Mamy wielki piec ciepła pod ziemią. Jedyną rzeczą, którą trzeba wykonać, to podłączenie się do niego – mówił poseł Jan Szyszko podczas otwarcia kolejnej regionalnej konferencji konsultacyjnej projektu Polityki Surowcowej Państwa (PSP).
W spotkaniu zorganizowanym 22 lutego br. w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu udział wzięli eksperci, przedstawiciele rządu, parlamentu oraz przedsiębiorcy i samorządowcy. Podczas konferencji odbyły się cztery panele dyskusyjne.
- Próbujemy rozwijać cały system geotermii w Polsce od strony surowcowej. Nieprzypadkowo jesteśmy w Toruniu. Toruński odwiert geotermalny posiada bardzo wysokie parametry w skali kraju. Mamy potężną lukę organizacyjną w funkcjonowaniu państwa w zakresie polityki surowcowej. A polityka ta wchodzi w każdy zakamarek życia. Dzisiejszy świat jest cywilizacją surowców. Jeśli mamy z nich korzystać, konieczna jest klarowna polityka w ramach zrównoważonego rozwoju. Do tego dążymy – wyjaśniał sekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska, Główny Geolog Kraju i Pełnomocnik Rządu ds. Polityki Surowcowej prof. Mariusz Orion Jędrysek. To pod jego kierunkiem opracowywany jest projekt Polityki Surowcowej Państwa.
Prof. Mariusz Orion Jędrysek podczas regionalnej konferencji konsultacyjnej projektu Polityki Surowcowej Państwa w Toruniu
- Wzrost udziału energii geotermalnej i geotermiki ma kluczowe znaczenie dla dalszego rozwoju gospodarczego Polski. Wpisuje się także w realizację zobowiązań wobec UE dotyczących zmniejszania emisji gazów cieplarnianych do atmosfery - powiedział Marcin Mazurowski, ekspert z Ministerstwa Środowiska. I dodał: - Wspieranie geotermii w Polsce jest jednym z priorytetów zadań Rządu RP, a umieszczenie ciepła Ziemi w grupie surowców energetycznych jest istotnym przełomem. Pozyskiwanie ciepła z Ziemi jest wspierane przez Strategię na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (Plan Morawieckiego) i wpisującą się w nią właśnie Politykę Surowcową Państwa.
Kolejni prelegenci podzielali tę opinię. - Rozwój geotermii to oczywisty kierunek rozwoju dla energetyki cieplnej. Oznacza rozwój polskiej gospodarki i prowadzi do wzrostu bezpieczeństwa energetycznego. Istnieje szansa wypromowania polskiej technologii, wspólnie z uczelniami i ośrodkami naukowo-badawczymi - powiedział Maciej Małecki, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Andrzej Piotrowski - wiceminister energii zaznaczył, że należy wykorzystywać krajowe surowce w jak największym stopniu.
Andrzej Piotrowski, wiceminister energii podczas dyskusji o geotermii
Eksperci i przedsiębiorcy zgodzili się, że dzięki Polityce Surowcowej Państwa zostanie doceniony potencjał geotermii. Zauważyli również, że możliwości i sposoby wykorzystywania geotermii w Polsce uzależnione są od budowy geologicznej, która w różnych częściach kraju jest odmienna. Z tego powodu można uzyskiwać różne parametry odwiertów geotermalnych. Generalnie, im wyższa temperatura i większa wydajność przepływu - tym lepiej. W zależności od uzyskanych parametrów i stopnia zmineralizowania, wody geotermalne można wykorzystać jako wody pitne, w balneologii, ciepłownictwie, rolnictwie lub do produkcji energii elektrycznej – wyliczali eksperci.
A jak polska geotermia prezentuje się na tle europejskim? – W Europie, według statystyk, jest ok 5 000 sieci ciepłowniczych z czego około 270 to systemy geotermalne. W Polsce z około 500 sieci grzewczych jak do tej pory tylko 6 jest systemami geotermalnymi – poinformowała prof. Beata Kępińska, Prezes Polskiego Stowarzyszenia Geotermalnego.
Dyskusji o rozwoju energii geotermalnej i Polityce Surowcowej Państwa przysłuchiwało się ponad 200 osób
Eksperci zwrócili uwagę, że problemem może być nadeksploatacja złóż geotermalnych. – Każdemu przypadkowi odwiertów geotermalnych należy się przyjrzeć osobno, aby rozstrzygnąć czy należy zatłaczać wodę z powrotem czy nie oraz czy eksploatacja jest opłacalna i nie naruszy środowiska naturalnego. Dlatego zawsze pierwszy odwiert – po ustaleniu jego najlepszej lokalizacji – jest otworem badawczym. W Ministerstwie Środowiska dostrzeżono ten problem i podjęto odpowiednie działania. W ramach Polityki Surowcowej Państwa rozpoczęto już projekt wykonania odwiertu badawczego w Niecce Podhalańskiej, gdzie potencjał geotermalny jest intensywnie eksploatowany – głównie w celach rekreacyjnych – a wody często nie są z powrotem zatłaczane. Istnieje zatem obawa nadeksplatacji. Aby to zbadać, zostanie wykonany odwiert o rekordowej głębokości 7 km, przy pomocy którego kompleksowo oceni się zasoby Niecki. Rząd zarezerwował już na to kwotę 70 mln zł. Otwór być może będzie rekordowym odwiertem w Polsce pod względem głębokości, ponieważ musi dojść do podłoża krystalicznego, czyli przewiercić całą molasę – poinformował prof. Mariusz Orion Jędrysek, Główny Geolog Kraju.
Gorące rozmowy o surowcach mineralnych i o geotermii
Z inicjatywy prof. Jędryska kolejne wnioski o wykonanie wierceń geotermalnych będą finansowane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Ministerstwo Środowiska pozytywnie zaopiniowało już aplikacje złożone przez samorządy z Sieradza, Sochaczewa, Koła, Lądka-Zdroju i z Szaflar.
- Sochaczew dzięki projektowi badawczemu Ministerstwa Środowiska i dofinansowaniu z NFOŚiGW ma szansę na odwiert, który powstanie do końca 2018 roku – poinformował Dariusz Dobrowolski, Zastępca Burmistrza Sochaczewa. Z kolei Roman Kaczmarczyk, Burmistrz Lądka-Zdroju nie ukrywał, że uruchomienie odwiertu geotermalnego i podłączenie go do sieci ciepłowniczej wpłynie na obniżenie emisji zanieczyszczeń.
Dyskusja podczas panelu "Eksperci i przedsiębiorcy o pozyskiwaniu ciepła Ziemi"
Podczas konferencji dyskutowano również o pozyskiwaniu surowców ze złóż kopalin. Józef Ramlau, Wicewojewoda Kujawsko - Pomorski stwierdził, że barierą mogącą spowalniać rozwój sektora poszukiwawczo - wydobywczego w regionie może być wysoko rozwinięte rolnictwo. Wskazał także na związaną z tym barierę społeczną, czyli brak akceptacji lokalnych społeczności dla inwestycji związanych z wydobyciem surowców mineralnych.
Spotkanie w Toruniu było częścią trwających właśnie szerokich konsultacji projektu Polityki Surowcowej Państwa, w ramach których odbywają się m.in. konferencje w rożnych regionach kraju. Służą one wspólnemu wypracowaniu elementów wdrażanej polityki surowcowej: regulacji prawnych, instrumentów ekonomicznych, społecznych i organizacyjnych. Eksperci, przedstawiciele świata biznesu, nauki oraz samorządowcy i politycy wskazują na istotne problemy i wyznaczają kierunki działań dla tworzonej polityki surowcowej. Konferencję w Krakowie w styczniu br. otwierała wicepremier Beata Szydło, a konferencję w Katowicach - minister energii Krzysztof Tchórzewski.
Polityka Surowcowa Państwa ma być zbiorem regulacji dla gospodarowania surowcami mineralnymi, mającym na celu zabezpieczenie wieloletnich potrzeb gospodarczych i społecznych państwa. Polska, która jest zaliczana do krajów bogatych w surowce mineralne, nie miała do tej pory takiej strategii. Korzyści płynące ze spójnej polityki surowcowej to między innymi: zwiększenie bezpieczeństwa surowcowego i energetycznego, zmniejszenie ryzyka inwestycyjnego dla przedsiębiorców i uniezależnienie się od zewnętrzach dostaw surowców. W tym celu w ramach konsultacji projektu PSP określane są kierunki działania i rozwoju, wypracowywane są zasady postępowania i programy wykonawcze.
Kolejne spotkanie konsultacyjne odbędzie się 28 marca br. we Wrocławiu. Następne konferencje zorganizowaną zostaną w Szczecinie, Łodzi, Kielcach, Gdańsku, Poznaniu i Rzeszowie. Konferencja podsumowująca konsultacje odbędzie się we wrześniu br. w Warszawie.
Eksperci z PIG-PIB udzielali informacji o możliwości wykorzystania energii geotermalnej
Więcej informacji o Polityce Surowcowej Państwa znajduje się na stronie psp.mos.gov.pl
Tekst: Jarosław Chilmon, współpraca Anita Starzycka
Zdjęcia: Paweł Derkowski, Jarosław Chilmon, Anita Starzycka
Relacja z konferencji konsultacyjnej w TVP3 Bydgoszcz
Transmisja z konferencji (przygotowana przez Wyższą Szkołę Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu)
pdf Pakiet informacyjny Filar 2 PSP (5.63 MB)
Patronat medialny
Galeria zdjęć z konferencji
