pdf Komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 01.07.2022 r. do 31.07.2022 r. Popularny

Niniejszy komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej przedstawia analizę:
- położenia zwierciadła wód podziemnych
- stanu rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych
- stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w pierwszym poziomie wodonośnym
Analiza obejmuje obszar kraju w okresie od 1 do 31 lipca 2022 r.

• W lipcu br. na przeważającej części obszaru kraju nastąpiło obniżenie średnich miesięcznych stanów wód podziemnych w stosunku do wartości z poprzedniego miesiąca. Sytuację taką odnotowano w około 85% punktów obserwacyjnych pod-danych analizie. Wzrost średniego poziomu wód podziemnych zarejestrowano w tym czasie w grupie punktów stanowiących ponad 8% ogólnej liczby punktów objętych analizą, najczęściej we wschodniej, południowej i północnej części kraju.
• Wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym w lipcu utrzymywała się na poziomie bezpiecznym dla zaopatrzenia ludności w wodę. W przypadku około 92% punktów obserwacyjnych stan rezerw zasobów przekraczał 20% w odniesieniu do najniższe-go rocznego położenia zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia.
• W lipcu br. stan zagrożenia hydrogeologicznego, związany z położeniem zwierciadła wód podziemnych poniżej stanu niskiego ostrzegawczego (SNO) w skali regionalnej, występował na części obszarów województw pomorskiego, zachodniopomorskiego, kujawsko-pomorskiego, wielkopolskiego, dolnośląskiego, opolskiego i śląskiego. Ponadto lokalne obniżenia poziomu wód podziemnych poniżej granicy stanu SNO odnotowano także w zachodniej części województwa zachodniopomorskiego, północno-zachodniej części województwa lubuskiego oraz we wschodniej części województwa podlaskiego.

Analiza została opracowana na podstawie interpretacji zebranych w trybie operacyjnym wyników pomiarów w wytypowanych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych PIG-PIB, przy uwzględnieniu dla poszczególnych punktów obserwacyjnych następujących wartości charakterystycznych:* najniższej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (NNG),* średniej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (SSG),* średniej z najniższych rocznych głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej z wielolecia (SNG),* wartości granicznej dla wystąpienia zjawiska niżówki hydrogeologicznej, przyjętej na poziomie stanu niskiego ostrzegawczego (SNO),* wyznaczonego z najniższych rocznych stanów położenia zwierciadła wody charakteryzujących się wartościami niższymi od wartości SNG,* średniej głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej (AG) z okresu od 1 do 31 lipca 2022 r.

1. Zmiany położenia zwierciadła wód podziemnych

W lipcu br. na niemal całym obszarze kraju odnotowane zostało obniżenie średniego po-łożenia zwierciadła wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym. W większości poddanych analizie punktów obserwacyjnych (niemal 85% tj. o 4% więcej niż w czerwcu br.) średni miesięczny poziom wód podziemnych był niższy w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca. Mimo obserwowanego w kolejnym miesiącu obniżenia zwierciadła wód podziemnych jego średni miesięczny poziom w większości punktów obserwacyjnych w lipcu nadal utrzymywał się powyżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (SNO). Wzrost średniego poziomu wód podziemnych nastąpił w tym czasie w ponad 8% punktów obserwacyjnych tj. o 6% mniej w odniesieniu do stanu z poprzedniego miesiąca. Sytuacja taka zarejestrowana została tylko lokalnie we wschodniej, południowej i północnej części kraju. W przypadku niespełna 7% analizowanych punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego nie uległ zmianie w porównaniu ze stanem odnotowanym w czerwcu br. (Ryc. 1).

Ryc.1. Zmiana położenia zwierciadła wody podziemnej w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych w lipcu 2022 r.

W lipcu wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym uległa nieznacznemu zmniejszeniu w stosunku do stanu za-rejestrowanego w poprzednim miesiącu, jednak nadal utrzymywała się na poziomie bezpiecznym dla zaopatrzenia ludności w wodę. W większości analizowanych punktów obserwacyjnych (około 92%, tj. o 5% mniej niż w czerwcu br.), stan rezerw zasobów zmiennych przekraczał 20% w odniesieniu do najniższego rocznego położenia zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (NNG*). Punkty obserwacyjne, w których poziom rezerw zasobów był niższy niż 20% w odniesieniu do NNG stanowiły około 8% ogólnej liczby punktów objętych analizą, z czego w około 3% punktów zarejestrowany średni miesięczny poziom wód pod-ziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do granicy stanu NNG (Ryc. 2). W lipcu br. brak rezerw zasobów wód podziemnych został odnotowany w miejscowościach: Rogóźno w województwie kujawsko-pomorskim, Chartów w województwie lubuskim, Karłowiczki w województwie opolskim, Lipsk w województwie podlaskim oraz Miechucino w województwie pomorskim (Ryc. 2).

* NNG [m] – najniższa roczna wartość głębokości zwierciadła wody z okresu wielolecia

Ryc. 2. Poziom rezerw zasobów wód podziemnych w lipcu 2022 r. w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych

W lipcu na części obszaru Polski utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego związany z położeniem zwierciadła wód podziemnych poniżej stanu niskiego ostrzegawczego (SNO**). W stosunku do stanu z poprzedniego miesiąca zjawisko niżówki zwiększyło swe rozprzestrzenienie, obejmując poza obszarem województwa pomorskiego, również części województw: zachodniopomorskiego, kujawsko-pomorskiego, wielkopolskiego, dolnośląskiego, opolskiego i śląskiego.

W skali kraju stan wód podziemnych niższy od stanu niskiego ostrzegawczego stwierdzono w 24 punktach obserwacyjnych, co stanowi około 15% wszystkich analizowanych punktów, podczas gdy w czerwcu br. punkty takie stanowiły około 11% badanej populacji. W dziesięciu spośród tych punktów w omawianym miesiącu poziom wód pod-ziemnych uległ dalszemu obniżeniu w stosunku do stanu z czerwca br. Obniżenia średniego poziomu wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego w lipcu br. stwierdzono także w innych regionach Polski, lecz zjawisko to miało charakter lokalny (Ryc. 3). W 33 punktach obserwacyjnych (ponad 20%) średni poziom zwierciadła wód podziemnych w lipcu utrzymywał się w strefie między granicami stanów SNO i SNG, co oznacza, że w rejonach tych punktów w przypadku utrzymywania się niekorzystnych warunków meteorologicznych, w tym przede wszystkim przy braku lub niewielkich opadach atmosferycznych, również może pojawić się niżówka hydrogeologiczna (Ryc. 3). Liczba punktów obserwacyjnych, w których swobodne zwierciadło wody podziemnej układało się w bezpiecznej strefie tj. powyżej wartości średniej z najniższych rocznych głębokości zwierciadła wody podziemnej dla okresu wielolecia (SNG***) zmniejszyła się w omawianym miesiącu z około 73% do 65%.

Lokalizację wybranych reprezentatywnych punktów obserwacyjnych wraz z oceną stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną na terenie kraju w lipcu br. przedstawiono na ryc 3.

** SNO [m] – stan niski ostrzegawczy (tj. głębokość położenia zwierciadła wody uzasadniająca wydanie ostrzeżeń i ograniczeń w korzystaniu z wód podziemnych) określony, jako poziom zwierciadła wody, który jest obliczany, jako średnia z minimalnych rocznych stanów położenia zwierciadła wody
***SNG - średniej z najniższych rocznych głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej z wielolecia

 Ryc. 3. Ocena zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w lipcu 2022 r.