pdf Komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 01.11.2021 r. do 30.11.2021 r. Popularny

Niniejszy komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej przedstawia analizę:
- położenia zwierciadła wód podziemnych
- stanu rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych
- stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w pierwszym poziomie wodonośnym
Analiza obejmuje obszar kraju w okresie od 1 do 30 listopada 2021 r.

• Na przeważającym obszarze kraju nastąpiło obniżenie średnich miesięcznych stanów wód podziemnych  (68%) w stosunku do wartości z poprzedniego miesiąca. Wzrost średniego poziomu wód podziemnych (25%) zarejestrowano tylko lokalnie, najczęściej w północnej części kraju.
  
  
• Wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym utrzymywała się na poziomie bezpiecznym dla zaopatrzenia ludności w wodę.
  
  
• W listopadzie br. na części obszaru Polski nadal utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego, związany z położeniem zwierciadła wód podziemnych poniżej stanu niskiego ostrzegawczego (SNO). W stosunku do stanu z poprzedniego miesiąca zasięg występowania tego zjawiska zwiększył się na obszarze województw wielkopolskiego i lubuskiego. Jednocześnie nieco zmniejszył się obszar objęty niżówką w północno-zachodniej i w północno-wschodniej części kraju. W skali regionalnej, w omawianym miesiącu niżówka hydrogeologiczna występowała na obszarach województw: zachodniopomorskiego, wielkopolskiego, pomorskiego, podlaskiego, kujawsko-pomorskiego oraz lubuskiego. Lokalne obniżenia poziomu wód podziemnych poniżej granicy SNO odnotowano także w punktach monitoringowych zlokalizowanych w południowej i północno-wschodniej części kraju.

Analiza została opracowana na podstawie interpretacji zebranych w trybie operacyjnym wyników pomiarów w wytypowanych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych PIG-PIB, przy uwzględnieniu dla poszczególnych punktów obserwacyjnych następujących wartości charakterystycznych:* najniższej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (NNG),* średniej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (SSG),* średniej z najniższych rocznych głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej z wielolecia (SNG),* wartości granicznej dla wystąpienia zjawiska niżówki hydrogeologicznej, przyjętej na poziomie stanu niskiego ostrzegawczego (SNO),* wyznaczonego z najniższych rocznych stanów położenia zwierciadła wody charakteryzujących się wartościami niższymi od wartości SNG,* średniej głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej (AG) z okresu od 1 do 30.11.2021 r.

1. Zmiany położenia zwierciadła wód podziemnych

W listopadzie br. na przeważającym obszarze kraju nastąpiło obniżenie średniego poziomu swobodnego zwierciadła wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym. Niższe położenie zwierciadła wód w stosunku do średniego stanu z poprzedniego miesiąca odnotowano w przypadku ponad 68% analizowanych punktów obserwacyjnych (o 2% mniej niż w październiku br.), przy czym w większości tych punktów (83%) poziom wód podziemnych nadal utrzymywał się powyżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (SNO*). Wzrost średniego poziomu wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego w listopadzie br. odnotowany został w 25% punktów obserwacyjnych, najliczniej w północnej połowie Polski. W przypadku około 7% analizowanych punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego nie uległ zmianie w porównaniu ze stanem odnotowanym w październiku br (Ryc. 1).

* SNO [m] – stan niski ostrzegawczy (tj. głębokość położenia zwierciadła wody uzasadniająca wydanie ostrzeżeń i ograniczeń w korzystaniu z wód podziemnych) określony, jako poziom zwierciadła wody, który jest obliczany, jako średnia z minimalnych rocznych stanów położenia zwierciadła wody

Ryc. 1 Zmiana położenia zwierciadła wody podziemnej w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych w listopadzie 2021 r.

W listopadzie br. punkty obserwacyjne, w których stan rezerw przekraczał 20% w odniesieniu do najniższego rocznego położenia zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (NNG**) stanowiły około 92% wszystkich analizowanych punktów (miesiąc wcześniej punkty takie stanowiły 93%). Oznacza to, że wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym utrzymywała się na poziomie bezpiecznym dla zaopatrzenia ludności w wodę. Punkty obserwacyjne, w których poziom rezerw zasobów był niższy niż 20% w odniesieniu do NNG stanowiły ponad 8% ogólnej liczby punktów objętych analizą, z czego w ponad 4% punktów zarejestrowany średni miesięczny poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do granicy stanu NNG. W omawianym miesiącu brak rezerw zasobów wód podziemnych został odnotowany w siedmiu punktach obserwacyjnych zlokalizowanych w miejscowościach: Rogóźno (woj. kujawsko-pomorskie), Lipsk i Sidorówka (woj. podlaskie), Łysomiczki (woj. pomorskie), Białowieża (woj. świętokrzyskie), Czachurki (woj. wielkopolskie) oraz Mikołajki (woj. warmińsko-mazurskie) (Ryc. 2).

** NNG [m] – najniższa roczna wartość głębokości zwierciadła wody z okresu wielolecia

Ryc 2. Poziom rezerw zasobów wód podziemnych w listopadzie 2021 r. w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych

W listopadzie br. na części obszaru Polski nadal utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego związany z położeniem zwierciadła wód podziemnych poniżej stanu niskiego ostrzegawczego (SNO). Niżówkę hydrogeologiczną w czasie omawianego miesiąca stwierdzono w 29 punktach obserwacyjnych, co stanowi około 18% wszystkich uwzględnionych w analizie punktów (w październiku br. punkty takie stanowiły ponad 15% punktów obserwacyjnych). W 13 spośród tych punktów nastąpiło pogłębienie niżówki w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca. W stosunku do stanu z poprzedniego miesiąca niżówka zwiększyła również zasięg w granicach województw wielkopolskiego i lubuskiego.  Jednocześnie nieco zmniejszył się obszar objęty niżówką w północno-zachodniej i w północno-wschodniej części kraju. W omawianym miesiącu niżówka hydrogeologiczna obejmowała głównie obszar województwa zachodniopomorskiego, centralną część województwa wielkopolskiego, zachodnią część województwa pomorskiego, północno-wschodnią część województwa podlaskiego, niewielki fragment w południowo-zachodniej części województwa kujawsko-pomorskiego oraz północny kraniec województwa lubuskiego. Obniżenia średniego poziomu wód podziemnych poniżej stanu niskiego ostrzegawczego w listopadzie odnotowano również w południowej i północno-wschodniej części kraju, lecz zjawisko to miało w tym rejonie charakter lokalny. Zmiany rozprzestrzenienia niżówki hydrogeologicznej w odniesieniu do stanu z października br. przedstawiono na ryc. 3.

Ryc. 3 Ocena zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w listopadzie 2021 r.