Państwowa służba geologiczna opublikowała komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 1 do 31 grudnia 2023 r. W opracowaniu przedstawiono analizę położenia zwierciadła wód podziemnych, stanu rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych oraz stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w pierwszym poziomie wodonośnym dla obszaru całego kraju.
Zmiany położenia zwierciadła wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym (ppw) o zwierciadle swobodnym
W grudniu 2023 r. prawie na całym obszarze kraju odnotowano wyższe położenie zwierciadła wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym w stosunku do stanu z listopada 2023 r. Dotyczyło to większości poddanych analizie punktów obserwacyjnych (ponad 83% - wzrost o około 8% w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca). Wzrosty średniego poziomu wód podziemnych najczęściej mieściły się w przedziałach od 0 do 0,1 m (33% punktów obserwacyjnych), od 0,1 do 0,25 m (29%) oraz od 0,25 do 0,5 m (16 %).
Niższy poziom wód podziemnych w ppw w stosunku do średniego stanu z poprzedniego miesiąca odnotowany został w przypadku ponad 13% poddanych analizie punktów obserwacyjnych (tj. o około 8 % mniej w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca). Sytuacja taka dotyczyła głównie północnej i wschodniej części kraju. Obniżenia średniego poziomu wód podziemnych były stosunkowo niewielkie i mieściły się najczęściej w przedziale 0 do 0,1 m (12% punktów).W przypadku ponad 3% punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym nie uległ zmianie w porównaniu ze stanem odnotowanym w listopadzie 2023 r.
Zmiana położenia zwierciadła wody podziemnej w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych w grudniu 2023 r.
Analiza zmian położenia zwierciadła wód podziemnych o charakterze swobodnym w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca została wykonana na podstawie wyników pomiarów przeprowadzonych w 202 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych, ujmujących pierwszy poziom wodonośny (ppw).
Zmiany zasobów wód podziemnych
W grudniu 2023 r., podobnie jak w poprzednim miesiącu, w większości analizowanych punktów obserwacyjnych (ponad 93%) średni poziom wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym wskazywał na brak zagrożenia stanu rezerw zasobów w odniesieniu do najniższego rocznego położenia zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (NNG). Oznacza to, że wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym na przeważającym obszarze kraju nadal utrzymywała się na poziomie bezpiecznym dla zaopatrzenia ludności w wodę.
Punkty obserwacyjne, w których poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego znajdował się poniżej granicy odpowiadającej środkowi przedziału SNO-NNG, co oznacza wystąpienie zagrożenia dla użytkowania wód podziemnych, stanowiły około 7% ogólnej liczby punktów objętych analizą. W tej grupie ponad 2% stanowiły punkty, w których zarejestrowany średni miesięczny poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do granicy stanu NNG (spadek o około 1% w stosunku do poprzedniego miesiąca). Brak rezerw zasobów wód podziemnych został odnotowany w miejscowościach: Kobułty, Kośmidry, Muszaki (województwo warmińsko-mazurskie), Turowo (województwo zachodniopomorskie).
Poziom rezerw zasobów wód podziemnych w grudniu 2023 r. w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych
Analiza stanu rezerw zmiennych zasobów wód podziemnych została wykonana na podstawie wyników pomiarów położenia swobodnego zwierciadła wody w 169 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych.
Występowanie zagrożeń dla wód podziemnych
W grudniu 2023 r. w północnej i centralnej części Polski utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego związany z położeniem zwierciadła wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (SNO).
Niżówka hydrogeologiczna obejmowała swym zasięgiem część województw: pomorskiego, zachodniopomorskiego, wielkopolskiego, kujawsko-pomorskiego, warmińsko-mazurskiego oraz niewielki obszar w zachodniej części województwa podlaskiego. W stosunku do poprzedniego miesiąca niżówka hydrogeologiczna zmniejszyła swój zasięg w obrębie województw: wielkopolskiego, kujawsko-pomorskiego, warmińsko-mazurskiego i podlaskiego, natomiast na obszarach województw mazowieckiego i dolnośląskiego zjawisko to występowało już tylko lokalnie.
Ponadto lokalne obniżenia średniego poziomu wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego odnotowane zostały również na obszarach województw łódzkiego i śląskiego.
W skali kraju poziom wód podziemnych poniżej stanu niskiego ostrzegawczego stwierdzono w 26 punktach obserwacyjnych, co stanowi ponad 15% punktów badanej grupy, tj. o około 4% mniej niż w poprzednim miesiącu. W przypadku 20 punktów obserwacyjnych (tj. niemal 12% wszystkich analizowanych punktów) średni poziom zwierciadła wód podziemnych w grudniu 2023 r. utrzymywał się w strefie między granicami stanów SNO i SNG, co oznacza, że w rejonach tych punktów w sytuacji utrzymywania się niekorzystnych warunków meteorologicznych, w tym przede wszystkim przy braku lub niewielkich opadach atmosferycznych, również może rozwinąć się niżówka hydrogeologiczna.
W przypadku 123 punktów obserwacyjnych, co stanowi niemal 73% wszystkich analizowanych punktów (w poprzednim miesiącu punkty takie stanowiły ponad 65%) swobodne zwierciadło wody podziemnej układało się w bezpiecznej strefie, tj. powyżej wartości średniej z najniższych rocznych głębokości zwierciadła wody podziemnej dla okresu wielolecia (SNG).
Ocena zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w grudniu 2023 r.
Analiza stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną na obszarze kraju została wykonana na podstawie wyników pomiarów przeprowadzonych w 169 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych ujmujących pierwszy poziom wodonośny o zwierciadle swobodnym.
Zobacz: Komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 01.12.2023 r. do 31.12.2023 r.
