Geotermia to zdecydowanie „gorący temat”. Zarówno wykorzystanie wód geotermalnych, jak i energii geotermii niskotemperaturowej rozwija się w Polsce bardzo dynamicznie. Tym zagadnieniom był poświęcony VI Ogólnopolski Kongres Geotermalny, który odbył się w Zakopanem w dniach 23-25 października 2018 r. Jednym z partnerów Kongresu był Państwowy Instytut Geologiczny - PIB. W wydarzeniu wzięło udział ponad 180 osób, w tym liczne grono ekspertów z Instytutu.
Głównym organizatorem Kongresu Geotermalnego było Polskie Stowarzyszenie Geotermiczne, we współpracy z PEC Geotermia Podhalańska SA., AGH WGGiOŚ Katedrą Surowców Energetycznych, Instytutem Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN. Partnerem Kongresu, oprócz PIG - PIB, było także Miasto Zakopane, Starostwo Tatrzańskie oraz Resort Bukowina.
VI Ogólnopolski Kongres Geotermalny był najważniejszym wydarzeniem dla naukowców i praktyków zajmujących się energią geotermalną w Polsce. To cykliczne wydarzenie co roku gromadzi licznych specjalistów z tej dziedziny i jest okazją do wykluwania się nowych pomysłów i idei związanych z geotermią.
Podczas tegorocznego Kongresu podsumowano dokonania w zakresie wykorzystania wód geotermalnych i energii geotermalnej, a także stan badań, wdrożeń, inwestycji, nowych projektów oraz perspektywicznych kierunków rozwoju geotermii w Polsce. Rozważano strategie krajowe i międzynarodowe dotyczące geotermii.
VI OKG uroczyście otworzyła dr hab. inż. Beata Kępińska, profesor IGSMiE PAN i prezes Polskiego Stowarzyszenia Geotermicznego. W ramach sesji inauguracyjnej pani Profesor przedstawiła referat pt.: Obecny stan wykorzystania energii geotermalnej w Polsce na tle świata i Europy. Fot. GLOBEnergia
Elementem programu była prezentacja inicjatyw i działań Rządu RP / Ministerstwa Środowiska dla wsparcia rozwoju wykorzystania energii geotermalnej w Polsce, osiągniętych już wyników, dalszych planów – w tym Polityki Surowcowej Państwa i założeń Programu Wykonawczego dla ciepła Ziemi (przygotowanego z aktywnym udziałem przedstawicieli Polskiego Stowarzyszenia Geotermicznego). Przedstawiono efekty i dalsze działania związane ze wsparciem rządowym dla geotermii.
W Kongresie wzięło udział ponad 180 uczestników – przedstawicieli szeroko rozumianej branży geotermalnej, inwestorów, samorządowców, naukowców, etc. Swoje wystąpienia mieli m.in. prof. dr hab. inż. Mariusz Orion Jędrysek – Sekretarz Stanu, Pełnomocnik Rządu RP ds. Polityki Surowcowej, Główny Geolog Kraju (Ministerstwo Środowiska), Artur Sz. Michalski – zastępca Prezesa NFOŚiGW oraz Wojciech Stańczuk z Departamentu Energii Odnawialnej i Rozproszonej Ministerstwa Energii.
Wspólne zdjęcie uczestników VI Ogólnopolskiego Kongresu Geotermalnego. Fot. GLOBEnergia
W ramach Kongresu odbyły się sesje plenarne, panelowe, techniczne i naukowe oraz sesja posterowa. Wygłoszono około 40 referatów i przedstawiono 18 posterów. Wręczono – przyznaną po raz pierwszy – Nagrodę Naukową Polskiego Stowarzyszenia Geotermicznego za najlepszą publikację z zakresu geotermii w latach 2016-2018.
W kongresie wzięli udział liczni eksperci Państwowego Instytutu Geologicznego - PIB, którzy przygotowali szereg artykułów, referatów naukowych, prezentacji oraz posterów.
Wygłoszono pięć referatów:
- pdf Ocena możliwości wykorzystania płytkiej energii geotermalnej w obszarach miejskich – wyniki Projektu Geothermal4PL (3.56 MB) – M. R. Kłonowski*, M. Kowalska*, K. Midttømme**, E. Dziekan-Kamińska*, J. Kocyła*, R. K. Ramstad***, G. Ryżyński*, A. Starzycka*, M. Żeruń* (*PIG-PIB, **CMR, ***NTNU)
- pdf Ocena potencjału płytkiej energii geotermalnej na podstawie analizy, interpretacji i reklasyfikacji danych geologicznych na terenach zurbanizowanych (3.79 MB) – M. R. Kłonowski, J. Kocyła, G. Ryżyński, M. Żeruń (PIG-PIB)
- Stan i perspektywy rozwoju geotermalnych ośrodków rekreacyjnych i balneoterapeutycznych na Niżu Polskim – I. Gryszkiewicz, M. Socha, J. Sokołowski (PIG-PIB)
- pdf Ocena możliwości wykorzystania wód termalnych na obszarze gminy Lesznowola (2.94 MB) – M. Socha, M. Szuflicki, I. Gryszkiewicz, J. Sokołowski (PIG-PIB)
- pdf Identyfikacja konfliktowości i wrażliwości środowiskowych związana z wykorzystaniem ciepła Ziemi na przykładzie Krakowa i regionu Wałbrzycha: międzynarodowy projekt GeoPLASMA-CE (INTERREG CE) (3.68 MB) - M. Hajto*, W. Kozdrój**, U. Wyrwalska** (*AGH WGGiOŚ KSE, **PIG-PIB)
Dr Mariusz Socha z PIG - PIB przedstawił referat pt.: Ocena możliwości wykorzystania wód termalnych na obszarze gminy Lesznowola. Fot. Grzegorz Ryżyński
Dr Maciej Kłonowski przedstawił referat pt.: Ocena możliwości wykorzystania płytkiej energii geotermalnej w obszarach miejskich – wyniki Projektu Geothermal4PL. Fot. Grzegorz Ryżyński
Eksperci z PIG-PIB zaprezentowali 7 posterów:
- pdf Wytyczne do prowadzenia seryjnych oznaczeń laboratoryjnych przewodności cieplnej gruntów spoistych i niespoistych na potrzeby sporządzania map i baz danych potencjału geotermii niskotemperaturowej (11.74 MB) – G. Ryżyński, M. Żeruń, A. Łukawska
- pdf Metodyka opracowania modelu geologicznego 3D dla potrzeb wykonania map potencjału płytkiej geotermii dla regionu Wałbrzycha – działania projektu GeoPLASMA-CE (2.00 MB) – U. Wyrwalska, M. Ziółkowska-Kozdrój
- pdf Projekt MUSE – zarządzanie płytką energią geotermalną na terenach miejskich w Europie (472 KB) – G. Götzl*, S. Borovič**, M. Kłonowski***, Jacek Kocyła***, Grzegorz Ryżyński*** (*GBA, ** HGI – CGS, ***PIG-PIB)
- Od zdrojowiska do nowoczesnego centrum odnowy biologicznej – J. Stożek, M. Sosnkowska, I. Dudek, PIG-PIB
- pdf Stan obecny i perspektywy wykorzystania energii cieplnej z wód kopalnianych na Górnym Śląsku (2.41 MB) – M. Karpiński, Z. Małolepszy, PIG-PIB
- image Zróżnicowanie warunków geotermalnych cenomańskiego systemu wodonośnego w rejonie Buska-Zdroju na przykładzie danych z nowych wierceń (19.47 MB) – T. Gągulski, G. Gorczyca, PIG-PIB, M. Tott
-
image
Perspektywy i warunki występowania siarczkowych wód geotermalnych w rejonie uzdrowiska Solec-Zdrój
(15.18 MB)
– B. Wiktorowicz, PIG-PIB
W trakcie kongresu przedstawiciele Instytutu prowadzili stoisko promocyjno - informacyjne, na którym prezentowano plansze dotyczące geotermii średnio- i niskotemperaturowej oraz udzielano informacji o działalności PIG-PIB w zakresie prowadzonych i zakończonych projektów krajowych oraz międzynarodowych w zakresie geotermii, takich jak:
- Bank Danych Wód Podziemnych Zaliczonych do Kopalin
- Bilateralny projekt polsko-norweski Geothermal4PL Wsparcie zrównoważonego rozwoju i wykorzystania płytkiej energii geotermalnej na terenie obszarów objętych programem Mieszkanie Plus w Polsce
- Międzynarodowy projekt GeoPLASMA CE w celu wsparcia rozwoju płytkiej geotermii w Polsce i Europie Środkowej dofinansowywany ze środków programu współpracy międzynarodowej Interreg Central Europe
- Bilateralny projekt polsko – saksoński TransGeoTherm – Energia geotermalna dla transgranicznego rozwoju regionu Nysy. Projekt pilotażowy
- Międzynarodowy projekt RockStore – develop, demonstrate and monitor the next generation BTES systems
- Międzynarodowy projekt: MUSE – Managing Urban Shallow Geothermal Energy, realizowany w ramach programu ramowego UE Horyzont 2020 i programu GeoERA
Na stoisku dużym zainteresowaniem cieszyło się stanowisko komputerowe, na którym dokonywano interaktywnej prezentacji dostępu do danych geologicznych on-line udostępnianych przez PIG-PIB w portalach mapowych geologia.pgi.gov.pl oraz geolog.pgi.gov.pl.
Dla podsumowania osiągnięć Kongresu i przyszłych perspektyw rozwoju geotermii została powołana komisja wnioskowa, w skład której weszli m.in. przedstawiciele PIG-PIB: dr Wiesław Kozdrój i dr Mariusz Socha. W przygotowanych wnioskach, z inicjatywy reprezentantów PIG-PIB, zawartych zostało szereg postulatów mających wpływ na lepsze wykorzystanie zasobów płytkiej geotermii, w tym wsparcie dla projektów naukowych i promocję zastosowań technologii geotermalnych pomp ciepła.
W trakcie kongresu otwarte było stoisko promocyjno-informacyjne Instytutu, na którym eksperci PIG-PIB udzielali wszystkim zainteresowanym informacji nt. danych geologicznych i hydrogeologicznych, którymi dysponuje Instytut, projektów i tematów badawczych dotyczących hydrogeotermii oraz geotermii nisko- i wysokotemperaturowej.
Nasi eksperci: Aleksandra Łukawska i Grzegorz Ryżyński
Uczestnicy wycieczki terenowej w trakcie wizyty w obiektach PEC Geotermia Podhalańska S.A. w Bańskiej Niżnej. Fot. Grzegorz Ryżyński
Tekst: Grzegorz Ryżyński, Maciej Kłonowski, Wiesław Kozdrój
Zdjęcia: Grzegorz Ryżyński, GLOBEnergia
Wykorzystano materiały GLOBEnergia oraz Polskiego Stowarzyszenia Geotermicznego
Więcej informacji nt. kongresu znajduje się na stronie organizatorów VI Kongresu Geotermalnego
Stoisko ekspozycyjne PIG-PIB podczas Kongresu geotermalnego zostało zorganizowane w ramach tematu: Upowszechnianie wiedzy z zakresu geologii oraz promocja działań służby geologicznej oraz sfinansowane ze środków NFOŚiGW