2024.02.21 wesolowski W dniu 21 lutego 2024 r. w Oddziale Świętokrzyskim Polskiego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego został wygłoszony referat pt. "Charnwood Forest – brytyjski geopark aspirujący do Światowej Sieci Geoparków UNESCO", autorem którego był mgr Witold Wesołowski.

W trakcie wystąpienia został przedstawiony obszar zajmujący około 160 km² brytyjskiego geoparku, położonego w środkowej części Anglii, w regionie East Midlands. Na tym obszarze dominują magmowe skały proterozoiczne, jednakże występują również osadowe skały, w tym paleozoiczne i mezozoiczne. Obszar ten jest znany z odkrycia w latach 50. XX wieku skamieniałości betonicznego organizmu przypominającego liść paproci. Ten przedstawiciel fauny ediakarskiej został opisany w skałach formacji z Bradgate i nosi nazwę Charnia masoni.

Warto dodać, że Charnwood Forest Geopark przygotowuje dokumentację aplikacyjną do Światowej Sieci Geoparków UNESCO, co w przyszłości może przyczynić się do uzyskania statusu brytyjskiego geoparku nr 10.

Powyższy referat jest efektem uczestnictwa Witolda Wesołowskiego w XI Międzynarodowym Sympozjum ProGeo, które odbyło się w dniach 9-11 października.

img20240207105240W dniu 7 lutego  2024 r. w Oddziale Świętokrzyskim PIG-PIB został wygłoszony referat mgr inż. Łukasza Oczkowskiego: „Badania morfologii powierzchni spękań rozdzielczych wybranych skał osadowych metodą profilometrii laserowej".

Temat podejmował próbę określenia związków między rodzajem mechanizmu rozpadu próbek piaskowców, a morfologią powstałych powierzchni rozdzielczych, mającą istotny wpływ na wielkość zachodzących w obrębie górotworu przemieszczeń. Analizie poddano 6 różnie wykształconych litologicznie piaskowców pochodzących z rejonu Karpat, Sudet i Gór Świętokrzyskich. Dane z profilowania laserowego skorelowano z danymi petrograficznymi  wytrzymałościowymi. Wykazały one, że na wielkość wytrzymałości wpływa sam rodzaj skały, a morfologia powierzchni rozdzielczych jest różna w zależności od rodzaju rozpadu. Najbardziej korzystne wartości pod kątem wpływu chropowatości na stabilność górotworu wykazują powierzchnie piaskowców z Radkowa, Tumlina i Słupca – bez względu na rodzaj mechanizmu zniszczenia. Natomiast największymi wartościami falistości (otrzymanymi z testu ściskania) i zbliżonymi do pozostałych piaskowców wartościami falistości (uzyskanych podczas zginania) charakteryzują się piaskowce z Barwałdu, Rakowiczek i Szydłowca.

profilometr

referat1W dniu 31 stycznia 2024 r. w Oddziale Świętokrzyskim PIG-PIB został wygłoszony referat mgr inż. Izabeli Tercjak: „Zróżnicowanie składu chemicznego minerałów supergrupy amfiboli z dianitu i nefrytu”.

Zgromadzonym zaprezentowano unikalny, relatywnie nowy kamień ozdobny, którym jest dianit.  Jego występowanie udokumntowano jak dotychczas tylko w jednym miejscu na świecie  - w obrębie masywu Muruńskiego w południowej Jakucji (Rosja). Splątana, włóknista, podobna do jadów tekstura spowodowała, że na rynku kamieni szlachetnych występuje również pod handlową nazwą „niebieski nefryt” lub „niebieski jad”. Z tego powodu podczas wystąpienia dokonano również porównania dianitu z nefrytem z Jordanowa Śląskiego, pod względem składu mineralnego i ich genezy. Z ustaleń z wykorzystaniem nowoczesnych technik m.in.  skaningowej mikroskopii elektronowej oraz mikrosondy elektronowej wynika, że skały budują odrębne typy minerałów grupy amfiboli (w przypadku dianitu dominuje potasowo-magnesio-arfvedsonit, natomiast w nefrycie tremolit i aktynolit), co bezpośrednio sugeruje odmienny charakter warunków ich powstawania.

dsc04873

dsc04860W dniu 17 stycznia 2024 r. w Oddziale Świętokrzyskim PIG-PIB został wygłoszony referat dr. Marcina Kosa: „Wiercenia hydrogeologiczne w Dąbrówce Nagórnej i Jaszowicach jako przykład udanej współpracy Państwowego Instytutu Geologicznego z jednostkami samorządu terytorialnego".

Słuchaczom przedstawiono wyniki współpracy pracowników PIG – PIB (z centrali w Warszawie i z Oddziału Świętokrzyskiego) z gminą Zakrzew w powiecie radomskim. Współpraca ta dotyczyła zaprojektowania, nadzoru geologiczno – inwestorskiego oraz udokumentowania zasobów wód podziemnych trzech nowych otworów hydrogeologiczno – badawczych (jednego w miejscowości: Dąbrówka Nagórna oraz dwóch w miejscowości: Jaszowice). W wyniku podjętej przez PIG – PIB współpracy z władzami gminy zostały udokumentowano nowe zasoby wód podziemnych. Zwiększyły one w znaczącym stopniu możliwości eksploatacji wód podziemnych na terenie wspomnianej gminy. Planowana jest dalsza współpraca pracowników PIG – PIB z gminą Zakrzew oraz z sąsiednią gminą Wolanów.