W dniach 9-11 września 2025 r. odbyły się warsztaty dla pracowników samorządowej administracji geologicznej pt. „Wybrane aspekty prowadzenia ruchu w odkrywkowych zakładach górniczych”. Warsztaty zorganizował Państwowy Instytut Geologiczny – PIB w ramach realizacji projektu pn.: „Geologia Samorządowa wsparcie administracji geologicznej w zakresie geologii, górnictwa, ochrony środowiska i przepisów prawa”, przy współudziale firmy Holcim.
Uczestnicy warsztatów podczas zajęć terenowych
Teoretyczna część warsztatów odbyła się w Koprzywnicy na Kaszubach. Uczestnicy mieli okazję wysłuchać dr inż. Macieja Zajączkowskiego (Akademia Górniczo-Hutnicza), który w swoim wystąpieniu przedstawił generalne zasady odkrywkowej eksploatacji złóż. Podczas prezentacji zostały omówione m. in. parametry wyrobisk górniczych i zwałowisk, systemy eksploatacji, zasady bezpieczeństwa stosowane w kopalni, aspekty odwadniania wyrobisk, klasyfikacja zasobów oraz udostępnianie złoża. Prelegent poruszył temat określania granic obszaru i terenu górniczego oraz zagadnienia związane z procesami technologicznymi stosowanymi w górnictwie odkrywkowym i aspekty ekonomiczne prowadzenia eksploatacji.
Maciej Zajączkowski (AGH) podczas wykładu „Generalne zasady odkrywkowej eksploatacji złóż”
W późniejszym wystąpieniu mgr Janusz Orlof, Dyrektor Departamentu Ochrony Środowiska, Gospodarki Złożem i Wiertnictwa WUG wprowadził uczestników w tematykę „Prowadzenia kontroli warunków określonych w koncesji w zakładzie górniczym”. Przedstawił główne zasady prowadzenia kontroli w odkrywkowych zakładach górniczych, w tym podstawowe akty prawne oraz praktyczne wskazówki dla geologów przeprowadzających kontrolę.
Uczestnicy dowiedzieli się również, jak powinno wyglądać prawidłowo zaplanowane działanie kontrolne, zaczynając od analizy prawdopodobieństwa naruszenia prawa, poprzez planowanie kontroli oraz schemat procedury obejmujący niezbędne dokumenty, będące częścią całego procesu takie jak upoważnienia, legitymacja, zawiadomienie itp. Istotnym elementem wystąpienia, który wzbudził duże zaangażowanie uczestników, było zaprezentowanie przykładów naruszenia warunków koncesji i związanych z nimi wnioskami pokontrolnymi.
Janusz Orlof (WUG) podczas wykładu „Prowadzenie kontroli warunków określonych w koncesji w zakładzie górniczym”
Drugim elementem warsztatów były sesje terenowe. Dzięki uprzejmości Michała Wisowskiego (Dyrektora ds. Produkcji) i Sebastiana Dziedzica (Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego) uczestnicy odwiedzili zakład górniczy w Sępólnie Wielkim. Podczas wizyty na kopalni zaprezentowano podstawowe elementy wyrobiska, omówiono rodzaje robót wykonywanych w ramach działalności górniczej oraz urządzenia biorące udział w ruchu zakładu górniczego.
Geolodzy mogli także zapoznać się z treścią dokumentów dotyczących kopalni, tj. dokumentacją geologiczną, projektem zagospodarowania złoża, operatem ewidencyjnym i planem ruchu. Przedstawiony został również przykładowy projekt techniczny, czyli dokument obowiązujący w zakładach prowadzących działalność na podstawie koncesji starosty oraz wzór protokołu kontrolnego.
Michał Wisowski i Sebastian Dziedzic w trakcie sesji terenowej
W ramach warsztatów poruszono także kwestię rekultywacji terenów pogórniczych. Tę część poprowadzili pracownicy firmy Holcim - Szymon Dolata (Krajowy Kierownik ds. Gospodarowania Zasobami), dr inż. Łukasz Ludwisiak (Kierownik ds. Zrównoważonego Rozwoju), Wojciech Chudzik (Kierownik ds. Integracji) i Monika Dziaczek (Regionalny Koordynator ds. Gospodarowania Zasobami). Zaprezentowano historię zakładu górniczego oraz szczegółowo omówiono praktyki stosowane w firmie w kontekście likwidacji zakładów górniczych i ich rekultywacji.
Przedstawiono trzy główne kierunki rekultywacji – wodny oraz rolny i leśny. Ze względu na uwarunkowania zakładu górniczego, na którym znajdowali się uczestnicy szerzej omówiono kierunek leśny i rolny. Doświadczeniami podzielił się nadleśniczy Janusz Szreder i Pani Krystyna Kozłowska Starszy Specjalista Służby Leśnej ds. Hodowli Lasu i Ochrony Przyrody z Lasów Państwowych Nadleśnictwa Miastko, którzy omówili przebieg rekultywacji na tych obszarach oraz efekty tych działań, podkreślając istotny wpływ pozytywnej współpracy z Dyrekcją Kopalni.
Wizytę na terenach zrekultywowanych w kierunku rolnym poprowadzili przedstawiciele firmy Holcim. Uczestnicy warsztatów zauważyli, że zrekultywowane tereny pogórnicze harmonijnie wtapiają się w otaczający krajobraz. Prowadzący podkreślali, iż proces rekultywacji i przywracania terenów pogórniczych środowisku jest kluczowym elementem w kształtowaniu pozytywnego wizerunku górnictwa.
Szymon Dolata oraz Łukasz Ludwisiak prowadzący wykłada pierwszego dnia warsztatów
Wojciech Chudzik oraz Monika Dziaczek prowadzący wykład trzeciego dnia warsztatów
Janusz Szreder (Nadleśnictwo Miastko) opowiada o rekultywacji gruntów w kierunku leśnym
Krystyna Kozłowska (Nadleśnictwo Miastko) opowiada o rekultywacji gruntów w kierunku leśnym
Uczestnicy w trakcji sesji terenowej dotyczącej rekultywacji w kierunku rolnym
