pdf Komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 01.03.2020 do 31.03.2020 Popularny

Poziom wód podziemnych

Wody o zwierciadle swobodnym
W marcu br. w większości wytypowanych do analizy punktów obserwacyjnych nastąpił wzrost średniego miesięcznego poziomu wód podziemnych w stosunku do stanu z poprzedniego miesiąca.

Wzrost poziomu wód dotyczył 72% analizowanych punktów obserwacyjnych tj. 8% mniej niż w lutym 2020 r.

Obniżenie średniego miesięcznego poziomu wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym nastąpiło w tym czasie w przypadku ponad 22% punktów obserwacyjnych. W lutym punkty takie stanowiły 15% wszystkich analizowanych studni ujmujących wody o zwierciadle swobodnym. Najliczniej obniżenia poziomu wód podziemnych rejestrowane były na obszarze Warmii i Mazur, Podlasia, na zachodzie i południu Mazowsza, na Śląsku oraz w Małopolsce.

Wody o zwierciadle napiętym
W omawianym miesiącu w większości analizowanych punktów obserwacyjnych ujmujących wody podziemne o zwierciadle napiętym odnotowano wyższe, w stosunku do stanu z lutego br., położenie ustabilizowanego zwierciadła wody, jednak ilość takich punktów zmniejszyła się z 85% do ponad 64%. Niższy poziom ustabilizowanego zwierciadła wody w odniesieniu do poprzedniego miesiąca zarejestrowano w tym czasie w ponad 31% analizowanych punktów obserwacyjnych (w lutym takie punkty stanowiły 12% wszystkich analizowanych punktów obserwacyjnych z tej grupy). Obniżenia średniego ustabilizowanego zwierciadła wody odnotowywane były na terenie całego kraju, przy czym najmniej licznie występowały na Pomorzu Zachodnim, Mazowszu i Lubelszczyźnie. W przypadku ponad 4% punktów obserwacyjnych średnia głębokość położenia ustabilizowanego zwierciadła wody nie uległa zmianie w stosunku do stanu z poprzedniego okresu obserwacji.

Wody o zwierciadle napiętym na obszarze występowania wód o niezmienionym antropogenicznie charakterze
Są to głęboko położone poziomy wodonośne, tj. takie, w których strop warstwy wodonośnej znajduje się na głębokości większej niż 120 m. Liczba punktów obserwacyjnych, w których stwierdzono wyższy poziom ustabilizowanego zwierciadła wody zmniejszyła się w porównaniu ze stanem z lutego br. i w marcu wynosiła około 40% analizowanych punktów z tej grupy (w lutym punkty takie stanowiły 90% punktów). Liczba punktów, w których, w tym czasie, odnotowano obniżenie średniego ustabilizowanego położenia zwierciadła wody wzrosła z 8% do ponad 56%, natomiast w przypadku ponad 4% punktów obserwacyjnych średni poziom ustabilizowanego zwierciadła wody nie uległ zmianie w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca.

Źródła
Obserwowane w marcu br. obniżenie poziomu wód podziemnych zaznaczyło się również w wydajnościach obserwowanych źródeł. W minionym miesiącu do siedmiu wzrosła liczba źródeł, w których wystąpił spadek ich średniej miesięcznej wydajności. Były to źródła znajdujące się w miejscowościach Kowalowa i Kowary w województwie dolnośląskim, Dębno, Falsztyn i Wierchomla Wielka w województwie małopolskim, Rudziczka w województwie opolskim raz Kamesznica w województwie śląskim. W przypadku pozostałych sześciu źródeł w marcu odnotowano zwiększenie ich średnich wydajności. Sytuacja taka wystąpiła w przypadku źródeł znajdujących się w miejscowościach: Różanka i Szczytna w województwie dolnośląskim, Babica w województwie małopolskim, Dwerniczek i Sanok w województwie podkarpackim oraz Ustroń w województwie śląskim.

 Ryc. 1 Mapa zmian położenia zwierciadła wody podziemnej i wydajności źródeł w wybranych reprezentatywnych punktach monitoringu wód podziemnych w okresie 1.03 do 31.03.2020 r.

Poziom rezerw zasobów wód podziemnych

W marcu br. wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym utrzymywała się na poziomie bezpiecznym dla zaopatrzenia ludności w wodę. W większości analizowanych punktów obserwacyjnych (ponad 93% analizowanych studni i źródeł) stan rezerw zasobów zmiennych przekraczał 20% w odniesieniu do najniższego rocznego położenia zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (NNG). Brak rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w odniesieniu do stanu NNG odnotowano jedynie w rejonie miejscowości: Płock (woj. mazowieckie) i Aleksandria (woj. śląskie).

  Ryc. 2 Mapa wybranych punktów reprezentatywnych sieci monitoringu wód podziemnych prezentująca poziom rezerw zasobów wód podziemnych w okresie od 1.03 do 31.03.2020 r.

Występowanie zagrożeń dla wód podziemnych

W marcu br. na znacznym obszarze kraju nadal utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego wynikający z niskiego stanu wód podziemnych, jednak rozprzestrzenienie tego zjawiska uległo ograniczeniu w stosunku do stanu z lutego br. Istotne zredukowanie obszarów dotkniętych niżówką hydrogeologiczną odnotowano głównie na obszarach województw wielkopolskiego, kujawsko-pomorskiego, pomorskiego, opolskiego, lubelskiego.

W marcu średni miesięczny poziom wód podziemnych utrzymywał się nadal poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (SNO) w ponad 13% analizowanych punktów obserwacyjnych (studni i źródeł), przy czym w ponad 3% analizowanych punktów obserwacyjnych doszło do pogłębienia niżówki w odniesieniu do stanu z lutego br. Obecnie niżówka hydrogeologiczna utrzymuje się na części obszarów województw:
- pomorskiego,
- warmińsko-mazurskiego,
- wielkopolskiego,
- mazowieckiego,
- dolnośląskiego,
- opolskiego,
- śląskiego,
- lubelskiego.

Lokalne obniżenia poziomu wód podziemnych poniżej stanu niskiego ostrzegawczego odnotowano również w pozostałych regionach kraju.

 Ryc. 3. Mapa wybranych reprezentatywnych punktów sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych przedstawiająca wskaźnik zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w marcu 2020 r.