między granicami stanów SNO i SNG, co oznacza, że w rejonach tych punktów w sytuacji utrzymywania się niekorzystnych warunków meteorologicznych, w tym przede wszystkim przy braku lub niewielkich opadach atmosferycznych, również może rozwinąć się niżówka hydrogeologiczna.
W przypadku 100 punktów obserwacyjnych, co stanowi ponad 60% wszystkich analizowanych punktów (w poprzednim miesiącu punkty takie stanowiły ponad 61%) swobodne zwierciadło wody podziemnej układało się w bezpiecznej strefie, tj. powyżej wartości średniej z najniższych rocznych głębokości zwierciadła wody podziemnej dla okresu wielolecia (SNG).
Ocena zagrożenia niżówką hydrogeologiczną we wrześniu 2023 r.
Analiza stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną na obszarze kraju została wykonana na podstawie wyników pomiarów przeprowadzonych w 166 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych ujmujących pierwszy poziom wodonośny o zwierciadle swobodnym.