“Monitoring partycypacyjny” - warsztaty projektu SECURe w Hadze

Dbamy o środowisko dla własnego dobra, bo od jego stanu zależy jakość naszego życia i nasz dobrostan. Badacze zajmujący się środowiskiem i jego ochroną służą społeczeństwu i są zobowiązani uwzględniać ich potrzeby oraz komunikować swoje odkrycia. Specjaliści z Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB wzięli udział w warsztatach z monitoringu partycypacyjnego, które odbyły się w Hadze w ramach grantu finansowanego z programu Horizon2020.

Potwierdzenie znaczenia tej relacji między naukowcami a użytkownikami środowiska jest coraz szersza współpraca między specjalistami z zakresu nauk o ziemi i socjologami oraz ekspertami z zakresu procesów komunikacji. W wielu międzynarodowych projektach, w których uczestniczy Państwowy Instytut Geologiczny - PIB, integralnym komponentem są zadania dotyczące identyfikacji interesariuszy, analizy ich potrzeb i włączania w realizację celów. Zaangażowanie interesariuszy może przybierać różne formy, od informowania o działaniach po aktywny udział w ramach nauki obywatelskiej.

W dniach 4 - 5 marca 2019 r. w Hadze odbyły się warsztaty w ramach realizacji grantu europejskiego finansowanego z programu HORIZON2020 p.t.: Subsurface Evaluation of Carbon Capture and Storage and Unconventional Risk – SECURe. Warsztaty dotyczyły monitoringu partycypacyjnego czyli angażowania interesariuszy, zwłaszcza lokalnych społeczności, w kontrolę stanu środowiska.

Podczas warsztatów organizatorzy przedstawili definicję, założenia oraz narzędzia przydatne do analizy potrzeb interesariuszy. Następnie przeanalizowano trzy przypadki badań środowiskowych:

  1. Monitoring środowiska w związku z określaniem stanu bazowego przy przedsięwzięciu typu shale gas w Vale of Pickering, Wielka Brytania, partner prezentujący: BGS, https://www.bgs.ac.uk/research/groundwater/shaleGas/monitoring/yorkshire.html
  2. Monitoring środowiska w związku z funkcjonowaniem terenowego laboratorium badawczego dotyczącego zatłaczania dwutlenku węgla w Svelvic, Norwegia, partner prezentujący: SINTEF; https://www.sintef.no/projectweb/co2fieldlab/
  3. Monitoring kontrolny stanu środowiska w związku z zaniechaniem przedsięwzięcia typu shale gas w Lubocinie, Polska, partner prezentujący: Państwowy Instytut Geologiczny - PIB

Dyskutowano podobieństwa i różnice w zakresie celu oraz możliwości realizacji monitoringu partycypacyjnego w poszczególnych lokalizacjach. Jest on bardzo zależny od lokalnych uwarunkowań środowiskowych i społecznych, np. wrażliwości poszczególnych komponentów środowiska czy chęci angażowania się lokalnych społeczności.

secure1

Warsztaty – część teoretyczna

Poruszano również kwestię zakresu udziału interesariuszy na różnych etapach procesu, od planowania, określania celów i doboru metod, po pozyskiwanie i analizę danych. Jako wyzwania dostrzeżono problem jakości danych oraz ich złożoności a także konieczność prezentacji wyników w sposób zrozumiały dla różnych grup odbiorców.

W ramach projektu SECURe, PIG - PIB monitoruje długookresowy wpływ na środowisko zamkniętych odwiertów poszukiwawczych gazu z łupków. Stanowi to kontynuację dotychczasowych badań stanu bazowego środowiska oraz wpływów krótkookresowych, zrealizowanych w trakcie oraz bezpośrednio po zakończeniu prac poszukiwawczych. Kontynuacja prac oznacza również dalsze angażowanie społeczności lokalnych.

secure2

Warsztaty – część praktyczna

We wdrażaniu elementów monitoringu partycypacyjnego wspiera nas partner projektowy - Uniwersytet Adama Mickiewicza z Poznania. Zapraszamy do śledzenia postępów prac realizowanych w całej Europie na stronie projektu www.securegeoenergy.eu.

secure3

Warsztaty – część praktyczna

Tekst i zdjęcia: Olga Lipińska
Współpraca: Monika Konieczyńska