29 kwietnia 2022 r. w Muzeum Przyrody i Techniki "Ekomuzeum" im. Jana Pazdura w Starachowicach miało miejsce otwarcie ekspozycji czasowej pn. „Odnalezione tropy”. Państwowy Instytut Geologiczny - PIB jest patronem tej wystawy.
Współpraca pomiędzy Ekomuzeum a PIG-PIB trwa już dwadzieścia lat. Dzięki zaangażowaniu m in. prof. dr. hab. Grzegorza Pieńkowskiego i dr. Geralda Gierlińskiego, a także przy współpracy z dr. Grzegorzem Niedźwiedzkim (wówczas pracownikiem Instytutu Paleobiologii PAN) w Muzeum powstała ekspozycja stała, poświęcona permsko-triasowym płazom i gadom oraz jurajskim dinozaurom i pterozaurom z regionu świętokrzyskiego, która jest stale uzupełniania i uaktualniana. W Radzie Muzeum zasiada aktualnie Zastępca dyrektora ds. badań i rozwoju PIG-PIB, dr. hab. Piotr Szrek.
O pomoc przy opracowaniu wystawy zostali poproszeni obecni i emerytowani pracownicy PIG-PIB. Konsultacji naukowej udzielił dr hab. Piotr Szrek, dr hab. Anna Mader współpracowała aktywnie przy tworzeniu poszczególnych plansz.
Plansza tytułowa wystawy pn. "Odnalezione tropy"
Podczas wernisażu wystawy Instytut reprezentowali pracownicy Muzeum Geologicznego PIG-PIB: Karolina Wojnicka i dr. Jan Krawczewski oraz Oddziału Świętokrzyskiego w Kielcach: dr hab. Anna Mader, Ewelina Bąk i Agnieszka Milianowicz.
Otwarcie wystawy "Odnalezione tropy". Od lewej: Justyna Sadza (kustosz wystawy), Paweł Kołodziejski (Dyrektor Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach) oraz Dariusz Dąbrowski (Wicestarosta Starachowicki)
Wystawę, mieszczącą się w budynku Wieży Ciśnień, otworzył Dyrektor Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach Paweł Kołodziejski. Wyjaśnił, że stanowi ona odpowiedź na często zadawane przez zwiedzających pytania, m.in. dlaczego wystawa paleontologiczna znalazła się w tej akurat placówce. Następnie wystąpił Wicestarosta Powiatu Starachowickiego Dariusz Dąbrowski, który przypomniał zawiłe losy kolekcji tropów. Dr hab. Anna Mader podkreśliła znaczenie odkrycia z Wiór dla paleontologii i zaprosiła uczestników wernisażu do zapoznania się z nowo otwartą ścieżką geoedukacyjną „Dolina Świśliny”. Jedno ze stanowisk ścieżki poświęcone jest właśnie tropom z Wiór.
Dr hab. Anna Mader z Oddziału Świętokrzyskiego w Kielcach objaśnia znaczenie tropów z Wiór dla nauki
Następnie kustosz wystawy, adiunkt Justyna Sadza omówiła pokrótce poszczególne plansze. Ekspozycja przedstawia historię powstania tej unikalnej kolekcji, od momentu odkrycia w 1980 r. tropów wczesnotriasowych kręgowców w miejscowości Wióry (gmina Pawłów, północna część Gór Świętokrzyskich) przez Tadeusza Ptaszyńskiego, poprzez tworzenie unikatowego w skali światowej zbioru tropów, liczącego kilka tysięcy okazów przez ówczesnego pracownika Uniwersytetu Warszawskiego, dr. Kazimierza Rdzanka podczas budowy Zbiornika Wióry na rzece Świślinie, aż do powstania obecnej wystawy paleontologicznej.
Adiunkt Muzeum - Justyna Sadza prezentuje poszczególne plansze wystawy
Zgromadzone okazy paleontologiczne prezentowane są po raz pierwszy. Wszystkim miłośnikom geologii, a zwłaszcza paleontologii polecamy zwiedzenie tej ciekawej ekspozycji.
Fragment szczęki płaza tarczogłowego Paratosuchus Ptaszyński
Tekst: A. Fijałkowska-Mader, E. Bąk, A. Milianowicz
Zdjęcia: Ewelina Bąk
Współpraca merytoryczna przy przygotowaniu wystawy odbywała się w ramach zadania państwowej służby geologicznej pn. „Upowszechnianie wiedzy o geologii, górnictwie i ochronie georóżnorodności”, finansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
