pdf Komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 01.06.2022 r. do 30.06.2022 r. Popularny

Niniejszy komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej przedstawia analizę:
- położenia zwierciadła wód podziemnych
- stanu rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych
- stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w pierwszym poziomie wodonośnym
Analiza obejmuje obszar kraju w okresie od 1 do 30 czerwca 2022 r.

• W czerwcu br. na przeważającej części obszaru kraju nastąpiło obniżenie średnich miesięcznych stanów wód podziemnych w stosunku do wartości z poprzedniego miesiąca. Stan taki odnotowano w ponad 81% punktów obserwacyjnych poddanych analizie. Wzrost średniego poziomu wód podziemnych zarejestrowano w tym czasie w grupie punktów stanowiących ponad 14% ogólnej liczby punktów objętych analizą, najczęściej we wschodniej, południowej i północnej części kraju.
• Wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym w czerwcu utrzymywała się na poziomie bezpiecznym dla zaopatrzenia ludności w wodę. W przypadku około 97% punktów obserwacyjnych stan rezerw zasobów przekraczał 20% w odniesieniu do najniższego rocznego położenia zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia.
• W czerwcu br. zjawisko niżówki hydrogeologicznej o charakterze regionalnym występowało w północnej Polsce, obejmując swym zasięgiem znaczną część województwa pomorskiego. Lokalne obniżenia poziomu wód podziemnych poniżej stanu niskiego ostrzegawczego (SNO) odnotowano również w punktach obserwacyjnych zlokalizowanych na obszarach województw: dolnośląskiego, kujawskopomorskiego, lubuskiego, opolskiego, podlaskiego, śląskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego.

Analiza została opracowana na podstawie interpretacji zebranych w trybie operacyjnym wyników pomiarów w wytypowanych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych PIG-PIB, przy uwzględnieniu dla poszczególnych punktów obserwacyjnych następujących wartości charakterystycznych:* najniższej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (NNG),* średniej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (SSG),* średniej z najniższych rocznych głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej z wielolecia (SNG),* wartości granicznej dla wystąpienia zjawiska niżówki hydrogeologicznej, przyjętej na poziomie stanu niskiego ostrzegawczego (SNO),* wyznaczonego z najniższych rocznych stanów położenia zwierciadła wody charakteryzujących się wartościami niższymi od wartości SNG,* średniej głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej (AG) z okresu od 1 do 30 czerwca 2022 r.

1. Zmiany położenia zwierciadła wód podziemnych

W czerwcu br. na niemal całym obszarze kraju odnotowano obniżenie średniego położenia zwierciadła wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym. W większości poddanych analizie punktów obserwacyjnych (ponad 81% tj. o 2% mniej niż w maju br.) średni miesięczny poziom wód podziemnych był niższy w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca. Mimo obserwowanego obniżenia zwierciadła w większości tych punktów średni miesięczny poziom wód podziemnych w czerwcu nadal utrzymywał się powyżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (SNO). Wzrost średniego poziomu wód podziemnych nastąpił w tym czasie w ponad 14% punktów obserwacyjnych. Sytuacja taka zarejestrowana została tylko lokalnie we wschodniej, południowej i północnej części kraju. W przypadku niespełna 5 5% analizowanych punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego nie uległ zmianie w porównaniu ze stanem odnotowanym w maju br. (Ryc. 1).

Ryc.1. Zmiana położenia zwierciadła wody podziemnej w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych w czerwcu 2022 r.

W czerwcu wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym utrzymywała się na poziomie zbliżonym do stanu zarejestrowanego w poprzednim miesiącu i nadal była bezpieczna dla zaopatrzenia ludności w wodę. W większości analizowanych punktów obserwacyjnych (około 97%, tj. o 1% mniej niż w maju br.), stan rezerw zasobów zmiennych przekraczał 20% w odniesieniu do najniższego rocznego położenia zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (*NNG). Punkty obserwacyjne, w których poziom rezerw zasobów był niższy niż 20% w odniesieniu do *NNG stanowiły ponad 3% ogólnej liczby punktów objętych analizą, z czego w około 2% punktów zarejestrowany średni miesięczny poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do granicy stanu *NNG. W czerwcu br. brak rezerw zasobów wód podziemnych został odnotowany w miejscowościach: Chartów w województwie lubuskim, Rogóźno w województwie kujawsko-pomorskim oraz Miechucino w województwie pomorskim (Ryc. 2).

* NNG [m] – najniższa roczna wartość głębokości zwierciadła wody z okresu wielolecia

Ryc. 2. Poziom rezerw zasobów wód podziemnych w czerwcu 2022 r. w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych

3. Występowanie zagrożeń dla wód podziemnych

W czerwcu zjawisko niżówki hydrogeologicznej zaczęło się nasilać w wyniku czego w północnej części kraju przybrało charakter regionalny, obejmując swym zasięgiem znaczną część województwa pomorskiego. Lokalnie obniżenie poziomu wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (***SNO) odnotowano również na obszarach województw: dolnośląskiego, kujawsko-pomorskiego, lubuskiego, opolskiego, podlaskiego, śląskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego.

W czerwcu br. średni miesięczny stan wód podziemnych wskazujący na występowanie niżówki hydrogeologicznej odnotowano w 17 punktach obserwacyjnych, co stanowi około 11% wszystkich uwzględnionych w analizie punktów (miesiąc wcześniej punkty takie stanowiły 7%). W 26 punktach obserwacyjnych, co stanowi ponad 16% wszystkich poddanych analizie punktów, średni poziom zwierciadła wód podziemnych w czerwcu utrzymywał się w strefie między granicami stanów **SNO i ***SNG, co oznacza, że w rejonach tych punktów, w przypadku utrzymywania się niekorzystnych warunków meteorologicznych, w tym przede wszystkim przy braku lub niewielkich opadach atmosferycznych, również może pojawić się niżówka hydrogeologiczna. W przypadku 116 punktów obserwacyjnych, co stanowi niemal 73% wszystkich analizowanych punktów (o 6% mniej niż w maju br.), swobodne zwierciadło wody podziemnej układało się w bezpiecznej strefie, tj. powyżej wartości średniej z najniższych rocznych głębokości zwierciadła wody podziemnej dla okresu wielolecia (***SNG), co oznacza, że w rejonach tych punktów nie występowała niżówka hydrogeologiczna

Lokalizację wybranych reprezentatywnych punktów obserwacyjnych wraz z oceną stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną na terenie kraju w czerwcu br. przedstawiono na ryc 3.

** SNO [m] – stan niski ostrzegawczy (tj. głębokość położenia zwierciadła wody uzasadniająca wydanie ostrzeżeń i ograniczeń w korzystaniu z wód podziemnych) określony, jako poziom zwierciadła wody, który jest obliczany, jako średnia z minimalnych rocznych stanów położenia zwierciadła wody
***SNG - średniej z najniższych rocznych głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej z wielolecia

 Ryc. 3. Ocena zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w czerwcu 2022 r.