Warsztaty pt.: „Aspekty administracyjno-prawne i środowiskowo-społeczne odkrywkowej eksploatacji kopalin” odbyły się w dniach 3 - 4 października 2018 r. w Bogatyni. Szkolenie zorganizowano w ramach realizowanego w Państwowym Instytucie Geologicznym - PIB projektu „GEOLOGIA SAMORZĄDOWA serwis informacyjno - edukacyjny PIG-PIB w zakresie geologii, górnictwa, ochrony środowiska, administracji i przepisów prawa”.
W szkoleniu wzięło udział ponad 70 osób reprezentujących administrację geologiczną i górniczą oraz środowisko naukowe i branżowe. Warsztaty są kontynuacją dwudniowych szkoleń odbywających się w ubiegłych latach ramach w/w projektu. Zakres merytoryczny warsztatów przygotowany został w oparciu o przeprowadzone konsultacje z użytkownikami serwisu „GEOLOGIA SAMORZĄDOWA”. W tym roku tematem przewodnim szkolenia były aspekty administracyjno-prawne i społeczno-środowiskowe odkrywkowej eksploatacji kopalin.
Szkolenie otworzyła i uczestników przywitała dr Kamilla Olejniczak – kierownik projektu „GEOLOGLIA SAMORZĄDOWA”. Następnie uczestników szkolenia przywitał mgr inż. Leszek Sondaj – Dyrektor PGE GiEK S.A. Oddziału Kopalni Węgla Brunatnego Turów, który otworzył sesję referatową. W swoim wystąpieniu zaprezentował historię eksploatacji węgla brunatnego na terenach KWB Turów. Podkreślił, że jednym z najistotniejszych działań obok priorytetowego wydobycia węgla w Oddziale KWB Turów jest ochrona środowiska, w tym rekultywacja obszarów pogórniczych, oczyszczanie wód pokopalnianych oraz zmniejszenie emisji hałasu. Z kolei współpraca z partnerami społecznymi stanowi kluczowy czynnik powodzenia podejmowanych przez Kopalnię projektów rozwojowych.
Leszek Sondaj, Dyrektor PGE GiEK S.A. Odział KWB Turów podczas wygłaszania referatu
Kolejny referat przestawił pracownik PIG-PIB dr Jacek Kasiński, który jako współautor referatu z mgr Pawłem Urbańskim scharakteryzował potencjał surowcowy złóż węgla brunatnego zlokalizowanych na terenie kraju, w tym ich lokalizacje, zasoby udokumentowane i perspektywiczne oraz możliwości eksploatacji metodami niekonwencjonalnymi.
Dr Jacek Kasiński PIG-PIB podczas wygłaszania referatu
Wpływ odkrywkowej eksploatacji kopalin na środowisko, obejmujący swoim zasięgiem zarówno oddziaływanie bezpośrednie i pośrednie, stanowił temat wykładu przedstawionego przez dr hab. inż. Jacka Szczepińskiego – Dyrektora „Poltegor Instytutu” Instytutu Górnictwa Odkrywkowego.
W drugiej części szkolenia wygłoszony został przez pracowników PIG-PIB – dr Małgorzatę Woźnicką oraz dr Piotra Herbicha referat pt. „Badania państwowej służby hydrogeologicznej w obszarze górnictwa odkrywkowego” . W swoim wystąpieniu przedstawili zagadnienia dotyczące dokumentowania i bilansowania zasobów wód podziemnych, ocenę stanu ilościowego JCWPd, oddziaływania odkrywki na stan wód podziemnych scharakteryzowali rolę monitoringu badawczego w rejonach górnictwa odkrywkowego.
Dr Małgorzata Woźnicka PIG-PIB podczas wygłaszania referatu
Dr Piotr Herbich PIG-PIB podczas wygłaszania referatu
Zagadnienia społeczne, w tym analizę konfliktów społecznych generowanych przez górnictwo i możliwości ich zapobiegania oraz łagodzenia zaprezentował uczestnikom spotkania dr hab. inż. Wojciech Naworyta pracownik Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
W trakcie tej sesji poruszane były również problemy wynikające ze stosowania przepisów ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze w kontekście m.in.: określenia rodzaju dokumentowania kopaliny, zasad dotyczących ustalenia wysokości wynagrodzenia za ustanowienie użytkowania górniczego czy rozliczenia strat w celu prawidłowego określenia wielkości opłaty eksploatacyjnej. Problematykę prawną przedstawił i omówił Geolog Wojewódzki mgr inż. Waldemar Kaźmierczak z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego.
Ostatnia część sesji referatowej poświęcona została zagadnieniom związanym z dokumentowaniem złóż, eksploatacji kopalin na podstawie koncesji „starościańskiej” oraz rekultywacji i zagospodarowaniu gruntów przekształconych w wyniku odkrywkowej działalności górniczej. Pan mgr Roman Różniak z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego przedstawił problemy dotyczące dokumentowania złóż. Omawiane były m.in. następujące kwestie: podział i łączenie złóż, przerosty w złożu a straty w zasobach przemysłowych czy tez dolna granica złoża a przybierki.
Następnie Pan mgr Mariusz Dyka przedstawił współdziałanie geologa powiatowego z innymi organami administracji w postępowaniu koncesyjnym w aspekcie uzyskania dodatkowych decyzji czy zgód np. decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach czy decyzji dotyczącej wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej lub leśnej.
Ostatnim wystąpieniem kończącym sesję referatową był wykład poświęcony rekultywacji terenów po odkrywkowej eksploatacji górniczej. Pani mgr inż. Jolanta Pargieła ze Starostwa Powiatowego w Staszowie omówiła aspekty prawne związane z prowadzeniem rekultywacji terenów pogórniczych oraz przedstawiła najczęstsze problemy z jakimi borykają się pracownicy starostw, podczas prowadzonych postępowań administracyjnych, związanych z wydawaniem decyzji w zakresie rekultywacji.
Podczas sesji referatowej, w trakcie zaplanowanych trzech paneli dyskusyjnych, uczestnicy spotkania, mieli możliwość zadawania pytań prelegentom oraz przedstawiali swoje opinie i problemy. Zaprezentowane przez prelegentów zagadnienia stworzyły płaszczyznę do dyskusji, niekiedy burzliwej, lecz merytorycznej, która często przenosiła się również w kuluary obrad.
Uczestnicy warsztatów podczas paneli dyskusyjnych
Na koniec sesji referatowej podsumowane zostały warsztaty oraz Dyrektor PGE GiEK S.A. Oddziału Kopalni Węgla Brunatnego Turów mgr inż. Leszek Sondaj rozdał uczestnikom szkolenia certyfikaty.
Kontynuacja zagadnień poruszonych podczas sesji referatowej miała miejsce w drugim dniu szkolenia na wycieczce terenowej, która odbyła się na terenie PGE GiEK S.A. Oddział Kopalni Węgla Brunatnego Turów. Uczestnicy warsztatów zapoznali się w praktyce z procesem rekultywacji zwału zewnętrznego w kierunku leśnym oraz terenu wokół zbiornika retencyjnego. Teren ten poddany został rekultywacji biologicznej również w kierunku leśnym. Ponadto zaprezentowano również miejsce odzysku odpadów – popiołów z elektrowni- w procesie wypełniania terenów niekorzystnie przekształconych odpadami.
Widok odkrywki KWB Turów
Uczestnicy podczas sesji terenowej w KWB Turów
Zorganizowane przez PIG-PIB spotkanie w formie warsztatów pozwoliło uczestnikom szkolenia nie tylko na zapoznanie się z teoretycznymi zagadnieniami, ale również z praktyczną stroną omawianej tematyki, a także na aktywny ich udział w trakcie paneli dyskusyjnych oraz podczas sesji terenowej.
Tekst: Kamilla Olejniczak, Joanna Fajfer
Zdjęcia: Joanna Fajfer, Paulina Kostrz - Sikora, Joanna Krasuska
