Wstrząs sejsmiczny w rejonie Polkowic (LGOM)

Wstrząs sejsmiczny w rejonie Polkowic (LGOM)

8 lipca br. w sieci monitoringu aktywności sejsmicznej państwowej służby geologicznej PSG_Sejs_NET zarejestrowany został wstrząs sejsmiczny, który odczuwalny był na terenie województwa dolnośląskiego. Nastąpił on o godz. 05:18:59.619 UTC, tj. o godz. 07:18:59.619 czasu lokalnego. Jego epicentrum znajdowało się w rejonie miejscowości Polkowice w Legnicko-Głogowskim Okręgu Miedziowym (LGOM). Źródło wstrząsu wystąpiło na głębokości około 10 km. W momencie detekcji wstrząsu w sieci PSG jego magnituda oceniona została na M4.6, zaś po reprocessingu danych i korekcie na M4.9

Parametry zjawiska sejsmicznego z 8 lipca 2020 r., godz. 05:18:59.6 (UTC) zarejestrowanego w  Polkowicach na terenie Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego (wyciąg z bazy danych państwowej służby geologicznej PSG_Seis_Net i European-Mediterranean Seismological Centre - EMSC).

lgom tab 1

Z lokalizacji epicentrum wstrząsu można wnioskować, że choć źródło znajdowało się stosunkowo głęboko, był on objawem tzw. sejsmiczności indukowanej, to znaczy powstał w wyniku działalności górniczej prowadzonej w obszarze LGOM.

Wstrząs był odczuwalny na powierzchni ziemi. W systemie sieci Europejskiego Śródziemnomorskiego Centrum Sejsmologicznego (EMSC) zgłoszono 37 relacji świadków zdarzenia. Zasięg odczuwalności wstrząsu określony na podstawie relacji świadków przekroczył odległość 400 km. Wstrząs zarejestrowały również wszystkie stacje sejsmologiczne sieci PLSN Instytutu Geofizyki PAN.

 

lgom mapa 1

 

Mapa zasięgu odczuwalności zdarzenia sejsmicznego z 8 lipca 2020 r., godz. 05:18:59 (UTC) o magnitudzie 4.9 z epicentrum zlokalizowanym w rejonie LGOM (oprac. EMSC).

 

Szczegółową lokalizację epicentrum zdarzenia pokazano na poniższej mapie. Uwzględnia ona dwie lokalizacje epicentrum, tj. zgodną z wynikiem analiz w systemie automatycznej detekcji i powiadamiania sieci PSG_Seis_NET oraz lokalizację według danych wyznaczonych przez EMSC na podstawie zapisów stacji sieci PLSN oraz stacji monitoringu sejsmicznego w państwach ościennych (Niemcy, Czechy, Słowacja). Ponadto na mapie naniesiono epicentra mniejszych wstrząsów z rejonu Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego zarejestrowane w bazie EMSC w dniach 7-8 lipca 2020 r.

 

lgom mapa 2

Mapa lokalizacji epicentrum zjawiska sejsmicznego z 8 lipca 2020 r., godz. 05:18:59.7 wyznaczonej w systemie monitoringu sejsmicznego sieci państwowej służby geologicznej PSG_Sejs_NET oraz przez Europejskie Śródziemnomorskie Centrum Sejsmologiczne (EMSC). Na mapie naniesiono również epicentra innych zjawisk z rejonu Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego zarejestrowane w bazie EMSC w dniach 7-8 lipca 2020 r.

 

W sieci monitoringu sejsmicznego państwowej służby geologicznej zjawisko zarejestrowały wszystkie stacje sejsmiczne PSG (krótkookresowe) zlokalizowane w zachodniej i południowo-zachodniej Polsce. Fragment obrazu falowego z zapisem tego zdarzenia zarejestrowany przez krótkookresowy sejsmometr mobilnej stacji sejsmicznej MICH (Michałowice), funkcjonującej w sieci PSG zaprezentowano na poniższym rysunku.

 

lgom wstrzas 1

 

Zapis wstrząsu sejsmicznego z 8 lipca 2020 r., godz. 05:18:59.7 (UTC) o magnitudzie M4.9, zarejestrowanego na stacji sejsmologicznej Michałowice (MICH) w sieci PSG_Sejs_NET monitoringu geodynamicznego Polski państwowej służby geologicznej, zlokalizowanej w odległości 25.5 km od epicentrum wstrząsu.

 

Wstrząs zarejestrowany został również przez sejsmometr szerokopasmowy stałej stacji monitoringu geodynamicznego PSG w Hołownie (stacja PG14 – HOLO) zlokalizowanej we wschodniej części Polski w gm. Podedwórze w powiecie parczewskim. Odległość obszaru epicentralnego od stacji w Hołownie wynosi 489.5 km. Fragment sejsmogramu zarejestrowany na stacji Hołowno z zapisem obrazu falowego tego wydarzenia zaprezentowano na rysunku.

lgom wstrzas 2

 

Zapis wstrząsu sejsmicznego z 8 lipca 2020 r., godz. 05:18:59.7 (UTC), zarejestrowanego na stacji sejsmologicznej w Hołownie (PG14 - HOLO) sieci PSG_Sejs_NET monitoringu geodynamicznego Polski państwowej służby geologicznej.

 

Od 15 stycznia 2020 r. w laboratorium geodynamicznym stacji obserwacyjnej państwowej służby geologicznej w Hołownie, prowadzony jest również równoległy, ciągły monitoring wariacji składowej pionowej przyspieszenia siły ciężkości pola grawitacyjnego Ziemi, wywołanych oddziaływaniem grawitacyjnym słońca i księżyca, skutkujących pływami wód oceanicznych i pływami mas w skorupie ziemskiej. Do monitoringu sił pływowych wykorzystywany jest grawimetr pływowy gPhoneX nr 165 produkcji firmy MicroGal (LaCoste).

Mimo znacznej odległości źródła wstrząsu od stacji w Hołownie zdarzenie to również zostało zarejestrowane w systemie monitoringu grawimetrycznego. Poniżej zaprezentowano fragment zapisu zmian w rejestrowanych parametrach obserwacji grawimetrycznych, spowodowanych przejściem fal sejsmicznych, wygenerowanych w ognisku wstrząsu sejsmicznego o magnitudzie M4.9 z dnia 8 lipca 2020 r., godz. 05:18:59.7 (UTC) w rejonie LGOM.

Drgania gruntu wywołane przechodzeniem fal sejsmicznych mają wpływ na wyniki pomiarów grawimetrycznych, pozwalając na obserwacje fal sejsmicznych w niższym przedziale zakresu częstotliwościowego niż standardowe sejsmometry. Z tego względu ubocznym efektem monitoringu grawimetrycznego jest możliwość śledzenia lokalnych, niewielkich zmian pola siły ciężkości towarzyszących przejściu przez punkt obserwacji fal sejsmicznych. Na poniższym rysunku zaprezentowano zmiany przyspieszenia składowej pionowej siły ciężkości w miejscu obserwacji (wykres górny), zmiany prędkości cząstek gruntu (wykres środkowy) oraz amplitudę ich przemieszczeń (składowa pionowa – wykres dolny).

lgom wstrzas 3

Fragmenty zapisu parametrów monitoringu grawimetrycznego w czasie przejścia fal sejsmicznych wywołanych trzęsieniem ziemi z epicentrum w regionie LGOM przez punkt obserwacyjny w Hołownie 8 lipca 2020 r., godz. 05:18:59.7 UTC (magnituda wstrząsu M4.9).

 

Informację przygotował zespół z Centrum Geozagrożeń: Tomasz Czerwiński, Mirosław Musiatewicz, Przemysław Kowalski
Opracowanie: Maja Kowalska, Zakład Kartografii Geologicznej