Obrazek Komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej w okresie od 1.07 do 31.07 2025 r. Nowy

Niniejszy komunikat o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej przedstawia analizę:
 - położenia zwierciadła wód podziemnych
 - stanu rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych
 - stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w pierwszym poziomie wodonośnym
Analiza obejmuje obszar kraju w okresie od 1.07 do 31.07 2025 r.

W lipcu 2025 r. na przeważającym obszarze kraju zaobserwowano obniżenie średniego poziomu wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym. Zjawisko to wystąpiło w ponad 81% poddanych analizie punktów obserwacyjnych. Wyższy poziom zwierciadła wód podziemnych, w porównaniu do średniego stanu z poprzedniego miesiąca odnotowano w tym czasie w ponad 14% punktów obserwacyjnych, głównie w południowych i południowo-wschodnich regionach kraju. W ponad 4% analizowanych punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego pozostał bez zmian względem średniego stanu z poprzedniego miesiąca.

Wielkość rezerw zasobów zmiennych wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym w lipcu bieżącego roku utrzymywała się na poziomie zapewniającym bezpieczeństwo zaopatrzenia ludności w wodę. Zagrożenie stanu rezerw wód podziemnych stwierdzone zostało w niespełna 15% analizowanych punktów obserwacyjnych, głównie w północno-wschodniej części kraju, a lokalnie także we wschodnich i południowych regionach. W tej grupie punktów obserwacyjnych 11% stanowiły takie, w których poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do najniższego położenia zwierciadła wody z lat ubiegłych. 

W lipcu 2025 r. na części obszaru Polski nadal utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego, związany z położeniem zwierciadła wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (SNO). Niżówka hydrogeologiczna o charakterze regionalnym utrzymywała się w tym czasie na części obszarów województw: kujawsko-pomorskiego, lubelskiego, łódzkiego, mazowieckiego, podkarpackiego, podlaskiego, śląskiego oraz świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego. W minionym miesiącu niżówkę hydrogeologiczną zaobserwowano również na obszarze województwa opolskiego, jednak zjawisko to miało tam charakter lokalny.

 Analiza została opracowana na podstawie interpretacji zebranych wyników pomiarów w wytypowanych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych PIG-PIB, przy uwzględnieniu dla poszczególnych punktów obserwacyjnych następujących wartości charakterystycznych:
 - najniższej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (NNG),
 - średniej głębokości położenia zwierciadła wody z wielolecia (SSG),
 - średniej z najniższych rocznych głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej z wielolecia (SNG),
 - wartości granicznej dla wystąpienia zjawiska niżówki hydrogeologicznej, przyjętej na poziomie stanu niskiego ostrzegawczego (SNO),
 - wyznaczonego z najniższych rocznych stanów położenia zwierciadła wody charakteryzujących się wartościami niższymi od wartości SNG,
 - średniej głębokości położenia zwierciadła wody podziemnej (AG) z okresu od 1 do 31 lipca 2025 r.

1. Zmiany położenia zwierciadła wód podziemnych

Analiza zmian położenia swobodnego zwierciadła wód podziemnych w odniesieniu do poprzedniego okresu obserwacji została wykonana na podstawie wyników pomiarów przeprowadzonych w 194 rozmieszczonych na obszarze całego kraju, reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych ujmujących pierwszy poziom wodonośny (ppw).

W lipcu 2025 r. na przeważającym obszarze kraju nastąpiło obniżenie średniego poziomu wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym. Zjawisko to odnotowano w ponad 81% poddanych analizie punktów obserwacyjnych, tj. o 5% więcej w porównaniu do poprzedniego miesiąca. Mimo odnotowanych spadków w większości tych punktów (około 74%) poziom wód podziemnych nadal utrzymywał się powyżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (SNO).

Wyższy poziom zwierciadła wód podziemnych, w porównaniu do średniego stanu z poprzedniego miesiąca odnotowano w tym czasie w ponad 14% punktów obserwacyjnych, czyli o 6% mniej niż w czerwcu br. Wzrost średniego poziomu wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym nastąpił głównie w południowo-wschodnich regionach kraju oraz lokalnie w centrum, na wschodzie i na północy Polski.

Wahania swobodnego zwierciadła wód podziemnych w omawianym okresie były niewielkie – wzrosty w większości przypadków nie przekraczały 0,1 m (10% punktów obserwacyjnych), natomiast obniżenia średniego poziomu wód najczęściej mieściły się w przedziałach 0-0,1 (55% punktów obserwacyjnych) i 0,1-0,25 m (22% punktów obserwacyjnych).

W ponad 4% analizowanych punktów obserwacyjnych średni poziom wód podziemnych pierwszego poziomu wodonośnego pozostał bez zmian względem średniego stanu z poprzedniego miesiąca (Ryc. 1).

Ryc.1. Zmiana położenia zwierciadła wody podziemnej w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych w lipcu 2025 r.

2. Zmiany zasobów wód podziemnych

Analiza stanu rezerw zmiennych zasobów wód podziemnych została wykonana na podstawie wyników pomiarów położenia swobodnego zwierciadła wody w 191 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych.

W lipcu bieżącego roku stan rezerw zmiennych zasobów wód podziemnych w większości analizowanych punktów obserwacyjnych (ponad 85%,  tj. o około 5% mniej niż w poprzednim miesiącu) średni poziom wód podziemnych w pierwszym poziomie wodonośnym wskazywał na brak zagrożenia stanu rezerw zasobów w odniesieniu do najniższego rocznego poziomu zwierciadła wód podziemnych z okresu wielolecia (NNG). Oznacza to, że wielkość rezerw zmiennych zasobów wód podziemnych w poziomach wodonośnych o zwierciadle swobodnym na przeważającym obszarze kraju pozostawała na poziomie zapewniającym bezpieczeństwo zaopatrzenia ludności w wodę. Zagrożenie dla użytkowania wód podziemnych wynikające z niskiego poziomu tych wód stwierdzono w około 15% analizowanych punktów obserwacyjnych (wzrost o 5% w stosunku do poprzedniego miesiąca), głównie w północno-wschodniej części kraju, a lokalnie także we wschodnich i południowych regionach. W tej grupie 11% stanowiły punkty, w których średni miesięczny poziom wód podziemnych wskazywał na brak rezerw zasobów zmiennych w odniesieniu do granicy stanu NNG. Brak rezerw zasobów wód podziemnych został odnotowany w miejscowościach: Manie (województwo lubelskie), Brwinów, Goździków, Kaliska, Nowe Iganie, Okuniew i Sulęcin Szlachecki (województwo mazowieckie), Chróścice i Zawadzkie (województwo opolskie), Pysznica i Turza (województwo podkarpackie), Boksze Stare, Morgowniki, Waliły i Wólka Terechowska (województwo podlaskie), Tychy (województwo śląskie), Ścięgna (województwo świętokrzyskie), Doba, Kobułty, Kośmidry oraz Zieleniec (województwo warmińsko-mazurskie) (Ryc. 2).

Ryc. 2. Poziom rezerw zasobów wód podziemnych w lipcu 2025 r. w objętych analizą punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych.

3. Występowanie zagrożeń dla wód podziemnych

Analiza stanu zagrożenia niżówką hydrogeologiczną na obszarze kraju została wykonana na podstawie wyników pomiarów przeprowadzonych w 191 reprezentatywnych punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych ujmujących pierwszy poziom wodonośny o zwierciadle swobodnym.

W lipcu br. na części obszaru Polski utrzymywał się stan zagrożenia hydrogeologicznego spowodowany położeniem zwierciadła wód podziemnych poniżej granicy stanu niskiego ostrzegawczego (SNO). W analizowanym okresie zjawisko niżówki hydrogeologicznej odnotowano w 47 punktach obserwacyjnych, co stanowi około 25% wszystkich punktów objętych badaniami. W porównaniu z poprzednim miesiącem oznacza to wzrost o 6 punktów procentowych. W 56 punktach obserwacyjnych, czyli ponad 29% analizowanych lokalizacji, poziom zwierciadła wód podziemnych w lipcu br. utrzymywał się w strefie między granicami stanów SNO i SNG. Oznacza to, że na tych obszarach, przy utrzymujących się niekorzystnych warunkach meteorologicznych – zwłaszcza przy braku lub niewielkich opadach atmosferycznych – istnieje wysokie prawdopodobieństwo dalszego obniżenia się poziomu wód podziemnych, a w konsekwencji wystąpienia niżówki hydrogeologicznej.

W 88 punktach obserwacyjnych, co odpowiada ponad 46% wszystkich analizowanych punktów (o 10% mniej niż w czerwcu br.), swobodne zwierciadło wód podziemnych znajdowało się powyżej wartości średniej z najniższych rocznych głębokości (SNG).

Regionalna niżówka hydrogeologiczna w omawianym okresie obejmowała części województw: kujawsko-pomorskiego, lubelskiego, łódzkiego, mazowieckiego, podkarpackiego, podlaskiego, śląskiego oraz świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego. W minionym miesiącu niżówkę hydrogeologiczną zaobserwowano również na obszarze województwa opolskiego, jednak zjawisko to miało tam charakter lokalny.

Zmiany w rozprzestrzenieniu niżówki hydrogeologicznej w lipcu, w odniesieniu do stanu z czerwca br., przedstawiono na ryc. 3.

Ryc. 3. Ocena zagrożenia niżówką hydrogeologiczną w lipcu 2025 r.