13 czerwca 2024 r. w Tallinie odbyły się warsztaty upowszechniające temat wychwytywania, transportu, wykorzystania i składowania CO2 (Dissemination event on CO2 Capture, Transport, Use and Storage – CC(U)S) oraz podejmujące problematykę projektów „Horyzont Europa” – HERCCULES i CCUS ZEN (Horizon Europe Projects HERCCULES & CCUS ZEN). Pierwszy dotyczy badań stosowanych dla pełnego łańcucha technologii wychwytu, transportu i wykorzystania CO2, a drugi, w którym partnerem jest PIG-PIB, obejmuje studia dla wytypowanych łańcuchów wartości CCUS w basenach Morza Bałtyckiego i Morza Śródziemnego, wykorzystujących doświadczenia z projektów realizowanych w basenie Morza Północnego.
Podczas warsztatów omawiano zagadnienia wychwytu CO2 w instalacjach energetycznych wykorzystujących spalanie odpadów komunalnych, infrastruktury transportu i składowania w przypadku funkcjonujących lub będących na wcześniejszych etapach realizacji projektów CC(U)S w Europie. Przedstawiono także zagadnienia prawne, w tym bariery powstrzymujące wdrożenie technologii CC(U)S.
- W naszym regionie barierą jest interpretacja art. 11 Konwencji Helsińskiej, której zapis zakazuje składowania dwutlenku węgla pod dnem Bałtyku, a tymczasem w Danii dopuszczalne jest lokowanie kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla na obszarach lądowych, w obrębie struktur geologicznych, które mogą kontynuować się pod dnem Morza Bałtyckiego. – powiedział dr inż. Adam Wójcicki z PIG-PIB, uczestnik warsztatów.
Uczestnicy warsztatów w Tallinie
Kolejnym ważnym zagadnieniem była problematyka akceptacji społecznej dla przedsięwzięć CC(U)S, co wiązało się z omówieniem roli i znaczenia decydentów oraz społeczeństwa we wdrażaniu tych technologii. Przyznano, że konieczna jest społeczna edukacja w omawianym temacie.
- Warsztaty były w szczególności okazją do zapoznania się z postępami wdrażania technologii CC(U)S w krajach basenu Morza Śródziemnego, a konkretnie w basenie Adriatyku i Morza Egejskiego. Co ciekawe, w ich trakcie ogłoszono, że właśnie ruszył hub Rawenna, gdzie powstała infrastruktura do transportu i składowania (oraz wykorzystania w procesach przemysłowych) emisji CO2 z szeregu instalacji przemysłowych zlokalizowanych w północno-wschodniej części Włoch, zaś składowanie odbywa się w sczerpanych złożach gazu pod dnem Adriatyku. Trwają prace nad podobnym hubem (Prinos), obejmującym składowanie dwutlenku węgla w północnej części Morza Egejskiego, gdzie źródłem CO2 będą instalacje przemysłowe zlokalizowane w Grecji i być może także w krajach sąsiednich. Technologie CC(U)S wdrażane są w kolejnych rejonach Europy, przy czym w realizowanych projektach generalnie wykorzystuje się do składowania dwutlenku węgla na skalę przemysłową struktury geologiczne pod dnem morza (być może wyjątkiem będą przyszłe projekty duńskie wykorzystujące struktury na lądzie) – powiedział dr inż. Adam Wójcicki.
Tekst: Adam Wójcicki
