Dr Marek Jasionowski z Państwowego Instytutu Geologicznego – PIB uczestniczył w dniach 11-15 czerwca 2018 r. w wyjeździe terenowym zespołu badawczego polskich geologów na Ukrainę, w rejon miejscowości Olesko (Олесько) (NE od Lwowa). Celem wyjazdu zespołu pod kierownictwem prof. Barbary Studenckiej (Muzeum Ziemi PAN w Warszawie), w skład którego wchodzili również dr Marcin Górka (Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego) oraz mgr Dariusz Nast (Muzeum Ziemi PAN w Warszawie), było przeprowadzenie terenowych badań geologicznych w wybranych odsłonięciach badenu górnego (warstwy podhoreckie i warstwy tarnopolskie).
Wyjazd odbył się w ramach projektu badawczego „Zmiany środowiskowe na granicy badenu i sarmatu w Paratetydzie Środkowej (dane z Polski i Ukrainy)”, koordynowanego przez prof. Barbarę Studencką, na zaproszenie Instytutu Geologii i Geochemii Kopalin Kopalnych Narodowej Akademii Nauk Ukrainy we Lwowie w ramach limitu wymiany bezdewizowej przyznanej PIG-PIB w roku 2018 w ramach porozumienia o współpracy naukowej miedzy Polską Akademią Nauk i Narodową Akademią Nauk Ukrainy.
W czasie wyjazdu prowadzono prace terenowe na stanowisku Biała Góra koło Oleska. Prace te obejmowały szczegółową lokalizację odsłonięć, zebranie okazów fauny i próbek osadów oraz dokumentację fotograficzną.
Główny obiekt badań stanowiło sztuczne odsłonięcie zlokalizowane około 2 km na wschód od Podhorców (Biała Góra-1), w którym odsłania się profil warstw podhoreckich wykształconych jako piaski kwarcowe i glaukonitowe, będące przedmiotem eksploatacji pobliskich mieszkańców. Omawiany profil został pomierzony, opisany oraz udokumentowany fotograficznie. Pobrane zostały również próbki do badań mikrofaunistycznych (do rozpoznania taksonomicznego składu zespołów otwornic), które będą wykonane w Instytucie Nauk Geologicznych NANU w Kijowie. Prowadzone równolegle w odsłonięciu poszukiwania pozwoliły na zebranie bogatej kolekcji skamieniałości mięczaków. Celem dokładnego określenia frekwencji poszczególnych gatunków bezpośrednio ze ściany odsłonięcia pobrano próbkę o masie 20 kilogramów, zawierającą osad przepełniony muszlami mięczaków.
Profil warstw podhoreckich w odsłonięciu Biała Góra-1. W środku profilu warstwa muszlowca małżowego
Warstwa muszlowca małżowego w odsłonięciu Biała Góra-1
Przeprowadzono również prace terenowe w odsłonięciu Biała Góra-2 (około 300 metrów na S od poprzedniego). Objęły one sporządzenie dokumentacji fotograficznej odsłonięcia, pomiar miąższości ławic i rejestrację struktur sedymentacyjnych oraz bioturbacji. Skrupulatnie zbierano również okazy faunistyczne.
W kolejnym dniu badań wyznaczono obszary i odsłonięcia perspektywiczne dla prowadzenia przyszłych badań. Wykonany rekonesans, wsparty analizą zdjęć satelitarnych, umożliwił stwierdzenie obecności kolejnych odsłonięć, w tym dwóch perspektywicznych dla prowadzenia dalszych badań. Jedno z nich zlokalizowane jest na S od Jasionowa i odsłaniają się tam margliste wapienie krasnorostowe warstw tarnopolskich (w których stwierdzono występowanie muszli ostryg, przegrzebków i odcisków sercówek) prawdopodobnie leżące bezpośrednio na marglach kredy górnej. Kolejne odsłonięcie zlokalizowano na E od Jasionowa. W ścianie o wysokości około 3 metrów odsłania się profil silnie marglistych wapieni krasnorostowych, leżących na utworach piaszczystych warstw tarnopolskich. Stwierdzona w powyższych odsłonięciach fauna została zebrana; pobrano również próby osadów.
Marek Jasionowski i Marcin Górka podczas pobierania dużej próbki z warstwy przepełnionej muszlami mięczaków
Galeria zdjęć
Marek Jasionowski, w imieniu Zespołu
Zdjęcia: Marek Jasionowski, Dariusz Nast
