O Służbie
Państwowa służba hydrogeologiczna (PSH) została powołana na mocy ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne. Od dnia 1 stycznia 2002 r. państwową służbę hydrogeologiczną pełni Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy (PIG-PIB).
Obecnie PIG-PIB realizuje zadania PSH na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. 2020 poz. 310). Ustawa ta implementuje zapisy dyrektyw Unii Europejskiej regulujących zagadnienia związane z gospodarką wodną i ochroną wód przed zagrożeniami, w tym m.in. Dyrektywy 2000/60/WE ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej, Dyrektywy 2006/118/WE w sprawie ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniami i pogorszeniem ich stanu, Dyrektywy 91/676/EWG dotyczącej ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego oraz Dyrektywy 2007/60/WE w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim.
Realizacja zadań państwowej służby hydrogeologicznej jest finansowana ze środków budżetu państwa, zaś nadzór nad działalnością PSH sprawuje minister właściwy do spraw gospodarki wodnej.
Państwowa służba hydrogeologiczna wykonuje zadania państwa na potrzeby rozpoznawania, bilansowania i ochrony wód podziemnych w celu ich racjonalnego wykorzystania przez społeczeństwo i gospodarkę (art. 369, ust. 2 ustawy Prawo wodne). Zadania PSH (zobacz listę realizowanych w 2021 r.), w sposób szczegółowy określone w art. 380 ustawy Prawo wodne, obejmują wykonywanie pomiarów, obserwacji i badań hydrogeologicznych, opracowywanie bieżących analiz i ocen sytuacji hydrogeologicznej, prowadzenie i aktualizację hydrogeologicznych baz danych, a także gromadzenie, przetwarzanie i udostępnianie danych hydrogeologicznych.
Zadaniem stałym PSH jest opracowywanie, publikacja oraz dystrybucja kwartalnych biuletynów informacyjnych wód podziemnych i rocznika hydrogeologicznego oraz prognoz i komunikatów dotyczących sytuacji hydrogeologicznej kraju, a także ostrzeżeń przed niebezpiecznymi zjawiskami zachodzącymi w strefach zasilania lub poboru wód podziemnych. Jednocześnie, zgodnie z art. 381 ustawy Prawo wodne, PSH utrzymuje i rozwija sieć obserwacyjno-badawczą wód podziemnych.
pdf Biuletyn państwowej służby hydrogeologicznej - Synteza 2020 (14.95 MB)
Archiwum biuletynów państwowej służby hydrogeologicznej
Zespół koordynacyjny
Dnia 5 czerwca 2019 roku powołany został zespół ds. realizacji tematu „Zadania państwowej służby hydrogeologicznej"
W skład Zespołu koordynacyjnego wchodzą:
1) Główny koordynator ds. realizacji tematu – dr Małgorzata Woźnicka
2) Koordynator ds. publikacji hydrogeologicznych – dr Lesław Skrzypczyk
3) Koordynator ds. hydrogeologicznych baz danych – mgr Piotr Gałkowski
4) Koordynatorzy regionalni PSH:
- Oddział Dolnośląski we Wrocławiu – mgr Janusz Krawczyk
- Oddział Geologii Morza w Gdańsku – dr Mirosław Lidzbarski
- Oddział Górnośląski w Sosnowcu – dr inż. Martyna Guzik
- Oddział Karpacki w Krakowie – mgr inż Tomasz Gągulski
- Oddział Pomorski w Szczecinie – mgr inż. Ryszard Hoc
- Oddział Świętokrzyski w Kielcach – dr hab. Jan Prażak
- Samodzielna Pracownia Geologii regionu Lubelskiego – mgr Rafał Łusiak
5) Sekretarz Zespołu koordynacyjnego – mgr Małgorzata Bejger
Finansowanie prac
W 2021 roku działalność państwowej służby hydrogeologicznej (PSH) prowadzona jest poprzez realizację 38 zadań, zorganizowanych w sześciu grupach tematycznych, powiązanych ze sobą organizacyjnie i merytorycznie (tab.1). Zakres rzeczowy prac obejmuje wszelkie czynności służące realizacji zadań państwowej służby hydrogeologicznej (PSH) zdefiniowane w ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne oraz rozporządzeniach wykonawczych.
Prace sfinansowane są ze środków budżetu państwa w ramach umowy dotacji celowej zawartej w dniu 9 marca 2021 r. pomiędzy Państwowym Instytutem Geologicznym – Państwowym Instytutem Badawczym (Dotowany) a Ministrem Infrastruktury (Dotujący).
Tab. 1. Zestawienie zadań PSH realizowanych w 2021 r.
| Grupa zadań | Nr zadania | Tytuł zadania |
| I | Wykonywanie pomiarów, badań i obserwacji hydrogeologicznych, utrzymanie hydrogeologicznych urządzeń pomiarowych | |
| 1 | Prowadzenie pomiarów stanu zwierciadła wód podziemnych i wydajności źródeł w punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych (art. 380 pkt. 1) | |
| 2 | Utrzymanie systemu pomiarów automatycznych w monitoringu wód podziemnych, utrzymanie automatycznej aparatury pomiarowej i transmisji danych do MWP (art. 380 pkt 1 oraz art. 381) | |
| 3 | Kontrola terenowa pomiarów położenia zwierciadła wód podziemnych i wydajności źródeł, nadzór nad jakością danych pomiarowych, weryfikacja i gromadzenie wyników pomiarów (art. 380 pkt 1) | |
| 4 | Terenowy program kontroli jakości, rozwój i utrzymanie systemu zarządzania jakością w zakresie prac terenowych i badań wód podziemnych (monitoring stanu chemicznego) (art. 380 pkt. 1 oraz art. 381) | |
| 5 | Monitoring wód podziemnych w strefach granicznych RP na potrzeby realizacji umów i współpracy międzynarodowej (art. 380 pkt. 1) | |
| 6 | Organizacja oraz prowadzenie monitoringu badawczego wód podziemnych w obszarach obciążonych silną antropopresją (art. 380 pkt. 1) | |
| 7 | Ocena dynamiki zasilania w punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych (art. 380 pkt 1) | |
| 8 | Ocena stanu technicznego punktów sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych (art. 380 pkt 1 oraz art. 381) | |
| 9 | Utrzymanie i nadzór nad stacjami hydrogeologicznymi i infrastrukturą techniczną sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych (art. 380 pkt 1 oraz 381) | |
| 10 | Utrzymanie, naprawa i serwis sprzętu terenowego, laboratoryjnego i transportowego wykorzystywanego do realizacji zadań PSH (art. 381) | |
| 11 | Utrzymanie sprawności hydraulicznej i liczebności otworów hydrogeologicznych sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych (art. 381) | |
| II | Gromadzenie, przetwarzanie, archiwizowanie oraz udostępnianie zgromadzonych informacji / prowadzenie i aktualizacja baz danych hydrogeologicznych | |
| 12 | Aktualizacja, weryfikacja i udostępnianie zasobów informacyjnych Centralnego Banku Danych Hydrogeologicznych (CBDH) (art. 380 pkt. 3 b) | |
| 13 | Aktualizacja i udostępnianie zasobów informacyjnych bazy danych MWP w zakresie monitoringu stanu ilościowego (art. 380 pkt 3 d) | |
| 14 | Aktualizacja, weryfikacja i udostępnianie zasobów informacyjnych bazy danych zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych dla obszaru Polski (art. 380 pkt. 2 oraz 3a) | |
| 15 | Aktualizacja, weryfikacja, przetwarzanie i udostępnianie zasobów informacyjnych bazy danych Mapy hydrogeologicznej Polski (MHP) (art. 380 pkt. 3 c) | |
| 16 | Aktualizacja, przetwarzanie i udostępnianie zasobów informacyjnych bazy danych o Głównych Zbiornikach Wód Podziemnych (GZWP) (art. 380 pkt. 2 i 3) | |
| 17 | Aktualizacja, weryfikacja i udostępnianie zasobów informacyjnych zawartych w bazie danych zasobów eksploatacyjnych ujęć wód podziemnych Polski (art. 374 i 380 pkt. 3 a) | |
| 18 | Prowadzenie, aktualizacja oraz udostępnianie bazy danych o poborze rejestrowanym z ujęć wód podziemnych na podstawie oficjalnych danych krajowych (POBORY) (art. 380 pkt. 3 e) | |
| 19 | Aktualizacja i udostępnianie zasobów informacyjnych bazy danych znaczników środowiskowych wód podziemnych (art. 380 pkt. 2 i 3) | |
| 20 | Aktualizacja, przetwarzanie i udostępnianie zasobów informacyjnych bazy danych Jednolitych Części Wód Podziemnych (JCWPd) (art. 380 pkt. 3 f) | |
| 21 | Utrzymanie systemu gromadzenia i przetwarzania danych państwowej służby hydrogeologicznej (art. 380 pkt. 3) | |
| III | Wykonywanie analiz i ocen hydrogeologicznych | |
| 22 | Opracowanie mapy rocznej sumy poboru rejestrowanego wód podziemnych w obszarach bilansowych i JCWPd wraz z wykazem wartości poboru rejestrowanego (art. 380 pkt. 4) | |
| 23 | Opracowanie mapy zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych w obszarach bilansowych i JCWPd wraz z wykazem ustalonych zasobów dyspozycyjnych (art. 380 pkt. 4) | |
| 24 | Analiza zmian dynamiki zwierciadła wód podziemnych na potrzeby oceny stanu ilościowego JCWPd (art. 380 pkt. 11) | |
| 25 | Opracowywanie i przekazywanie organom administracji publicznej komunikatów o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej (art. 380 pkt. 4 oraz art. 387) | |
| 26 | Opracowywanie i przekazywanie organom administracji publicznej prognoz sytuacji hydrogeologicznej oraz ostrzeżeń przed niebezpiecznymi zjawiskami zachodzącymi w strefach zasilania lub poboru wód podziemnych (art. 380 pkt. 5, 6 i 7 oraz art. 387 | |
| 27 | Opracowanie koncepcji monitoringu obszarów chronionych w zakresie ekosystemów lądowych zależnych od wód podziemnych (ELZPd) (art. 380 pkt. 8) | |
| 28 | Opracowanie modeli numerycznych dla JCWPd zagrożonych nieosiągnięciem celów środowiskowych, o stanie słabym oraz JCWPd proponowanych jako transgraniczne (art. 380 pkt. 9) | |
| 29 | Prowadzenie działań zespołu ds. badań zasięgów zanieczyszczeń zaistniałych w wyniku zdarzeń incydentalnych, awarii lub katastrof (art. 380 pkt. 7 i 8) | |
| 30 | Aktualizacja warstw informacyjnych bazy danych GIS MHP "hydrodynamika GUPW i/lub PPW" (art. 380 pkt 8 i 9) | |
| 31 | Identyfikacja występowania procesów ingresji lub ascenzji wód słonych i zmineralizowanych oraz innych wód zdegradowanych do użytkowych poziomów wodonośnych (art. 380 pkt 7 i 8) | |
| 32 | Ocena wpływu prognozowanego na lata 2030 - 2050 r. przebiegu ekstremalnych zjawisk klimatycznych na stan wód podziemnych i dostępność ich zasobów dla zagospodarowania w zróżnicowanych warunkach hydrogeologicznych (art. 380 pkt. 5, 9, 11) | |
| IV | Koordynacja zadań PSH, prowadzenie działań informacyjnych i edukacyjnych | |
| 33 | Strefy ochronne ujęć wód podziemnych - analiza ryzyka i projektowanie. Poradnik metodyczny (część 2) (art. 380 pkt 11) | |
| 34 | Opracowanie, publikacja oraz dystrybucja kwartalnych biuletynów informacyjnych wód podziemnych oraz roczników hydrogeologicznych (art. 380 pkt. 10 oraz art. 387) | |
| 35 | Organizacja i nadzór prac związanych z realizacją zadań PSH, opracowanie i dystrybucja Biuletynów PSH, koordynacja prac związanych z przygotowywaniem danych na potrzeby raportowania, udział w pracach grup roboczych przy KE (art. 369 i 380) | |
| V | Mapa hydrogeologiczna Polski „pierwszy poziom wodonośny – występowanie i hydrodynamika" | |
| 36 | Opracowanie warstw informacyjnych „pierwszy poziom wodonośny – występowanie i hydrodynamika” na obszarze 25 arkuszy Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000 wraz z wprowadzeniem do bazy danych GIS MHP (część 2) (art. 369) | |
| VI | Reambulacja dokumentacji hydrogeologicznych ustalających zasoby dyspozycyjne wód podziemnych wykonanych przed 2012 r. | |
|
37 |
Wykonanie dokumentacji wymagających reambulacji na obszarach priorytetowych w zasięgu działalności RZGW Kraków i Szczecin (art. 369) | |
|
38 |
Wykonanie programów prac na potrzeby opracowania dokumentacji wymagających reambulacji na obszarach priorytetowych w zasięgu działalności RZGW Wrocław i Gdańsk (art. 369) | |
W ramach umowy dotacji celowej w 2021 r. ze środków budżetu państwa realizowane są następujące zadania podlegające Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 maja 2021 r. w sprawie działań informacyjnych podejmowanych przez podmioty realizujące zadania finansowane lub dofinansowane z budżetu państwa lub z państwowych funduszy celowych (Dz. U. 2021 poz. 305):
Zadanie 5: Monitoring wód podziemnych w strefach granicznych RP na potrzeby realizacji umów i współpracy międzynarodowej (art. 380 pkt 1)
Zadanie, o charakterze pracy ciągłej, obejmuje prowadzenie pomiarów i obserwacji hydrogeologicznych w sieci monitoringu badawczego wód podziemnych w strefach przygranicznych Polski. W 2021 r. kontynuowane są prace związane ze zwiększeniem liczebności punktów sieci monitoringu badawczego wód podziemnych (tj. w ramach nakładów inwestycyjnych wykonanie co najmniej 2 nowych piezometrów) w wybranych rejonach strefy przygranicznej Polski. Nowe 2 piezometry zostaną wykonane w strefie przygranicznej Polski z Niemcami. Liczebność punktów obserwacyjnych monitoringu badawczego wód podziemnych PSH w obszarach przygranicznych Polski pozostaje niewystarczająca, dlatego istnieje potrzeba włączania nowych punktów obserwacyjnych. Również w następnych latach planowany jest dalszy rozwój sieci monitoringu badawczego w wybranych obszarach przygranicznych pań
Kwota finansowania zadania: 975 000 zł
Zadanie 9: Utrzymanie i nadzór nad stacjami hydrogeologicznymi i infrastrukturą techniczną sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych (art. 380 pkt 1 oraz 381)
Zadanie ma charakter pracy ciągłej i obejmuje utrzymanie naziemnej infrastruktury technicznej sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych w stanie umożliwiającym prawidłowe prowadzenie pomiarów i badań w stacjach hydrogeologicznych, w tym: prowadzenie pomiarów stanu zwierciadła wód podziemnych, wydajności źródeł, wykonywanie pompowań oczyszczających i pobór próbek wody. W ramach zadania wykonywane są prace modernizacyjne, remontowe, konserwacyjne i porządkowe na stacjach hydrogeologicznych sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych. Finansowane jest także utrzymanie punktów sieci w zakresie opłat za dzierżawy, energię elektryczną oraz inne usługi i dostawy niezbędne dla prawidłowego prowadzenia badań monitoringowych. Oprócz prac związanych z bieżącym funkcjonowaniem sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych, wykonywane są także nowe obiekty infrastruktury stacji hydrogeologicznych takie jak ogrodzenia terenu lub infrastruktura techniczna otworów obserwacyjnych. W 2021 r. przewidziane jest wykonanie ogrodzeń 3 stacji hydrogeologicznych (Zalesie, Leszna Góra i Książ Wielki).
Kwota finansowania zadania: 930 000 zł
Zadanie 10: Utrzymanie, naprawa i serwis sprzętu terenowego, laboratoryjnego i transportowego wykorzystywanego do realizacji zadań PSH (art. 381)
Zadanie realizowane jest sposób ciągły. Jego celem jest utrzymanie i uzupełnianie sprzętu badawczo-pomiarowego, terenowego i laboratoryjnego w odpowiednim stanie umożliwiającym wykonywanie zdań PSH. Prace są podejmowane w wyniku bieżącej oceny stanu technicznego sprzętu badawczego i pomiarowego, zainstalowanego w punktach badawczych sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych oraz sprzętu terenowego, laboratoryjnego i informatycznego wykorzystywanego do realizacji zadań PSH. W ramach realizacji zadania, poza bieżącym serwisem i naprawami sprzętu, realizowane są również zakupy uzupełniające. W 2021 r. zakupy inwestycyjne obejmują m.in. destylarkę do wody super-czystej, pompy głębinowe i agregaty prądotwórcze.
Kwota finansowania zadania: 300 000 zł
Zadanie 11: Utrzymanie sprawności hydraulicznej i liczebności otworów hydrogeologicznych sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych (art. 381)
Zadanie jest stałym elementem prac państwowej służby hydrogeologicznej związanych z funkcjonowaniem sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych. Celem zadania jest utrzymanie otworów obserwacyjnych we właściwym stanie technicznym poprzez realizację prac renowacyjnych, rekonstrukcyjnych i instrumentacyjnych na otworach, wykonywanie otworów zastępczych za otwory niesprawne lub o znacznie pogorszonym stanie technicznym oraz wykonywanie nowych otworów w lokalizacjach dotychczas nie objętych monitoringiem wód podziemnych. Zakres zadania obejmuje prace projektowe i dokumentacyjne realizowane przez uprawnionych geologów oraz roboty geologiczne i prace techniczne wykonywane głównie przez dedykowany do tego celu Zespół ds. wierceń. Każdego roku wykonywanych jest około 15-20 nowych otworów sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych.
Kwota finansowania zadania: 979 900 zł
Zadanie 21: Utrzymanie systemu gromadzenia i przetwarzania danych państwowej służby hydrogeologicznej (art. 380 pkt. 3)
Głównym celem zadania jest bieżące administrowanie oraz realizowanie niezbędnego zakresu modernizacji hydrogeologicznych baz prowadzonych i administrowanych przez PSH oraz aplikacji je obsługujących, które definiuje się dalej jako system gromadzenia i przetwarzania danych państwowej służby hydrogeologicznej (dalej: System). System obejmuje także powiązane merytorycznie z bazami danych mniejsze zbiory danych dziedzinowych wynikające z realizacji pozostałych zadań PSH.
Celem zadania jest również zapewnienie utrzymania dla infrastruktury informatycznej, na której fizycznie są zainstalowane, utrzymywane i archiwizowane bazy danych PSH, aplikacje i zbiory danych, a także tej infrastruktury, która bezpośrednio warunkuje korzystanie z powyższych zasobów oraz jest niezbędna dla wykonywania wszystkich zadań PSH. Zadanie uwzględnia również potrzeby inwestycyjne w zakresie rozbudowy infrastruktury informatycznej oraz cyklicznej wymiany jej elementów dla stabilnego działania systemu. W 2021 r. w ramach zakupów inwestycyjnych realizowany jest zakup serwera.
Kwota finansowania zadania: 3 353 000 zł
Archiwum sprawozdań
Biuletyn państwowej służby hydrogeologicznej
-
pdf Synteza PSH 2020 Popularny16 lipiec 202114.95 MB454 pobrań
-
pdf Synteza PSH 2019 Popularny19 lipiec 20194.00 MB987 pobrań
-
pdf Synteza PSH 2018 Popularny19 lipiec 201911.56 MB1046 pobrań
-
pdf Synteza PSH 2017 Popularny20 czerwiec 201816.86 MB1471 pobrań
-
pdf Synteza PSH 2016 Popularny30 maj 20179.61 MB3238 pobrań
-
pdf Synteza PSH 2015 Popularny09 listopad 201614.93 MB1863 pobrań
-
pdf Synteza PSH 2014 Popularny09 listopad 20167.99 MB1712 pobrań
-
pdf Synteza PSH 2013 Popularny09 listopad 201610.61 MB1568 pobrań
-
pdf Synteza PSH 2012 Popularny09 listopad 20169.28 MB2022 pobrań
-
pdf Synteza PSH 2011 Popularny09 listopad 20167.64 MB1463 pobrań
-
pdf Synteza PSH 2010 Popularny09 listopad 20163.50 MB1097 pobrań
-
pdf Synteza PSH 2009 Popularny09 listopad 20163.47 MB1383 pobrań
-
09 listopad 20162.55 MB945 pobrań
