Obrazek Komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 1.11 do 30.11 2025 r. Nowy

Niniejszy komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej przedstawia analizę:
 - położenia zwierciadła wód podziemnych
 - stanu rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych
 - stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w pierwszym poziomie wodonośnym
Analiza obejmuje obszar kraju w okresie od 1.11 do 30.11 2025 r.

W listopadzie br. na większości obszaru kraju nastąpił wzrost średniego poziomu wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym w odniesieniu do średniego stanu z poprzedniego miesiąca. Wyższe stany wód podziemnych zaobserwowano w ponad 75% analizowanych punktów obserwacyjnych. Obniżenie średniego poziomu zwierciadła wód podziemnych stwierdzono w tym czasie w około 21% punktów obserwacyjnych. W ponad 4% analizowanych punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego pozostał bez zmian względem średniego stanu z poprzedniego miesiąca.

W analizowanym okresie wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym, na większości obszaru Polski, utrzymywała się na poziomie zapewniającym bezpieczeństwo zaopatrzenia ludności w wodę. Zagrożenia stanu tych rezerw wystąpiły w ponad 13% analizowanych punktów obserwacyjnych, głównie we wschodniej i centralnej części kraju, a lokalnie także w północno-zachodnich regionach Polski. W tej grupie około 3% stanowiły punkty, w których poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do najniższego położenia zwierciadła wody z poprzednich lat.

W listopadzie br. na części terytorium Polski utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego, wynikający z położenia zwierciadła wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (SNO). Regionalna niżówka hydrogeologiczna obejmowała części województw: kujawsko-pomorskiego, lubelskiego, łódzkiego, mazowieckiego, podkarpackiego, podlaskiego oraz świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego, pomorskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego.

 Analiza została opracowana na podstawie interpretacji zebranych wyników pomiarów w wytypowanych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych PIG-PIB, przy uwzględnieniu dla poszczególnych punktów obserwacyjnych następujących wartości charakterystycznych:
 - najniższej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (NNG),
 - średniej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (SSG),
 - średniej z najniższych rocznych głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej z wielolecia (SNG),
 - wartości granicznej dla wystąpienia zjawiska niżówki hydrogeologicznej, przyjętej na poziomie stanu niskiego ostrzegawczego (SNO),
 - wyznaczonego z najniższych rocznych stanów położenia zwierciadła wody charakteryzujących się wartościami niższymi od wartości SNG,
 - średniej głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej (AG) z okresu od 1 do 30 listopada 2025 r.

1. Zmiany położenia zwierciadła wód podziemnych

Analiza zmian położenia swobodnego zwierciadła wód podziemnych w odniesieniu do poprzedniego okresu obserwacji została wykonana na podstawie wyników pomiarów przeprowadzonych w 185 rozmieszczonych na obszarze całego kraju, reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych ujmujących pierwszy poziom wodonośny (ppw).

W listopadzie 2025 r. średni poziom wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym na większości obszaru kraju był wyższy niż miesiąc wcześniej. Punkty, w których zaobserwowano wzrost poziomu wód podziemnych stanowiły ponad 75% wszystkich poddanych analizie punktów obserwacyjnych, co oznacza wzrost o 29 punktów procentowych w porównaniu z październikiem br. Obniżenie poziomu zwierciadła wód podziemnych względem średniego stanu z poprzedniego miesiąca stwierdzono w tym czasie w niespełna 21% punktów obserwacyjnych, czyli o 25 punktów procentowych mniej niż w październiku br. Wahania swobodnego zwierciadła wód podziemnych w analizowanym okresie były niewielkie – wzrosty najczęściej mieściły się w przedziałach 0-0,1 m (45 %) oraz 0,1-0,25 m (26 %), natomiast obniżenia średniego poziomu wód podziemnych najczęściej nie przekraczały 0,1 m (około 20%).

W ponad 4% analizowanych punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego pozostał bez zmian względem średniego stanu z poprzedniego miesiąca. Zmiany położenia zwierciadła wody podziemnej na obszarze kraju w punktach sieci obserwacyjno-badawczej objętych analizą przedstawiono na ryc. 1.

Ryc.1. Zmiana położenia zwierciadła wody podziemnej w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych w listopadzie 2025 r.

2. Zmiany zasobów wód podziemnych

Analiza stanu rezerw zmiennych zasobów wód podziemnych została wykonana na podstawie wyników pomiarów położenia swobodnego zwierciadła wody w 181 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych.

W listopadzie bieżącego roku w większości analizowanych punktów obserwacyjnych (około 87%, tj. o 6% więcej niż w poprzednim miesiącu) średni poziom wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym wskazywał na brak zagrożenia stanu rezerw zasobów w odniesieniu do najniższego rocznego poziomu zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (NNG). Oznacza to, że wielkość rezerw zmiennych zasobów wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym na przeważającym obszarze kraju nadal pozostawała na poziomie zapewniającym bezpieczeństwo zaopatrzenia ludności w wodę. Zagrożenie dla użytkowania wód podziemnych wynikające z niskiego poziomu tych wód stwierdzono w ponad 13% analizowanych punktów obserwacyjnych (spadek o 6% w stosunku do poprzedniego miesiąca), głównie we wschodniej i centralnej części kraju, a lokalnie także w północno-zachodnich regionach Polski. W tej grupie około 3% stanowiły punkty, w których średni miesięczny poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do granicy stanu NNG. Brak rezerw zasobów wód podziemnych został odnotowany w miejscowościach: Grędzice (woj. mazowieckie), Turza (woj. podkarpackie), Waliły i Wólka Terechowska (woj. podlaskie) oraz Kobułty (woj. warmińsko-mazurskie) (Ryc. 2).

Ryc. 2. Poziom rezerw zasobów wód podziemnych w listopadzie 2025 r. w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych.

3. Występowanie zagrożeń dla wód podziemnych

Analiza stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną na obszarze kraju została wykonana na podstawie wyników pomiarów przeprowadzonych w 181 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych ujmujących pierwszy poziom wodonośny o zwierciadle swobodnym.

W listopadzie br. na części obszaru Polski utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego spowodowany położeniem zwierciadła wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (SNO). Regionalna niżówka hydrogeologiczna w omawianym okresie obejmowała części województw: kujawsko-pomorskiego, lubelskiego, łódzkiego, mazowieckiego, podkarpackiego, podlaskiego oraz świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego, pomorskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego. W minionym miesiącu zjawisko niżówki było obserwowane również lokalnie w województwach: dolnośląskim i śląskim.

Poziom wód podziemnych poniżej granicy stanu SNO zanotowano w listopadzie w 43 punktach obserwacyjnych, co stanowi około 24% wszystkich punktów objętych obserwacjami. W porównaniu z poprzednim miesiącem oznacza to spadek o 11 punktów procentowych. W 44 punktach obserwacyjnych poziom wód podziemnych utrzymywał się w strefie między granicami stanów SNO i SNG. Oznacza to, że na tych obszarach, przy utrzymujących się niekorzystnych warunkach meteorologicznych – zwłaszcza przy braku lub niewielkich opadach atmosferycznych – istnieje wysokie prawdopodobieństwo dalszego obniżenia się poziomu wód podziemnych, a w konsekwencji wystąpienia niżówki hydrogeologicznej. W 94 punktach obserwacyjnych, co odpowiada około 52% wszystkich analizowanych punktów, tj. o 7% więcej niż w październiku br., swobodne zwierciadło wód podziemnych znajdowało się powyżej wartości średniej z najniższych rocznych głębokości (SNG).

Zmiany w rozprzestrzenieniu niżówki hydrogeologicznej w listopadzie, w odniesieniu do stanu z października br., przedstawiono na ryc 3.

Ryc. 3. Ocena zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w listopadzie 2025 r.