W dniach 17-22 czerwca 2018 roku w Gdańsku odbyła się 25 konferencja Salt Water Intrusion Meeting (SWIM). Miała ona charakter jubileuszowy – było to 25 spotkanie z tego cyklu. W konferencji, której Państwowy Instytut Geologiczny – PIB był współorganizatorem, aktywny udział wzięło 6 naszych pracowników. Zaprezentowali oni 6 posterów i zgłosili 6 artykułów nawiązujących do tematyki spotkania.
W bieżącym roku upływa 50 lat od pierwszej konferencji, która odbyła się w Hanowerze w 1968 r. z inicjatywy naukowców z Niemiec, Holandii i Danii zaniepokojonych wzrastającym zasoleniem słodkich wód podziemnych powodowanym przez ingresje wód morskich. Z biegiem lat tematykę spotkań rozszerzano, przedmiotem badań pozostały jednak niezmiennie wody podziemne strefy brzegowej mórz i oceanów. Istota konferencji oprócz problemów ingresji wód słonych w przybrzeżne warstwy wodonośne obejmuje również szersze spektrum zagadnień związanych m.in. z problemami zasolenia o różnej genezie wód podziemnych oraz dopływem wód podziemnych do akwenów morskich. Są to problemy bardzo istotne także na polskim wybrzeżu Bałtyku np. aglomeracja trójmiejska zaopatrywana jest w wodę przede wszystkim z ujęć wód podziemnych.
Konferencje SWIM odbywają się co 2 lata, na zmianę, raz w Europie i raz poza Europą. Obecne spotkanie to trzeci SWIM zorganizowany w Polsce. Pierwszy raz konferencja odbyła się w naszym kraju w roku 1990 w Sopocie, a kolejny raz w 2000 roku w Międzyzdrojach na wyspie Wolin.
25. Konferencja SWIM została zorganizowana przez kilka instytucji: Politechnikę Gdańską, Państwowy Instytut Geologiczny – PIB, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu i trzy instytuty Polskiej Akademia Nauk: Instytut Budownictwa Wodnego w Gdańsku, Instytut Oceanologii w Sopocie i Instytut Geofizyki w Warszawie.
W spotkaniu wzięło udział ponad 150 naukowców, inżynierów i pracowników administracji z 28 państw (m.in. Niemcy, Hiszpania, Belgia, Holandia, USA, Iran, Indie, Chiny, Australia, Nowa Zelandia).
Trwa jedna z sesji konferencji SWIM
Przed konferencją, w dniach 14-16.06.2018 odbył się krótki kurs pn. „Modelowanie przepływu wód podziemnych w strefach brzegowych”. Kurs dedykowany był do praktyków i naukowców pragnących doskonalić umiejętności modelowania numerycznego filtracji wód podziemnych na styku dwóch środowisk: słodkich wód podziemnych i słonych wód morskich. Kurs, z wykorzystaniem języka skryptowego Python, poprowadzili światowej klasy eksperci i twórcy oprogramowania: Christian Langevin (USGS), Frans Schaars (Artesia Water), Mark Bakker (TU Delft). Kurs obejmował podstawy teoretyczne zagadnień z dziedziny przepływu wód o różnych gęstościach, transportu masy i sposoby rozwiązań tych problemów, zarówno analityczne, jak i numeryczne z wykorzystaniem kodów: FloPy, MODFLOW SWI, SEAWAT. W kursie wzięli udział także pracownicy PIG-PIB: mgr Ewa Tarnawska, mgr inż. Zbigniew Kordalski, mgr Rafał Warumzer z Oddziału Geologii Morza w Gdańsku, mgr inż. Ryszard Hoc z Oddziału Pomorskiego w Szczecinie oraz mgr inż. Sławomir Filar z PIG-PIB w Warszawie.
Uczestnicy kursu „Modelowanie przepływu wód podziemnych w strefach brzegowych”
Podczas konferencji wygłoszono ponad 80 referatów ustnych i przedstawiono 55 prezentacji posterowych, dotyczących: badań geofizycznych i geochemicznych wód podziemnych, zarządzania zasobami wodnymi w strefie brzegowej oraz wykorzystania technik modelowania numerycznego.
O zasoleniu słodkich wód podziemnych powodowanym przez ingresje wód morskich dyskutowano również w przerwach między sesjami
W pierwszym dniu konferencji referat nt. zagrożeń ingresją wód słonych na polskim wybrzeżu Bałtyku wygłosił prof. Andrzej Sadurski. Podczas konferencji zaprezentowano 6 posterów i zgłoszono 6 artykułów nawiązujących do tematyki spotkania. Ich autorami byli pracownicy PIG-PIB:
- Location changes of Wydrzany groundwater intake in Polish part of the Uznam Island aimed at groundwater state improvement - Ryszard Hoc, Andrzej Sadurski, Zenon Wiśniowski
- Tectonically conditioned brine leakage into usable freshwater aquifers – implications for the quality of groundwater exploited in central Poland - Dorota Kaczor-Kurzawa
- Hydrogeological structures as burried valley along the Eastern Pomerania Polish coast of the Baltic Sea - Anna Szelewicka
- Hydrogeological researches in the 4D cartography program in the coastal zone of the Southern Baltic - Mirosław Lidzbarski, Ewa Tarnawska
- The ascension and intrusion processes of salt water into aquifers along the tectonic discontinuities in the Żarnowieckie Lake area - Mateusz Damrat, Rafał Warumzer
- Major Groundwater Reservoir No 112 at the coast of Gdańsk Bay - Zbigniew Kordalski, Andrzej Sadurski
Prof. dr hab. Szymon Uścinowicz prezentuje zagadnienia dotyczące geologii i genezy powstania Półwyspu Helskiego
Organizatorzy konferencji zaproponowali uczestnikom udział w 2 wycieczkach terenowych przygotowanych przez pracowników PIG-PIB. Pierwsza wycieczka nazwana „SWIM to Hel” oferowała rejs statkiem z Gdyni do Helu, a następnie zwiedzanie fokarium i wykład nt. genezy powstania półwyspu, który zaprezentował prof. dr hab. Szymon Uścinowicz z PIG-PIB. W drodze powrotnej uczestnicy mieli możliwość zapoznać się z różnorodnością polskiego wybrzeża Bałtyku.
Uczestnicy wycieczki SWIM to Hel
Druga wycieczka „Castle & Delta” poprowadzona została przez Żuławy Wiślane do zamku w Malborku. Uczestnicy zapoznali się z geomorfologią i hydrogeologią delty Wisły, mieli również możliwość zwiedzić największy ceglany zamek na świecie. Do rąk uczestników konferencji trafiły 2 foldery, opracowane w Oddziale Geologii Morza PIG-PIB, opisujące warunki geologiczne i hydrogeologiczne polskiego wybrzeża w rejonie Trójmiasta. Foldery stanowiły przewodniki w trakcie wycieczek terenowych na Półwysep Helski i Żuławy Wiślane.
Wyróżniający się na przestrzeni lat, wielokrotni uczestnicy cyklu konferencji SWIM
Konferencja została objęta patronatem Prezydenta Miasta Gdańska i Prezydenta Miasta Gdyni, Rektora Politechniki Gdańskiej, Rektora Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Dziekana Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska PG. Sponsorem strategicznym konferencji był KGHM Polska Miedź S.A., wsparcia finansowego udzielili również Prezydent Miasta Gdyni oraz Politechnika Gdańska.
Zdjęcie grupowe uczestników
Więcej informacji o wydarzeniu można znaleźć na stronie: www.swim2018.syskonf.pl.
Konferencja odbywała się równolegle do Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 2018, a to zobowiązuje...
Uczestnicy konferencji SWIM, w tym pracownicy Oddziału Geologii Morza Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB
Tekst: Zbigniew Kordalski
Zdjęcia: Komitet Organizacyjny SWIM
Prace organizacyjne oraz druk materiałów konferencyjnych został zrealizowany w ramach tematu: "Upowszechnianie wiedzy z zakresu geologii oraz promocja działań służby geologicznej" oraz sfinansowany ze środków NFOŚiGW