Nawiązujemy kolejną międzynarodową współpracę przy zapobieganiu ruchom masowym

W dniach 25–26 listopada 2019 r. w Akwizgranie w Niemczech odbyły się warsztaty, których celem było nawiązanie bliższej współpracy pomiędzy Państwowym Instytutem Geologicznym–PIB, a instytutami w Niemczech, zajmującymi się procesami osuwiskowymi. Warsztaty dotyczyły planowanego grantu – projektu unijnego pt. „Zmiany aktywności osuwisk w kontekście zmian klimatu i antropopresji” (“Shifting landslide activity in times of climate change and increased human impact”), w którym uczestnictwo planuje Państwowy Instytut Geologiczny–Państwowy Instytut Badawczy (PIG-PIB).

W warsztatach wzięli udział przedstawiciele z Uniwersytetu w Akwizgranie (RWTH-Aachen), Uniwersytetu Jana Gutenberga w Moguncji (JGU Mainz), niemieckich służb geologicznych (LGB-RLP) i Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB.

W trakcie spotkania zaprezentowano przegląd wcześniejszych projektów unijnych dotyczących ruchów masowych (Philip Süßer – JGU Mainz) oraz możliwości wnioskowania do projektów EU (Vera Winter – RWTH-Aachen). Przedstawiono niemiecki projekt MABEIS (Frieder Enzmann – JGU Mainz) oraz polski projekt System Osłony Przeciwosuwiskowej SOPO wraz z dedykowaną bazą danych (Anna Małka, PIG–PIB Gdańsk).

Planowany projekt unijny (realizowany np. w ramach Horizon Europe - programu ramowego Unii Europejskiej, który zastąpi Horizon 2020) obejmie wybrane kraje Europy Środkowej. Projekt dotyczyć będzie badań paleoklimatycznych, analiz przestrzennych osuwisk, standardowych i innowacyjnych badań teledetekcyjnych, modelowania numerycznego ruchów masowych oraz badań z zastosowaniem sieci neuronowych. Jednym z celów projektu będzie przygotowanie map podatności i ryzyka osuwiskowego dla obszaru Europy Środkowej, które bazują na procesach i uwzględniają współczesne zmiany klimatu.

Podczas dyskusji zwrócono uwagę na konieczność szczegółowego zapoznania się z wcześniejszymi projektami Unii Europejskiej, aby obecnie planowany projekt uwzględniał wyniki i wnioski płynące z poprzednich badań. Należy podkreślić, że w licznych projektach Unii Europejskiej, dotyczących osuwisk, ani Niemcy, ani Polska zwykle nie brały udziału. Wyjątek stanowi jedynie projekt ALARM z 2004 r., w którym uczestniczył Odział Karpacki PIG–PIB (m.in. prof. A. Wójcik, dr T. Mrozek, dr W. Rączkowski). Beneficjentami wcześniejszych projektów EU dotyczących osuwisk były przede wszystkim Austria, Włochy i Wielka Brytania. W obszarach zainteresowania dotychczasowych projektów znalazły się m.in. takie zagadnienia, jak inwentaryzacja osuwisk, modelowanie numeryczne, monitoring, analiza stabilności, prognozowanie za pomocą technologii SAR (ang. Synthetic Aperture Radar). Większość tych projektów dotyczyła obszaru śródziemnomorskiego Europy.

Udział w seminarium umożliwił zapoznanie się z projektami Unii Europejskiej, dotyczącymi ruchów masowych oraz nawiązanie współpracy badawczej. W kolejnym etapie zostaną sformułowane przesłanki, szczegółowe cele i efekty projektu. Udział PIG–PIB w projekcie EU pozwoli na wymianę doświadczeń, standardów i dobrych praktyk w tak trudnej i praktycznej dziedzinie, jaką są geozagrożenia. Polski udział w innowacyjnych badaniach dotyczących ruchów masowych w Europie jest bardzo ważny i pozwoli na wdrożenie nowych technologii i metodologii mających wpływ na gospodarkę naszego kraju. 

Tekst: Anna Małka