Kontynuujemy monitoring wód podziemnych w strefach przygranicznych

Współpraca na wodach granicznych Rzeczpospolitej Polskiej z Republiką Federalną Niemiec odbywa się na mocy Umowy z dnia 19 maja 1992 r., która weszła w życie 26 września 1996 r. (Dz. U. 1997, nr 11 poz. 56). Umowa jest obustronnym zobowiązaniem współpracy w dziedzinie gospodarki wodnej na wodach granicznych. Podstawowym celem jest zagwarantowanie racjonalnego zagospodarowania i ochrony wód granicznych oraz poprawy ich jakości, jak też zapewnienie zachowania ekosystemów, a jeśli jest to niezbędne, ich restytucja. W umowie dotyczącej współpracy na wodach granicznych dla pasa przebiegu granicy państwowej określono zasady współpracy gospodarczej, naukowej i technicznej w dziedzinie gospodarki wodnej.

W celu koordynacji i realizacji zadań została powołana Polsko – Niemiecka Komisja ds. Wód Granicznych. Skład i tryb postępowania Komisji oraz jej uprawnienia szczegółowo reguluje statut zawarty w załączniku do Umowy. Komisja składa się z pięcioosobowej osobowej delegacji Rzeczypospolitej Polskiej i pięcioosobowej osobowej delegacji Republiki Federalnej Niemiec. Każda ze Stron wyznacza przewodniczącego i pozostałych członków swojej delegacji oraz zastępców członków delegacji. Komisja zbiera się przynajmniej raz do roku, poza tym w razie potrzeby lub w pilnych przypadkach - w ciągu dwóch miesięcy na wniosek przewodniczącego delegacji. Jeśli nie ustalono inaczej, Komisja spotyka się na zmianę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Federalnej Niemiec. Z posiedzenia Komisji sporządza się protokół w dwóch egzemplarzach, w języku polskim i niemieckim.

W ramach Komisji działa pięć Grup Roboczych, w skład których wchodzą przedstawiciele Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej (RZGW), Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej -PIB, Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony Środowiska i Państwowego Instytutu Geologicznego-PIB. Działalność każdej Grupy określona jest w odpowiednim mandacie, w którym sprecyzowano jej zakres obowiązków.

Polsko-Niemiecka Komisja ds. Wód Granicznych

Symbol Grupy Roboczej Nazwa Grupy Roboczej Nazwa Grupy Roboczej 
 W1  Grupa Robocza ds. hydrologii i hydrogeologii wód granicznych
 W2  Grupa Robocza ds. ochrony wód granicznych
 W4  Grupa Robocza ds. utrzymania wód granicznych
 W5  Grupa Robocza ds. planowania wód granicznych

Doroczna narada Grupy Roboczej W1 odbyła się w dniach 21 - 22 lutego 2020 r. Dreźnie. Przedstawicielem PIG-PIB w Grupie Roboczej był mgr inż. Zenon Wiśniowski, a roli eksperta w obradach uczestniczył mgr inż. Ryszard Hoc (obaj z Oddziału Pomorskiego PIG-PIB).

W trakcie narady zostały omówione zagadnienia:

  1. Stan realizacji planu pracy Grupy Roboczej W1 w roku 2019.
  2. Omówienie stanu realizacji zaleceń Komisji ds. Wód Granicznych na rok 2019.
  3. Sprawozdanie za rok 2019.
  4. Przygotowanie odpowiedniego zapisu do protokołu na 27 posiedzenie Polsko-Niemieckiej Komisji ds. Wód Granicznych.
  5. Sprawdzenie i uzgodnienie planu pracy na rok 2020.
  6. Projekt planu pracy na rok 2021.

W trakcie omawiania poszczególnych punktów agendy spotkania, wprowadzono zagadnienia dotyczące wód podziemnych do sprawozdań i planów pracy Grupy W1.

Strona niemiecka zgłosiła konieczność aktualizacji modelu hydrogeologicznego we wschodniej części Wyspy Uznam i poniesie koszty związane z tymi pracami. Realizację zadania będzie nadzorować grupa ekspertów powołana przez Grupę W1. PIG-PIB będzie uczestniczył w pracach tej grupy, w skład której ze strony polskiej wejdzie 5 osób, w tym 2 lub 3 osoby z Państwowego Instytutu Geologicznego-PIB. Temat został wpisany został do planu pracy grupy W1 na rok 2020.

Innym tematem zgłoszonym do planu na rok 2020 jest problematyka ustanowienia strefy ochronnej dla ujęcia wody podziemnej „Granica” w Świnoujściu na części obszaru spływu wód do ujęcia znajdującego się na terytorium Niemiec. Ustalenia dotyczące wymogów dla ustanowienia strefy ochronnej na terytorium Niemiec mają być wykonane w ramach prac grupy ekspertów polskich i niemieckich (po 5 osób z każdej strony). PIG-PIB będzie uczestniczył w pracach tej grupy ekspertów. Oddział Pomorski jest twórcą opracowania strefy ochronnej dla ujęcia „Granica”, dlatego jego przedstawiciele znajdą się w składzie delegacji Polskiej. Zgłaszającym temat był ZWiK Sp. z o.o. w Świnoujściu, który będzie finansował prace związane z ustanowieniem strefy ochronnej po stronie niemieckiej.

zw monitoring wp przygraniczny ryc 02

Lokalizacja punktów obserwacyjnych sieci monitoringu badawczego wód podziemnych w strefie przygranicznej polskiej części wyspy Uznam

Zaplanowano również spotkanie ekspertów (hydrologów i hydrogeologów) w celu omówienia wyników wspólnych pomiarów w polsko-niemieckich sieciach obserwacyjnych wód podziemnych, działających w rejonach transgranicznego oddziaływania polskich i niemieckich kopalni węgla brunatnego, które ma się odbyć w kwietniu 2020 r. po stronie polskiej.

W czasie narady członkowie grupy ze strony niemieckiej i polskiej złożyli podziękowania kierowniczce niemieckiej części Grupy Roboczej W1 Polsko – Niemieckiej Komisji ds. Wód Granicznych, Pani Karin Kuhn, która po ponad 20 letnim pełnieniu tej funkcji zakończyła pracę w grupie W1.

zw monitoring wp przygraniczny ryc 05

Punkty obserwacyjne monitoringu badawczego 102013 i 102014 w Sadzarzewicach (fot. M. Galczak)

Zobacz więcej: Monitoring wód podziemnych w strefach przygranicznych

Tekst: Zenon Wiśniowski