W dniach 2-4 października 2024 r. w Keflaviku na Islandii odbyła się 17. Konferencja Europejskiej Sieci Geoparków UNESCO (EGN Conference 2024), zorganizowana przez Geopark Reykjanes. To prestiżowe wydarzenie, odbywające się co dwa lata, gromadzi szerokie grono specjalistów z zakresu geoturystyki, geoedukacji i promocji dziedzictwa geologicznego.
Rozpoczęcie 17. Konferencja Europejskiej Sieci Geoparków UNESCO
Konferencję otworzyła dr Sophie Justice – koordynatorka Europejskiej Sieci Geoparków. Wśród prelegentów znaleźli się również prof. Nicolaos Zouros – prezes Światowej Sieci Geoparków UNESCO oraz dr Özlem Adiyaman Lopes – przedstawicielka Programu Nauk o Ziemi UNESCO.Uczestnicy mieli okazję wziąć udział w warsztatach i sesjach posterowych i panelowych poświęconych m.in.: aspirującym geoparkom, społeczności geoparkowej, georóżnorodności, geoedukacji, badań naukowych na obszarze geoparków, geoturystyce, przyszłość geoparków i celach zrównoważonego rozwoju.
Prof. Nicolaos Zouros podczas ceremonii otwarcia Konferencji
Sesja posterowa
Prof. dr hab. Piotr Migoń (Uniwersytet Wrocławski/Geopark Karina Wygasłych Wulkanów) podczas prezentacji „From a troublesome quarry to a highlight of a geopark – the successful story of a basalt quarry at Mt. Wilkołak, Land of Extinct Volcanoes UNESCO Global Geopark (Poland)”
Następnie dla wszystkich uczestników konferencji obył się wykład dr. Asiera Hilario – przewodniczący Komisji ds. Dziedzictwa Geologicznego przy Międzynarodowej Unii Nauk Geologicznych (IUGS) na temat listy najważniejszych odsłonięć geologicznych świata, opracowanej przez IUGS i wyróżnionej przez UNESCO. Dr Hilario wręczył również certyfikaty geoparkom, na których terenie znajdują się odsłonięcia umieszczone na liście.
Dr Asier Hilario prezentuję Geostanowisko wyróżnione przez IUGS oraz UNESCO
Na koniec dnia w regionalnym Muzeum Duus, zorganizowane zostały Targi Geoparkowe. Każdy kraj uczestniczący w przedsięwzięciu miał do dyspozycji stanowisko, na którym prezentował geoparki należące do Światowej Sieci Geoparków UNESCO.
Podczas uroczystej gali z okazji 20-lecia Światowej Sieci Geoparków UNESCO wręczono nagrody personalne - dyplomy, w tym dla dwóch Polaków: dr. Jacka Koźmy (emerytowanego pracownika Oddziału Dolnośląskiego PIG-PIB, związanego z Geoparkiem Łuk Mużakowa) oraz mgr. Michała Porosa (Przewodniczącego Zarządu Stowarzyszenia Gmin Geopark Świętokrzyski, przedstawiciela polskich geoparków w Komitecie Doradczym – The Advisory Committee – Światowej Sieci Geoparków).
Przyznano również certyfikaty dla pozytywnie zrewalidowanych geoparków w 2023 r. oraz dla geoparków nowoprzyjętych do Światowej Sieci Geoparków UNESCO, w tym dla polskiego Geoparku Kraina Wygasłych Wulkanów.
Reprezentanci Geoparku Kraina Wygasłych Wulkanów z certyfikatem UNESCO Global Geopark
Ostatniego dnia konferencji odbyła się sesja terenowa na półwyspie Reykjanes, prezentująca wykorzystanie energii geotermalnej w Islandii. Uczestnicy odwiedzili:
- Centrum Naukowe Blue Lagoon, gdzie zapoznali się z zastosowaniem wód geotermalnych w balneologii i medycynie;
- Reykjanes Resource Park, będącego przykładem zrównoważonego ekosystemu przemysłowego, opartego na zasobach geotermalnych;
- Elektrownię geotermalną Reykjanes, gdzie zapoznali się z procesem konwersji energii geotermalnej w energię elektryczną;
- Miasto Grindavík, które ucierpiało w wyniku aktywności tektonicznej na półwyspie Reykjanes. Uczestnicy zobaczyli szczeliny powstałe w wyniku trzęsienia ziemi oraz potoki zastygłej lawy, związanej z erupcjami wulkanu Svartsengi, które rozpoczęły się w 2021 roku i trwają do dziś.
Podczas sesji terenowej można było również podziwiać zróżnicowane formacje geologiczne półwyspu Reykjanes, świadczące o jego wyjątkowej historii geologicznej: pola lawy, kratery wulkaniczne i klify morskie.
Wykład podczas wizyty w Centrum Naukowym Blue Lagoon
Wizyta w centrum interpretacyjnym geoparku w mieście Grindavík
Szkody mieście Grindavík związane z trzęsieniem ziemi i aktywnością tektoniczną obszaru półwyspu Reykjanes w wyniku której doszło do erupcji wulkanu Svartsengisfell
Pole geotermalne Gunnuhver
Warto podkreślić, że podczas sesji poświęconej geoedukacji mgr Witold Wesołowski z Oddziału Świętokrzyskiego PIG-PIB wygłosił prezentację pt. "Valorization of field educational boards in the Holy Cross Mountains UNESCO Global Geopark (central Poland)", opracowaną wspólnie z dr hab. Anną Fijałkowską-Mader prof. PIG-PIB. Prezentacja ta wzbudziła dyskusję na temat znaczenia tablic edukacyjnych, sposobu ich prezentacji i konstruowania.
Witold Wesołowski podczas wygłaszania prezentacji "Valorization of field educational boards in the Holy Cross Mountains UNESCO Global Geopark (central Poland)"
Udział pracownika PIG-PIB w wydarzeniu został zorganizowany w ramach zadania: "Ochrona georóżnorodności, geoedukacja i geoturystyka", finansowanego z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Tekst: Witold Wesołowski
Zdjęcia: Witold Wesołowski i Michał Poros
