Zmarł nasz Kolega dr Zbigniew Andrzej Nowicki. Był wybitnym hydrogeologiem, doktorem nauk przyrodniczych, znawcą historii, varsavianistą, miłośnikiem nauki i natury. Był wieloletnim i zasłużonym pracownikiem Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego.
12 marca 2021 r. w wieku 72 lat zmarł Nasz Kolega dr Zbigniew Andrzej Nowicki.
Był człowiekiem wielu talentów i zainteresowań oraz wielkiej wiedzy. Wiele lat pracował w Ośrodku Badawczo - Rozwojowym Techniki Geologicznej oraz Państwowym Instytucie Geologicznym – Państwowym Instytucie Badawczym (PIG-PIB) w Warszawie.
Zbigniew Nowicki był współtwórcą i pierwszym Głównym Koordynatorem państwowej służby hydrogeologicznej (PSH) w Instytucie, autorem wielu publikacji naukowych z dziedziny hydrogeologii, badań izotopowych i gospodarki wodnej. Z zamiłowania był automobilistą i varsavianistą, wnikliwym obserwatorem przyrody oraz komentatorem życia politycznego i społecznego. Uprawiał także wędkarstwo morskie.
Po ukończeniu w 1972 r. studiów na Wydziale Geologii Uniwersytetu Warszawskiego podjął pracę w Przedsiębiorstwie Hydrogeologicznym w Warszawie, które w wyniku zmian organizacyjnych przekształciło się w Przedsiębiorstwo Poszukiwań Geologicznych, a następnie Ośrodek Badawczo - Rozwojowy Techniki Geologicznej. Stopień naukowy doktora uzyskał w 1989 r., broniąc w ING PAN pod kierunkiem prof. Jana Dowgiałły rozprawę pt.: „Pochodzenie i migracja wód podziemnych w utworach oligoceńskich niecki mazowieckiej w świetle badań izotopowych”. Od 1996 r. związany był z Państwowym Instytutem Geologicznym – Państwowym Instytutem Badawczym, gdzie pracował do przejścia na emeryturę w 2017 r.
Podczas ponad 20 lat pracy w Instytucie dr Zbigniew Nowicki zrealizował wiele projektów badawczych i wdrożeniowych. Prowadził zarówno granty naukowe, jak również prace o charakterze komercyjnym. Szczególnym zainteresowaniem objął bliskie Jego sercu Mazowsze, gdzie wykonał liczne prace dokumentacyjne i opracowania o charakterze regionalnym.
Za wzorowe wykonanie dokumentacji hydrogeologicznej planowanego awaryjnego ujęcia wody dla Warszawy uzyskał w 2006 r. Nagrodę Specjalną Dyrektora PIG-PIB (nagroda zespołowa), a w 2013 r. dyplom uznania od marszałka województwa mazowieckiego za wyznaczenie obszarów perspektywicznych do zaopatrzenia w wodę Warszawy.
Dr Zbigniew Nowicki z ogromnym zaangażowaniem uczestniczył w organizacji państwowej służby hydrogeologicznej, której funkcja została powierzona PIG-PIB wraz z wejściem w życie ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne. Był inicjatorem i wykonawcą wielu zadań służby, które realizowane są do dziś. Do 2009 r. pełnił funkcję Głównego Koordynatora PSH, odpowiadając za organizację i realizację zadań służby oraz stawiając solidne fundamenty pod jej przyszłą działalność. Za wkład merytoryczny i organizacyjny związany z wykonywaniem zadań PSH otrzymał w 2015 roku Nagrodę Specjalną Kierownika PIG-PIB (nagroda zespołowa).
Oprócz odpowiedzialnej funkcji Głównego Koordynatora PSH przez wiele lat pełnił funkcje kierownicze, jako kierownik Pracowni, następnie Zakładu w rozwijającej się strukturze organizacyjnej służby. W pracach kartograficznych Instytutu aktywnie uczestniczył jako redaktor regionalny oraz autor i współautor wielu arkuszy Mapy Hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000.
Równocześnie z pracą w Instytucie dr Zbigniew Nowicki podejmował się również działalności doradczej i eksperckiej. Był wieloletnim członkiem Komisji Dokumentacji Hydrogeologicznych, Komisji Opracowań Kartograficznych, ekspertem Międzynarodowej Komisji Ochrony Odry przed Zanieczyszczeniem oraz Przewodniczącym polsko-niemieckiej Grupy „Wody podziemne” do spraw wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej UE w Polsce.
Inspirujące inicjatywy badań naukowych dr Zbigniewa Nowickiego zaowocowały licznymi publikacjami, jak również wspólnymi badaniami z szeregiem instytucji naukowych w kraju. Był autorem i współautorem wielu publikacji wykorzystywanych w pracach badawczych, działalności administracji gospodarki wodnej kraju oraz w dydaktyce na uczelniach wyższych. Szczególnie cenne są Jego publikacje z zakresu badań izotopowych, w dziedzinie których był wybitnym specjalistą. W tym miejscu należy wymienić między innymi:
- Średni czas pobytu wód podziemnych w zlewniach Wisły i Narwi na podstawie oznaczeń trytu. Zbigniew Nowicki, Paweł M. Leśniak, Andrzej Wilamowski, Przegląd geologiczny, vol. 64, nr 8, 2016;
- Zawartość trytu i skład izotopowy tlenu w płytkich wodach podziemnych w punktach badawczych krajowej sieci monitoringu. Zbigniew Nowicki, Paweł M. Leśniak, Andrzej Wilamowski, Przegląd geologiczny, vol. 63, nr 10-2, 2015;
- Zmienność składu izotopowego wód podziemnych rejonu Krynicy-Zdroju i Muszyny w warunkach ich eksploatacji. Zbigniew Nowicki, Agnieszka Felter, WPH, vol. XVII, 2013;
- Wody podziemne — szansa dla Warszawy. Zbigniew Nowicki, Przegląd geologiczny, vol. 56, nr 4, 2008;
- Skład izotopowy wód podziemnych Tatr i Podhala. Danuta Małecka, Zbigniew Nowicki, Sesje jubileuszowe, vol. 404, nr 1, 2002;
- Skład izotopów trwałych wód infiltrujących w późnym plejstocenie i holocenie na obszarze polski centralnej. Zbigniew Nowicki, WPH, vol. IX, 1999;
- Tryt — bezpośredni wskaźnik niskiej wrażliwości warstwy wodonośnej na antropopresję. Agnieszka Felter, Zbigniew Nowicki, Przegląd geologiczny, vol. 45, nr 9, 1997;
- Nowe dane o występowaniu chloru-36 w wodach podziemnych oligocenu niecki mazowieckiej. Jan Dowgiałło, Zbigniew Nowicki, WPH, vol. V, 1991;
- Wiek wód podziemnych występujących w utworach oligocenu niecki mazowieckiej na podstawie oznaczeń izotopowych. Zbigniew Nowicki, WPH, vol. V, 1991;
- Oznaczanie stosunku aktywności izotopów uranu u-234/u-238 w wodach naturalnych. Zbigniew Nowicki, Technika Poszukiwań, vol. 55, nr 3, 1980;
- Pierwiastki śladowe w badaniach zanieczyszczeń wód podziemnych. Jerzy Roman, Zbigniew Nowicki, Izydora Olszewska, Technika Poszukiwań, vol. 53, nr 6, 1978.
Był redaktorem i współautorem wielu publikacji z serii "Informator PSH". Do najważniejszych należą: 2-tomowa seria "Wody podziemne miast Polski" oraz "Wyznaczanie zmian zasobów wód podziemnych w rejonach zbiorników małej retencji".
Za wybitne osiągnięcia naukowe i zasługi na rzecz Instytutu dr Zbigniew Nowicki otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia, w tym odznakę Zasłużony dla polskiej geologii (1990), Odznakę za zasługi dla ochrony środowiska i gospodarki wodnej (1998) oraz Złotą Odznakę PIG (2010).
Zbyszek zapisał się w naszej pamięci jako otwarty w kontaktach Kolega, chętnie dzielący się wiedzą, sumienny, dociekliwy naukowiec i wybitny hydrogeolog. Zapamiętamy go również jako doskonałego rozmówcę, mogącego godzinami rozprawiać o zaopatrzeniu w wodę dawnej Warszawy. Potrafił w nas rozbudzić pasję do odkrywania świata, szczególnie w aspekcie zagadnień hydrogeologicznych w praktyce. Był wielkim przyjacielem młodszych kolegów, zachęcając ich do rozwoju zawodowego i prowadzenia badań naukowych. Będzie nam go bardzo brakowało.
Cześć Jego Pamięci
Rodzinie i Bliskim wyrazy głębokiego współczucia składają Dyrekcja, Rada Naukowa i Pracownicy Państwowego Instytutu Geologicznego Państwowego Instytutu Badawczego
