23 czerwca 2025 r. w siedzibie Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego (PIG-PIB) w Warszawie oficjalnie powołano sektorowe centrum cyberbezpieczeństwa dla branży surowcowej i geologicznej – ISAC SIG (Information Sharing and Analysis Center for Raw Materials and Geodiversity). Porozumienie o jego utworzeniu podpisały trzy instytucje: Państwowy Instytut Geologiczny – PIB, Wyższy Urząd Górniczy (WUG) oraz Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN (IGSMiE PAN). W wydarzeniu udział wziął Wicepremier, Minister Cyfryzacji i Pełnomocnik Rządu ds. Cyberbezpieczeństwa – dr Krzysztof Gawkowski oraz Wiceminister Klimatu i Środowiska, Główny Geolog Kraju – prof. Krzysztof Galos.
ISAC SIG został utworzony jako wspólna inicjatywa instytucji publicznych, przemysłu i środowisk naukowych. Centrum ma charakter stały i instytucjonalny. Jego misją jest budowa zintegrowanej platformy wymiany informacji, wczesnego ostrzegania o zagrożeniach i wspierania cyfrowej odporności sektora surowcowego. Inicjatywa koncentruje się na ochronie przemysłowych systemów OT/IT, analizie incydentów, rozwijaniu kompetencji technicznych i strategicznych, a także wykorzystaniu narzędzi sztucznej inteligencji i cyfrowych bliźniaków do modelowania ryzyk.
Podpisanie umowy pomiędzy PIG-PIB i WUG (od lewej): dr inż. Piotr Litwa, Prezes WUG i prof. Krzysztof Szamałek, dyrektor PIG-PIB oraz towarzyszą im Wiceminister Klimatu i Środowiska, Główny Geolog Kraju prof. Krzysztof Galos oraz Wicepremier, Minister Cyfryzacji dr Krzysztof Gawkowski
Ze strony IGSMIE PAN umowę podpisała dyrektor prof. Magdalena Wdowin
Siedzibą ISAC SIG będzie Oddział Górnośląski Państwowego Instytutu Geologicznego – PIB, zlokalizowany w Sosnowcu. Lokalizacja ta została wybrana ze względu na strategiczne znaczenie regionu śląskiego dla gospodarki surowcowej kraju oraz doświadczenie zespołu w zakresie cyfrowej analityki przemysłowej i bezpieczeństwa systemów OT/IT.
Podczas spotkania dyrektor PIG-PIB powołał na przewodniczącego Komitetu Zarządzającego ISAC SIG dr. inż. Artura Dyczko – dyrektora Oddziału Górnośląskiego PIG-PIB
Od lewej stoją: prof. Krzysztof Galos, dr inż. Piotr Litwa, prof. Magdalena Wdowin, dr inż. Artur Dyczko, wicepremier dr Krzysztof Gawkowski i prof. Krzysztof Szamałek
Obok Ministerstwa Cyfryzacji, Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Wyższego Urzędu Górniczego, IGSMiE PAN, w spotkaniu udział wzięli przedstawiciele kluczowych w kraju podmiotów sektora surowcowego i geologicznego, którzy wyrazili chęć przystąpienia do ISAC SIG: Lubelski Węgiel BOGDANKA S.A., Enea S.A., GAZ-SYSTEM S.A., PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. oraz Politechniki Warszawskiej i Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego.
Pamiątkowe zdjęcie uczestników spotkania
Końcowym elementem wydarzenia była konferencja prasowa. W prezydium zasiedli wicepremier Krzysztof Gawkowski, wiceminister Krzysztof Galos, oraz sygnatariusze podpisanego porozumienia: Krzysztof Szamałek, Piotr Litwa i Magdalena Wdowin.
Konferencja prasowa
Wicepremier Krzysztof Gawkowski powiedział:
- Utworzenie ISAC SIG jest logiczną konsekwencją zapisów w ustawie o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa, która ma wzmacniać naszą odporność w cyberprzestrzeni. ISAC SIG odpowiada również na rosnące zagrożenia cyberbezpieczeństwa i bez wątpienia wzmacnia strategiczną infrastrukturę państwa w tym zakresie oraz bezpieczeństwo w sektorze surowców. Co ważne, jest dowodem, że bez zaufania, dzielenia się wiedzą, wymiany informacji, współpraca w zakresie cyberbezpieczeństwa nie będzie miała oczekiwanego celu. Nie ma skutecznego cyberbezpieczeństwa bez wiedzy instytucji i jednostek państwa o tym, co im wzajemnie grozi. W sektorze surowców mamy wiele do zrobienia, żeby chronić dane osobowe, żeby chronić informacje, które mają charakter klauzulowany, żebyśmy byli bezpieczni w przestrzeniach dotyczących i produkcji, ale też analityki związanej z całym obszarem. Wierzę, że ISAC SIG jest jednym z tych elementów, który wpisuje się w szeroko pojęte bezpieczeństwo państwa.
Główny Geolog Kraju, prof. Krzysztof Galos, podkreślił:
- Ta inicjatywa Państwowego Instytutu Geologicznego to istotne uzupełnienie zakresu jego działania jako państwowej służby geologicznej. Budujemy wspólną tarczę. ISAC SIG to instytucjonalna odpowiedź na cyfrowe wyzwania nowoczesnego państwa i przemysłu. W epoce sztucznej inteligencji nie możemy działać reaktywnie – musimy być gotowi, przewidywać i działać wspólnie.
Dyrektor PIG-PIB, prof. Krzysztof Szamałek, powiedział:
- To moment ważny dla polskiej geologii i surowców. Powstanie ISAC SIG wpisuje się w światowe trendy budowania sektorowych centrów analizy i wymiany informacji w zakresie cyberzagrożeń. Jednocześnie jest to mechanizm, który umożliwi łączenie zbiorów danych geologicznych i górniczych, a także skuteczne przewidywanie i reagowanie na potencjalne incydenty zagrażające infrastrukturze krytycznej.
Prezes Wyższego Urzędu Górniczego, dr inż. Piotr Litwa, dodał:
- Wyższy Urząd Górniczy nadzoruje kwestie związane z bezpieczeństwem pracy, z bezpieczeństwem powszechnym, bezpieczeństwem zakładów górniczych, właściwą gospodarką złożami kopalin, jak też sprawy dotyczące oddziaływania górnictwa na środowisko. I tutaj nie może być mowy o rozłącznym działaniu geologii i górnictwa. Stąd to porozumienie, które na pewno zaowocuje kolejnymi. Z naszej strony takie działania są bardzo pożądane. Jesteśmy organem właściwym także w odniesieniu do przedsiębiorców, którzy zajmują się dystrybucją gazu. Nasze zadania w tych obszarach wiążą się z bardzo dużą ilością poufnych informacji, które trzeba chronić na wysokim poziomie.
Dr inż. Artur Dyczko, przewodniczący Komitetu Zarządzającego ISAC SIG, zaznaczył:
- Cyfrowa tarcza, którą dziś wspólnie powołujemy, ma chronić to, co dla państwa i społeczeństwa strategiczne – dostęp do zasobów naturalnych. Dzięki ISAC SIG tworzymy zespół, który połączy analizę danych geologicznych z najnowszymi technologiami informatycznymi, AI oraz cyberbezpieczeństwem. Naszą ambicją jest także, aby centrum stało się praktycznym wsparciem dla przemysłu i regionów przemysłowych – takich jak Śląsk – w ich transformacji cyfrowej i energetycznej.
Konferencja prasowa spotkała się z dużym zainteresowaniem mediów. Na spotkaniu obecni byli, między innymi, przedstawiciele: PAP, TVP Info, TVN, Polsat News oraz TV Republika i TV Trwam
Powstanie ISAC SIG stanowi kontynuację działań podejmowanych od 2022 r. w ramach praktycznych ćwiczeń red team/blue team i projektów CyberRange czy Silesian CyberSecurity Hub. Centrum osadzono w rzeczywistych uwarunkowaniach operacyjnych sektora zasobów naturalnych, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb regionów przemysłowych, takich jak województwo śląskie. W tym kontekście bezpieczeństwo cyfrowe i odporność infrastruktury stanowią klucz do sukcesu transformacji gospodarczej.
Tekst: Artur Dyczko, Dominik Krasowski
Zdjęcia: Michał Zieliński, Paweł Jaskóła
