W dniach 16-21 września 2024 r. na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego odbyła się 95. Konferencja PALGES w formule Wspólnego Spotkania Paleobiologów i Niemieckiego Stowarzyszenia Paleontologicznego. Państwowy Instytut Geologiczny-PIB był jednym ze współorganizatorów tej multidyscyplinarnej konferencji. W konferencji wzięło udział blisko 170 uczestników z 17 krajów. Tegoroczny temat konferencji brzmiał: „Więcej niż wymarłe gatunki: znaczenie skamieniałości organizmów dla dzisiejszej ekologii, ewolucji i działań ochrony różnorodności biologicznej ponad granicami”.
Pierwszy dzień poświęcony był warsztatom paleontologicznym. W kolejnym rozpoczęły się sesje referatowe podzielone na grupy tematyczne: zmiany ekosystemów, biostratygrafia, mikropaleontologia, ichnologia, mięczaki, stawonogi i flora.
Państwowy Instytut Geologiczny-PIB na specjalnym stoisku prezentował najnowsze odkrycia paleontologiczne pracowników Instytutu. Można było obejrzeć film z jurajskiego stanowiska w Borkowicach, gdzie trafiono na niezwykle liczny zespół tropów dinozaurów, a dr Iza Ploch prezentowała wyniki badań nad odkryciem odcisku skóry dolnopermskiego diadektida z Dolnego Śląska. Po raz pierwszy udokumentowano występowanie rogowych łusek u lądowych czworonogów blisko spokrewnionych z owodniowcami. Sugeruje to, iż początki całkowitego uniezależnienia się kręgowców od wody mogą być dużo wcześniejsze, niż dotychczas sądzono.
Dr Iza Ploch prezentuje wyniki badań
Podczas sesji posterowej dr Adrianna Maćko przedstawiła nowe odkrycia fragmentów drewna z okresu pensylwańskiego (Barruelian-Stephanian B), które zostały wtórnie osadzone w czwartorzędowych osadach rzecznych w okolicach miasta Kudowa-Zdrój, w Sudetach. Odkrycia te mają znaczenie dla zrozumienia procesów geologicznych, które doprowadziły do przemieszczania i ponownego osadzania materiału organicznego sprzed milionów lat. Praca ta była wynikiem współpracy badaczy PIG-PIB z Oddziału Dolnośląskiego oraz z Warszawy.
Dr Adrianna Maćko prezentuje poster
Podczas jednej z sesji referatowych swoje wystąpienie mieli: dr hab. Piotr Szrek i dr Gerard Gierliński
Postery przedstawiły także:
- dr Patrycja Dworczak et al. „Upper Devonian coelacanths from the Holy Cross Mountains, Poland”,
- dr Olga Wilk et al. „The first Sarcopterygians (Osteichthyes) from the Frasnian-Famennian interval from the Holy Cross Mountains, Poland”.
Kolejne dwa dni konferencji wypełnione były sesjami referatowymi dotyczącymi głównie kręgowców – ryb i lądowych czworonogów, triasowego okresu przemian oraz zaawansowanych i nowych metod badawczych w paleontologii. Odbyły się również otwarte, popularnonaukowe wykłady, mające przybliżyć wiedzę z dziedzin paleontologii i paleobiologii.
Ostatni dzień konferencji wypełniły warsztaty terenowe. Uczestnicy udali się do: Nasiłowa i Bochotnicy (granica kreda/paleogen), Gór Świętokrzyskich (dewon, jura i miocen) oraz do jurajskiego odsłonięcia Owadów-Brzezinki. Atrakcją wydarzenia była możliwość obejrzenia najciekawszych paleontologicznych kolekcji zgromadzonych w Instytucie Paleobiologii na Wydziale Biologii UW.
Konferencja pokazała, że praca paleontologa wymaga nie tylko szerokiej wiedzy z kilku dziedzin nauki, ale często spędzenia wielu dni, a nawet tygodni na żmudnych poszukiwaniach w terenie. Prace wymagają dokładności i skrupulatności oraz doskonałej wiedzy.
Tekst: Artur Baranowski, Iza Ploch
Zdjęcia: Paweł Jaskóła
Stoisko PIG-PIB zostało zorganizowane w ramach zadania „Współpraca krajowa w zakresie geologii i promocja działań państwowej służby geologicznej w latach 2024–2026” i została sfinansowana ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
