13 czerwca 2022 r. w Pointe Noire podpisano porozumienie o współpracy naukowo-badawczej w zakresie nauk o Ziemi pomiędzy Państwowym Instytutem Geologicznym - PIB a Centrum Badań Geologiczno-Górniczych (Centre de Recherches Géologiques et Minières - CRGM) i Generalną Dyrekcją Górnictwa (Direction Générale des Mines) Ministerstwa Przemysłu Górniczego i Geologii Republiki Kongo (Ministere des Industries Minieres et de la Geologie – MIMG).
Dokument został sygnowany kilka dni wcześniej przez dyrektora PIG-PIB dr. inż. Mateusza Damrata. Ze strony kongijskiej porozumienie pdpisali: prof. Hilaire Elenga - dyrektor CRGM i Urbain Fiacre Opo - dyrektor generalny MIMG.
Podpisanie porozumienia o współpracy z Republiką Konga. Od lewej (stoi) Ghynel Kounkou (Dyrektor Górnictwa Rzemieślniczego i Małoskalowego MIMG, dr hab. Stanisław Wołkowicz, prof. Instytutu z PIG-PIB, prof. Hilaire Elenga (Dyrektor CRGM), Urbain Fiacre Opo (Dyrektor Generalny MIMG); za stołem w prawym rogu Pierre Oba, Minister Stanu, Minister Przemysłu Górniczego i Geologii Republiki Konga
Porozumienie dobrze wpisuje się w kierunki współpracy, jakie zostały określone w "Deklaracji o współpracy w sektorze górnictwa i maszyn górniczych", podpisanej 7 grudnia 2017 r. przez Ministra Energii RP i Ministra Górnictwa i Geologii RK. Celem Porozumienia jest współpraca ekspertów z Polski i Republiki Konga w zakresie geologii i górnictwa, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości uzyskiwania stopni naukowych (doktoratu) przez kongijskich geologów w Polsce.
Od lewej (stoi) Ghynel Kounkou (Dyrektor Górnictwa Rzemieślniczego i Małoskalowego MIMG, dr hab. Stanisław Wołkowicz, prof. Instytutu (PIG-PIB), prof. Hilaire Elenga (Dyrektor CRGM), Urbain Fiacre Opo (Dyrektor Generalny MIMG)
PIG-PIB jest pod tym względem unikatową jednostką, bo pełniąc obowiązki państwowej służby geologicznej jest jednocześnie instytutem naukowym, mającym prawo do nadawania stopnia naukowego doktora. Z uwagi na to, że żadna inna europejska służba geologiczna nie ma takiego uprawnienia, PIG-PIB jest atrakcyjnym partnerem do współpracy dla afrykańskich służb geologicznych, które cierpią na duży brak wysoko wykształconych specjalistów. Możliwość zdobywania stopni naukowych w Instytucie jest również dobrze przyjmowana przez europejskie służby geologiczne, biorące udział w realizacji projektu PanAfGeo. Rozszerza to możliwości współpracy i wpływa na trwałość oddziaływania projektu.
Podpisane Porozumienie ma charakter wyłącznie bilateralny i ma przynosić różnorodne korzyści Polsce i Republice Konga. Porozumienie dotyczy współpracy naukowo-badawczej, ale geologia jest w dużej mierze nauką aplikacyjną, a komponent "górniczy", eksponowany zwłaszcza przez stronę kongijską sprawia, że problematyka surowców mineralnych może mieć kluczowe znaczenie w tej współpracy.
Od lewej (stoi) Ghynel Kounkou (Dyrektor Górnictwa Rzemieślniczego i Małoskalowego MIMG, dr hab. Stanisław Wołkowicz, prof. Instytutu (PIG-PIB), prof. Hilaire Elenga (Dyrektor CRGM), Urbain Fiacre Opo (Dyrektor Generalny MIMG); za stołem prezydialnym siedzą (od lewej): Alexandre Paka, Prefekt Departamentu Pointe Noire, Pierre Oba, Minister Stanu, Minister Przemysłu Górniczego i Geologii Republiki Konga, Henri Ossebi, Ambasador Republiki Konga akredytowany przy UNESCO
Potencjał surowcowy Republiki Konga jest duży i w znacznej mierze komplementarny dla polskiej gospodarki. Republika Konga jest czwartym producentem ropy naftowej na kontynencie afrykańskim, a złoża tej kopaliny od wielu lat są zagospodarowywane przez zachodnie koncerny. Rząd tego państwa zmierza do dywersyfikacji przemysłu wydobywczego, stąd wykazuje duże zainteresowanie współpracą z Polską, jako państwem o dużym potencjale geologiczno-górniczym. Republika Konga ma wiele cennych surowców do zaoferowania. W pierwszej kolejności są to złoża soli potasowych i fosforytów, których znaczenie docenia się zwłaszcza teraz, gdy trwa wojna w Ukrainie, a dostawy surowców z kierunku wschodniego są traktowane jako wspieranie agresora.
W Republice Konga można też znaleźć szereg metali rzadkich niezbędnych przy wdrażaniu nowoczesnych technologii. Strona kongijska jest również zainteresowana współpracą w zakresie ochrony dziedzictwa geologicznego.
Biorąc pod uwagę stabilność polityczno-gospodarczą, położenie geograficzne, dostęp do Atlantyku i obecność dużego portu (Pointe Noire) Republika Konga wydaje się być bardzo dobrym partnerem do wypracowania modelu współpracy Polski z państwami Afryki.
Podpisanie Porozumienia było jednym z elementów uroczystości rozpoczęcia szkolenia dla pracowników afrykańskich służb geologicznych, jakie zostało zorganizowane w ramach prac grupy roboczej WP-D New Frontiers in Geology: Geoheritage and Geothermal Energy Projektu PanAfGeo (Pan-African Support to Geological Sciences and Technology – Africa – EU Partnership – Phase II).
Szkolenie zorganizował szef grupy roboczej, dr hab. Stanisław Wołkowicz, prof. Instytutu. Uroczystego rozpoczęcia szkolenia dokonał Pierre Oba, Minister Stanu, Minister Przemysłu Górniczego i Geologii Republiki Konga. W wydarzeniu wzięli udział m.in. Henri Ossebi - ambasador Republiki Konga akredytowany przy UNESCO, Jean-Francois Kando – maire Pointe Noire oraz prefekci departamentów Pointe Noire – Alexandre Paka i Kouilou – Paul Dibouilou. Informacja o tej uroczystości była pierwszą informacją w wiadomościach telewizji państwowej w Kongu, w trakcie której zwrócono uwagę na fakt podpisania Prozozumienia o współpracy.
Tekst: Stanisław Wołkowicz
Zdjęcia: Wojciech Wołkowicz
