21 czerwca 2022 r. o godz. 20:54:36.5 UTC (czas lokalny 22/06/2022 r., godz. 01:24:35.5) w regionie sejsmologicznym Central Afghanistan (Afganistan) miało miejsce silne trzęsienie ziemi o magnitudzie M5.9. Epicentrum tego zdarzenia zlokalizowane było około 66 km na południowy wschód od miejscowości Gardez w Afganistanie (103 tysięcy mieszkańców) oraz 37 km na południowy zachód od miejscowości Khōst w Afganistanie (około 96 tysięcy mieszkańców).
Źródło wstrząsów zlokalizowane było na głębokości 10 km (według EMSC). Najważniejsze parametry tego zjawiska zaprezentowane zostały w poniższej tabeli, opracowanej na podstawie danych EMSC i NEIC (National Earthquake Information Center – USGS), zaś lokalizację epicentrum tego trzęsienia pokazano na rysunku 1 w relacji do najbliższych regionalnych szczegółów geograficznych i politycznych.
Parametry zjawiska sejsmicznego z dnia 21/06/2022 r., godz. 20:54:36.5 UTC, region: Central Afghanistan (Afganistan)
Lokalizacja epicentrum trzęsienia ziemi o magnitudzie M5.9 (EMSC) z dnia 21/06/2022 r., godz. 20:54:36.5 UTC w regionie sejsmologicznym Central Afghanistan (oprac. PSG, mapa bazowa: CIA)
Trzęsienie o magnitudzie M5.9 było odczuwalne w Afganistanie, Pakistanie i Indiach. Jak podają media co najmniej 1,5 tys. osób zginęło, a ponad 2 tys. jest rannych. Trzęsienie ziemi było jednym z najtragiczniejszych w historii tego kraju, co spowodowane jest dużą gęstością zaludnienia regionu, w którym miał miejsce wstrząs.
Trzęsienie ziemi z dnia 21 czerwca o magnitudzie M5.9 było najsilniejszym trzęsieniem ziemi w regionie sejsmologicznym Central Afghanistan w ciągu ostatniego roku (od 22 czerwca 2021 r. do 22 czerwca 2022 r.). W tym okresie w regionie miało miejsce 11 zjawisk o magnitudach od M2.7 do M5.9. Magnitudę M4.5 w tym okresie przekroczyły tylko cztery zjawiska, w tym zjawisko M5.9. Trzęsienia ziemi w tym regionie spowodowane są przemieszczaniem się płyty indyjskiej na północ z prędkością ok. 40 mm/rok w kierunku płyty eurazjatyckiej.
Ogółem w obszarze zaprezentowanym na poniższej mapie w ciągu ostatniego roku miały miejsce 324 wstrząsy sejsmiczne o magnitudach od M2.7 do M5.9.
Mapa prezentująca aktywność sejsmiczną obszaru z lokalizacją epicentrów zjawisk sejsmicznych zarejestrowanych w ciągu ostatniego roku tj. od 22/06/2021 do dnia 22/06/2022 r. (oprac. PSG, wg. danych EMSC, mapa bazowa CIA)
Statystyka zjawisk sejsmicznych z lokalizacją epicentrów w regionie obszaru mapy (rys. 2) zarejestrowanych w okresie 22/06/2021 - 22/06/2022 r. wg. danych EMSC
Trzęsienie ziemi o magnitudzie M5.9 z dnia 21 czerwca 2022 r. w regionie sejsmologicznym Central Afghanistan zarejestrowane zostało również w sieci PSG_Sejs_NET państwowej służby geologicznej. Na poniższym rysunku zaprezentowano zapisy falowe składowych Z, N, E wektora prędkości fal sejsmicznych zarejestrowane na stacjach PG14 (Hołowno, gm. Podedwórze, pow. parczewski) i DZIW (Dziwie, gm. Przedecz, pow. kolski) monitoringu sejsmicznego w laboratoriach geodynamicznych PSG. Odległość stacji PG14 od epicentrum wstrząsów wynosi ok. 4200 km (38.1°), natomiast od stacji DZIW ok. 4550 km (40.8°). Pierwsze wstąpienia fal sejsmicznych (P) zarejestrowane zostały na stacji PG14 o godz. 21:01:56.5 UTC, tj. po upływie 7 min 20.0 s od momentu zdarzenia, natomiast na stacji DZIW o godz. 21:02:19.9 UTC, tj. po upływie 7 min 43.4 s.
Obraz falowy z zapisem rejestracji trzęsienia ziemi o magnitudzie M5.9 z epicentrum w regionie sejsmologicznym Central Afghanistan z dnia 21/06/2022 r., godz. 20:54:36.5 (UTC) zarejestrowane przez szerokopasmowe stacje sejsmologiczne PSG zlokalizowane w laboratoriach geodynamicznych w Hołownie (PG14) i Dziwiu (DZIW). Na wykresie składowej Z zaznaczono pierwsze wstąpienia fali sejsmicznej P
Raport opracował zespół z Centrum Geozagrożeń w składzie: Kamila Karkowska, Tomasz Czerwiński, Mirosław Musiatewicz, Przemysław Kowalski,
Opracowanie Komunikatu – mgr Maja Kowalska, Zakład Kartografii Geologicznej
