Bezpieczeństwo osób chronionych w zakresie zagrożeń geologicznych to główny element porozumienia pomiędzy Państwową Służbą Geologiczną (PSG) i Służbą Ochrony Państwa (SOP). Dzisiaj (24.08) w siedzibie Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego (PIG-PIB) obie służby podpisały umowę o współpracy.
Zgodnie z dokumentem PIG-PIB, pełniący funkcję Państwowej Służby Geologicznej, zobowiązał się do przekazywania SOP informacji o ekstremalnych zjawiskach przyrodniczych, takich jak: trzęsienia ziemi, ruchy masowe ziemi, tsunami lub aktywność wulkaniczna, które wystąpiły na terenie Rzeczypospolitej Polskiej i świata. SOP otrzyma także od geologów informacje o zagrożeniach naturalnych, które mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo ochranianych osób i obiektów, w tym dla transportu lotniczego i samochodowego. Niezwłocznie po podpisaniu porozumienia, Instytut przekaże SOP raport na temat zagrożeń geologicznych w wybranych czterech lokalizacjach w Polsce.
Porozumienie podpisali komendant Służby Ochrony Państwa, ppłk SOP Paweł Olszewski (z lewej) oraz dyrektor PIG-PIB dr inż. Mateusz Damrat
W spotkaniu udział wzięli (od lewej): ppłk SOP Agnieszka Ambroż-Nabrdalik, płk SOP Robert Sokoliński, ppłk SOP Paweł Olszewski, dr inż. Mateusz Damrat, dr Tomasz Wojciechowski (kierownik Centrum Geozagrożeń) oraz dr hab. Piotr Szrek (dyrektor ds. badań i rozwoju)
Wielokrotnie mieliśmy możliwość współpracować z administracją rządową oraz samorządową i wierzę, że nasza współpraca ze Służbą Ochrony Państwa będzie nadal zmierzała do doskonalenia oceny ryzyka zagrożeniami geologicznymi oraz jego redukowania, szczególnie w sytuacjach kryzysowych. Posiadamy wiedzę, doświadczenie i przede wszystkim wybitnych ekspertów. W oparciu o sukcesywnie wdrażane nowe technologie rozpoznajemy i monitorujemy osuwiska, aktywność sejsmiczną na obszarze Polski i terenach przygranicznych, badamy też deformacje powierzchni terenu oraz erozję wybrzeża morskiego. Wiemy, które obszary, ze względu na budowę geologiczną, są podatne na występowanie zagrożeń geologicznych. Jesteśmy w stanie wskazać optymalne i bezpieczne pod tym względem obszary – zapewnił dyrektor Instytutu dr inż. Mateusz Damrat.
PIG-PIB od wielu lat dostarcza informacje na temat zagrożeń geologicznych organom administracji rządowej i samorządowej, podmiotom odpowiedzialnym za zarządzanie kryzysowe, doradza również Wojewódzkim Zespołom Nadzorujących Realizację Zadań w Zakresie Przeciwdziałania Ruchom Osuwiskowym oraz Usuwania ich Skutków działających przy wojewodach.
Osuwiska, zapadliska, a nawet trzęsienia ziemi, co roku zagrażają zdrowiu i życiu mieszkańców Polski. Powodują ogromne straty w infrastrukturze mieszkalnej, komunikacyjnej i uprawach rolnych. Tylko podczas katastrofy osuwiskowej w 2010 r. w trzech południowych województwach doszczętnemu zniszczeniu lub uszkodzeniu uległo ponad 1400 budynków mieszkalnych. Geolodzy z PIG-PIB interweniowali wówczas przeszło 1300 razy.
Zagrożeniami geologicznymi na terenie Polski zajmuje się Centrum Geozagrożeń PIG-PIB. Geolodzy badają ekstremalne zjawiska przyrodnicze, identyfikują je, rejestrują, monitorują i prognozują zagrożenie. W ramach Systemu Osłony Przeciwosuwiskowej (SOPO), projektu finansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, tylko na terenie Karpat udokumentowali już ponad 70 tysięcy osuwisk. Te najbardziej aktywne i niebezpieczne są pod stałą obserwacją z wykorzystaniem najnowszych metod satelitarnych, laserowego skanowania naziemnego i lotniczego oraz metod wgłębnych.
W ramach sieci stacji sejsmicznych geofizycy z Centrum Geozagrożeń prowadzą także codzienne pomiary ruchów skorupy ziemskiej. Tylko 2021 r. stwierdzono w Polsce 611 zdarzeń sejsmicznych.
Krótka wizyta w Muzeum Geologicznym PIG-PIB
Tekst: Anna Bagińska
Zdjęcia: Michał Zieliński
Artykuł został przygotowany i opublikowany w ramach zadania: "Współpraca krajowa w zakresie geologii i promocja działań państwowej służby geologicznej w latach 2021 – 2023", finansowanego ze środków NFOŚiGW.
