Special Papers - Tom 15 (2004)


PROCEEDINGS OF THE  CONFERENCE ""RISKS CAUSED BY THE GEODYNAMIC PHENOMENA IN EUROPE"


May 20–22, 2004, Wysowa, Poland

Scientific editors: Marek GRANICZNY, Anna PIĄTKOWSKA, Panagiotis BALABANIS



PREFACE

The International Conference, “Risks caused by the geodynamic phenomena in Europe”, took place in Wysowa, in the Carpathian Mts., Poland, in May 20–22, 2004. The Conference was planned and prepared for 2 years. The organization of the Conference was financed by the Polish Geological Institute’s Centre of Excellence: Research on Abiotic Environment (REA) funds, obtained for such a purpose from the European Commission. One of the Centre’s Working Groups deals with natural hazards, and the organization of the Conference became one of the most important recent activity of the Group. Wysowa, the Conference venue, is a beautiful place, famous for its mineral water springs, good climatic conditions, attractive landscape, romantic wooden architecture and interesting history. Another important reason for locating the Conference in that place was fact that numerous landslides, some at the catastrophic scale, reactivated after flood in summer 1997, appear there. Similar phenomena are observed in the neighbouring countries: Slovakia and Czech Republic. The Conference continued for 3 days, and 50 participants took part in it. There were specialists from Austria, Czech Republic, Estonia, Finland, Italy, Lithuania, Norway, the United Kingdom and Poland. Several papers and posters were presented at the Conference. The main issues of the Conference were risks and hazards caused by geodynamic phenomena in Europe. The presentations focussed on the landslide risk, mass movements on coastal cliffs, flood hazard, karst, subsidence, natural aeolian processes, active tectonics etc. During the first day, several special guests were present: Director Mieczysław Olbrych from the Chancellery of the Prime Minister, Office of Natural Disasters Recovery, representatives of local administration, members of the Conference Programme Committee, and Dr. Katarzyna Jarmołowicz-Szulc, the Deputy Coordinator of the Centre of Excellence REA, the sponsor of the Conference. The main outcome of the Conference is published in this volume of the Polish Geological Institute Special Papers.

Scientific editors



LANDSLIDE DAMAGE RECOVERY; CREATION OF THE LANDSLIDE MANAGEMENT SYSTEM

Mieczysław OLBRYCH

The Chancellery of the Prime Minister, Office of Natural Disasters Recovery, Chopina 1, 00-559 Warszawa, Poland; e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

str. 9–12
 

Abstrakt. Pilna potrzeba zbudowania systemu zabezpieczenia i ograniczenia zagrożeń wywoływanymi zjawiskami naturalnymi (osuwiska) wynikła ze szczególnie niekorzystnych warunków atmosferycznych w ostatnich latach. Powodzie spowodowały nasilenie się tych zjawisk na terenach południowej Polski, w skali dotąd nienotowanej. Rada Ministrów, uznając konieczność systemowego rozwiązania problematyki zabezpieczenia przeciwosuwiskowego, przyjęła uchwałę o potrzebie rozwiązań organizacyjno-prawnych i finansowych dla przeciwdziałania i ograniczenia zagrożeń wynikających z ruchów osuwiskowych ziemi. Wprowadzono również szereg zmian w ustawodawstwie. Równocześnie, korzystając z wcześniejszych doświadczeń przy realizacji projektów z dziedziny odbudowy i zabezpieczenia przeciwpowodziowego, Rząd RP rozpoczął realizację kolejnego programu. Rządowy program w dziedzinie usuwania skutków osuwisk i utworzenia osłony przeciwosuwiskowej został utworzony na podstawie zawartej umowy kredytowej między Rzeczpospolitą Polską a Europejskim Bankiem Inwestycyjnym na współfinansowanie Projektu „Osłona Przeciwosuwiskowa (finansowanie likwidacji skutków osuwisk i zapobiegania ich występowaniu)”. Całkowity koszt realizacji projektu wyniesie 67 mln euro i przebiegać będzie w latach 2004–2008. W realizacji projektu osuwiskowego uczestniczyć będzie około 80 jednostek samorządu terytorialnego, dla których pomoc wyniesie około 238 mln zł. Sprawą o pierwszoplanowym znaczeniu dla gmin i powiatów z terenów południowej Polski jest przede wszystkim wyznaczenie katalogu miejsc potencjalnie zagrożonych pojawieniem się osuwisk i wprowadzenie ich na stałe do planów zagospodarowania przestrzennego jednostek samorządu terytorialnego oraz odbudowy zniszczonej infrastruktury.


Słowa kluczowe:
zagrożenia naturalne, osuwiska, zniszczenia poosuwiskowe, decyzje administracyjne, zmiany legislacyjne, rządowy program ochrony przeciwosuwiskowej.

pdf  Pełny tekst (75.18 kB)



LANDSLIDE SUSCEPTIBILITY ASSESSMENT: A CASE STUDY FROM BESKID NISKI MTS., CARPATHIANS, POLAND

Teresa MROZEK1, Simone POLI2, Simone STERLACCHINI3, Lesław ZABUSKI4

1
Polish Geological Institute, Carpathian Branch, Skrzatów 1, 31-560 Kraków, Poland
2 University of Milan-Bicocca, Department of Environmental Science (DISAT), Piazza della Scienza 1, 20126 Milan, Italy
3 Italian National Research Council, Institute for the Dynamic of Environmental Processes, Piazza della Scienza 1, 20126 Milan, Italy; e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
4 Polish Academy of Sciences, Institute of Hydro-Engineering, Kościerska 7, 80-953 Gdańsk, Poland; e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

str. 13–18
 
Abstrakt. W artykule omówiono analizę danych z kilku warstw tematycznych do oceny zagrożenia osuwiskowego przy wykorzystaniu modelu predykcji przestrzennej. Metoda została zastosowana do danych zebranych w obszarze testowym Bystrzanka-Biczyska, w Beskidzie Niskim w Karpatach Polskich, charakteryzującym się dużą liczbą osuwisk (29% badanego obszaru). Podatność osuwiskową oceniono używając metody weights of evidence (Bonham-Carter i in., 1989), w której predykcję wystąpienia nowego wydarzenia (osuwiska) wyprowadza się na podstawie znanych czynników pasywnych, kontrolujących ruchy masowe (dostępne predyktory). Opracowana mapa podatności osuwiskowej jest wypadkową oddziaływania przeanalizowanych czynników.

Słowa kluczowe: mapa podatności osuwiskowej, analiza i predykcja przestrzenna, Beskid Niski.


pdf  Pełny tekst (333.24 kB)



LANDSLIDE INVESTIGATIONS BY STATIC SOUNDING WITH PORE PRESSURE MEASUREMENTS (CPTU), GROUND PENETRATION RADAR TECHNIQUES (GPR) AND OTHER CHOSEN METHODS

Zbigniew BEDNARCZYK

Poltegor-Institute, the Opencast Mining Institute, Parkowa 25, 51-616 Wrocław, Poland; e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

str. 19–28
 
Abstrakt. Głównym tematem artykułu jest praktyczne zastosowanie badań geotechnicznych i geo-środowiskowych do charakteryzacji rejonów osuwiskowych. Specjalną uwagę zwrócono na osuwiska o skomplikowanych parametrach geologicznych i geotechnicznych oraz na sposoby określania ich parametrów za pomocą testów in situ. Omówiono zastosowanie CPTU w połączeniu z laboratoryjnymi badaniami parametrów wytrzymałościowych gruntów, profilowaniem georadarowym i innymi nowoczesnymi technikami, które mogą być użyte do charakteryzacji rejonów osuwiskowych. Zaprezentowano projekty wykonane w polskich kopalniach odkrywkowych, we fliszowych osadach karpackich oraz w norweskich iłach. Dane te pochodzą z przykładowych rejonów osuwiskowych. Przyczyną wykonywania zaprezentowanych badań CPTU były problemy stateczności występujące w polskich kopalniach odkrywkowych, które analizowano podczas stypendium w Instytucie Geotechniki Uniwersytetu Trøndheim (Norwegian University of Science and Technology-NTNU) finansowanym przez Norwegian Research Council i administrację programu stypendialnego NATO (NATO Advanced Fellowship Programme). Badania osuwisk za pomocą georadaru (GPR) i GPS-u wykonano w osadach fliszu karpackiego w Polsce w miejscowościach Lachowice i Wapienne.


Słowa kluczowe:
badanie osuwisk, testy geotechniczne, testy in situ, testy laboratoryjne, sondowania statyczne CPTU, badania georadarowe, pomiary GPS.

pdf  Pełny tekst (645.6 kB)



PREDICTION OF THE SLOPE MOVEMENTS ON THE BASE OF INCLINOMETRIC MEASUREMENTS AND NUMERICAL CALCULATIONS

Lesław ZABUSKI

Polish Academy of Sciences, Institute of Hydro-Engineering1, Kościerska 7, 80-953 Gdańsk; e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

str. 29–38
 
Abstrakt. Na podstawie dwuletnich pomiarów inklinometrycznych w czterech otworach rozmieszczonych na zboczu przeprowadzono badania ruchu osuwiskowego zbocza. Prędkość przemieszczeń wynosiła od kilku milimetrów do kilku centymetrów rocznie. Aktualne deformacje zbocza wskazują, iż zastosowanie do analizy stateczności jakiegokolwiek modelu statycznego jest niewłaściwe. W związku z tym, masyw zbocza modelowano jako materiał wykazujący właściwości reologiczne (pełzanie) oraz wykonano obliczenia procesu deformacji metodą różnic skończonych, stosując model pełzania Burgersa. Wyniki pomiarów inklinometrycznych umożliwiły zarówno dobór wartości parametrów modelu, jak i weryfikację wyników. Mierzone deformacje występowały w strefie płytkiej, na głębokości do 6 metrów. Obliczenia dowiodły, że chociaż masyw jest jednorodny litologicznie, to wartość jego parametrów mechanicznych rośnie wraz z głębokością. Tylko wprowadzenie takiego zróżnicowania do modelu numerycznego pozwala na ograniczenie przemieszczeń do płytkiej strefy. Rezultaty końcowe wskazują na zgodność między wynikami dwuletnich pomiarów i obliczeń. Opracowany model może służyć do prognozowania przemieszczeń zbocza.

Słowa kluczowe: pomiary inklinometryczne, pełzanie, symulacja numeryczna, prognozowanie, osuwisko.

pdf  Pełny tekst (1011.61 kB)

 



INTERDEPENDENCE BETWEEN GROUNDWATER LEVEL AND DISPLACEMENT OF THE LANDSLIDE SLOPE

Lesław ZABUSKI1, Eugeniusz GIL2, Witold BOCHENEK2

1
Polish Academy of Sciences, Institute of Hydro-Engineering, Kościerska 7, 80-953 Gdańsk, Poland; e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
2Polish Academy of Sciences, Institute of Geography and Spatial Management, Research Station — Szymbark, 38-311 Szymbark 430, Poland; e-mail: igszymbark @poczta.onet.pl

str. 39–42
 
Abstrakt. W artykule przedstawiono wyniki pomiarów poziomu wody podziemnej oraz przemieszczeń, wykonywanych na zboczu osuwiskowym „Kawiory” w Szymbarku (Beskid Niski). Z uwagi na brak logicznych zależności między powyższymi wielkościami, wyznaczono nową zmienną, związaną z warunkami wodnymi w zboczu. Następnie przeanalizowano zależności między tą zmienną a wielkościami przemieszczeń zbocza.

Słowa kluczowe: osuwisko, woda gruntowa, przemieszczenie.

pdf  Pełny tekst (297.49 kB)



GROUND SURFACE CHANGES DETECTABLE BY EARTH OBSERVATION AND THEIR IMPACT ON THE STABILITY OF SLOPES

Paul GOSTELOW1, Janusz WASOWSKI2

1
Geotechnical Consultant, c/o CNR-IRPI, Bari, Italy; e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
2CNR-IRPI, Via Amendola 122 I, 70126 Bari, Italy; e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

str. 43–52
 
Abstrakt. Artykuł przedstawia zastosowania teledetekcji satelitarnej (EO) w badaniu osuwisk egzaminując główne przyczyny ruchów osuwiskowych i typy deformacji stoków. Wprowadzono koncepcję pośrednich indykatorów rozpoznawalnych na powierzchni Ziemi i wskazujących na zmiany granicy równowagi stoków. Wpływ tych zmian na współczynnik bezpieczeństwa i na deformacje stoków jest analizowany z uwzględnieniem różnych klas materiałów geotechnicznych. Wyniki są przedstawione syntetycznie w formie tabeli, wskazującej ich zastosowanie do kartowania stopnia zagrożenia osuwiskowego.

Słowa kluczowe: zmiany powierzchni ziemi, osuwiska, stabliność stoków, deformacje, EO, interferometria SAR.

pdf  Pełny tekst (327.3 kB)



CATALOGUING NATURAL GEOLOGICAL HAZARDS OVER POLAND'S TERRITORY

Danuta ILCEWICZ-STEFANIUK1, Marek LEMBERGER1, Janusz MAGIERA1, Stanisław RYBICKI1, Tadeusz SŁOMKA1, Michał STEFANIUK1

1
AGH University of Science and Technology, Department of General and Mathematical Geology, al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Poland; e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

str. 53–60
 
Abstrakt. Na obszarze Polski zagrożenia geodynamiczne wiążą się głównie z powierzchniowymi ruchami masowymi oraz procesami stymulowanymi przez działalność człowieka. Najważniejsze spośród nich to procesy osuwiskowe, zaznaczające się na górskich zboczach, w skarpach dolin rzecznych oraz strefach wybrzeża klifowego. W ostatnich latach odnotowano uaktywnienie tych procesów, zwłaszcza w Karpatach i w niektórych strefach wybrzeża Bałtyku, gdzie miejscami przybrały rozmiary katastrofalne. Nasilenie procesów osuwiskowych wiąże się prawdopodobnie z intensywnymi opadami atmosferycznymi lub innymi czynnikami naturalnymi, może być jednak stymulowane przez nieracjonalną działalność człowieka. Narastający problem zagrożeń naturalnych wymusił działania administracji państwowej zmierzające do rozpoznania skali zjawisk, ich kontroli oraz likwidacji ich negatywnych skutków. Jednym z przejawów tej działalności jest projekt geologiczny „Rejestracja i inwentaryzacja naturalnych zagrożeń geologicznych (ze szczególnym uwzględnieniem osuwisk i innych zjawisk geodynamicznych) na terenie całego kraju”. Jego głównym zadaniem jest opracowanie krajowej bazy danych na temat zagrożeń wywołanych zjawiskami geodynamicznymi, niezbędnej dla planowania działań profilaktycznych i zagospodarowania przestrzennego obszarów zagrożonych. Inwentaryzacja wykonywana jest na podstawie danych archiwalnych oraz weryfikowana i uzupełniania poprzez badania terenowe. Zgromadzone informacje umieszczane są w elektronicznej bazie danych o otwartej strukturze, dostosowanej do potrzeb administracji terytorialnej państwa. Na ich podstawie opracowane zostaną mapy zagrożeń zgodne z administracyjnym podziałem kraju.

Słowa kluczowe: zagrożenia geodynamiczne, ruchy masowe, osuwiska, inwentaryzacja, baza danych.

pdf  Pełny tekst (755.12 kB)



GEOLOGICAL STRUCTURE OF THE SOUTHERN BALATIC COAST AND RELATED HAZARDS

Szymon UŚCINOWICZ1, Joanna ZACHOWICZ1, Marek GRANICZNY2, Ryszard DOBRACKI3

1
Polish Geological Institute, Marine Geology Branch, Kościerska 5, 80-328 Gdańsk, Poland; e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. , Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
2Polish Geological Institute, Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa, Poland; e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
3Polish Geological Institute, Pomeranian Branch, Wieniawskiego 20, 71-130 Szczecin, Poland; e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

str. 61–68
 
Abstrakt. Długość polskiego wybrzeża morskiego wynosi 498 km (bez linii brzegowej Zalewów Wiślanego i Szczecińskiego). W budowie geologicznej strefy brzegowej, podobnie jak środkowej i północnej Polski, dominują osady czwartorzędowe. Biorąc pod uwagę geomorfologię i budowę geologiczną wyróżniono trzy zasadnicze typy wybrzeży: klify o łącznej długości ok. 101 km, wybrzeża wydmowe (mierzeje) o łącznej długości ok. 380 km oraz wybrzeża nizinne typu Wetland o długości ok. 17 km. Na wybrzeżach klifowych wyróżniono trzy typy ruchów masowych: obrywy dominujące na klifach, w których występuje glina zwałowa, zsuwy i osypiska dominujące na klifach zbudowanych głównie z osadów piaszczystych oraz typowe osuwiska występujące na klifach o złożonej strukturze geologicznej, gdzie główną rolę odgrywają warstwy ilaste będące powierzchnią poślizgu dla warstw wyżej ległych. Poważne zagrożenia związane są też z erozją niskich i wąskich mierzei, które łatwo mogą być przerwane w czasie sztormów. Nisko położone obszary zaplecza mierzei w takim wypadku zagrożone są powodziami sztormowymi. Podobne zagrożenia powodziowe istnieją też na zapleczu mierzei relatywnie stabilnych — szerokich z wysokimi wałami wydmowymi. Powodzie mogą wystąpić w przypadku wysokich stanów wody spowodowanych spiętrzeniami sztormowymi i barycznymi, dochodzącymi maksymalnie do 2 m ponad średni poziom morza, kiedy dochodzi do wlewów wód morskich do Zalewów i jezior przybrzeżnych.

Słowa kluczowe: klify, mierzeje, erozja brzegu, ruchy masowe, powodzie sztormowe, południowy Bałtyk.

pdf  Pełny tekst (304.64 kB)



FLOODS IN POLAND FROM 1946 TO 2001 — THEIR ORIGIN, TERRITORIAL EXTENT AND FREQUENCY

Andrzej DOBROWOLSKI1, Halina CZARNECKA1, Janusz OSTROWSKI1, Monika ZANIEWSKA1

Institute of Meteorology and Water Management, Podleśna 61, 01-673 Warszawa, Poland; e-mails: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. , halina Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. , Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. , Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

str. 69–76
 
Abstrakt. Na podstawie zbioru danych z lat 1946–2001 określono przyczyny występowania powodzi w Polsce, liczbę powodzi regionalnych w układzie zlewni rzecznych oraz miejsca wystąpień powodzi lokalnych. Pod uwagę wzięto zarówno powodzie spowodowane wylewem wód po przekroczeniu stanu brzegowego, jak i zalania terenu wodami opadowymi, bądź roztopowymi. Stwierdzono, że większość stanowiły powodzie opadowe, zarówno w przypadku powodzi o zasięgu regionalnym, jak i lokalnym. Jest to spowodowane m.in. przez zmiany zachodzące w strukturze opadów w Polsce. Powodzie o różnej genezie występowały na terenie całego kraju, o każdej porze roku. W przypadkach jednoczesnego wystąpienia kilku czynników generujących powódź, przybierała ona rozmiary katastrofalne. W analizie po raz pierwszy w Polsce wyodrębniono liczną grupę powodzi lokalnych. Szczególną uwagę zwrócono na powodzie spowodowane nagłym zalaniem terenu (flash flood), w tym na powodzie na terenach zurbanizowanych — coraz liczniejsze w ostatnich latach. Wyniki analiz dostarczają istotnych danych do oceny zagrożenia powodziowego w Polsce i opracowania kompleksowej strategii ochrony przeciwpowodziowej — ogólnokrajowej i w skali regionalnej.

Słowa kluczowe: powódź, klasyfikacja powodzi, zasięg terytorialny powodzi, częstość występowania powodzi, opady ulewne i nawalne, zagrożenie życia, szkody materialne.

pdf  Pełny tekst (462.21 kB)



FLOOD HAZARD — REGIONS OF FREQUENT HIGH WATER

Małgorzata MIERKIEWICZ, Marianna SASIM

Central Office of Hydrological Forecasting, Institute of Meteorology and Water Management, Podleśna 61, 01-673 Warsaw; e-mails: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. , Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

str. 77–84
 
Abstrakt. Niezbędnym elementem przy określaniu obszarów występowania powodzi jest analiza warunków kształtowania się wezbrań. Wiadomo, że przy niekorzystnej koniunkcji zjawisk, w szczególności awarii wałów, wezbranie staje się powodzią. W artykule zdefiniowano wezbranie jako wzrost poziomu wody ponad tzw. stan alarmowy. Przeanalizowano wszystkie tego rodzaju zdarzenia w Polsce w okresie od 1946 do 2001 roku, precyzując genezę ich wystąpień. Wynikiem analizy jest ocena częstości występowania wezbrań różnych typów w poszczególnych regionach Polski. Badania są podstawą prac związanych z oceną zagrożenia powodziowego w Polsce.

Słowa kluczowe: stan alarmowy, zagrożenie powodziowe.

pdf  Pełny tekst (450.69 kB)



RISK OF DANGEROUS EXOGEODYNAMICAL PROCESSES DEVELOPMENT ON THE TERRITORY OF LARGE CITIES

Irina SUMATOKHINA, Natalia DUK

Geologic and Geography Department of Dniepropietrovsk National University, GSP-10 Naukovy, 13, 320084 Dnipropetrovsk, Ukraine; e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

str. 85–90
 
Abstrakt. Ryzyko rozwoju niebezpiecznych procesów egzogeodynamicznych zostało zbadane na poziomach krajowym i regionalnym. Na podstawie badań geologicznych, geomorfologicznych, inżynieryjno-geologicznych oraz modelowania kartograficznego ustalono podstawowe czynniki przyrodnicze i technogeniczne warunkujące rozwój procesów egzogeodynamicznych. Na podstawie wyników badań różnorodności i oceny intensywności wpływu technogenicznego na terytoria miast została urzeczywistniona klasyfikacja 45 dużych miast Ukrainy. Zaproponowano metodologiczne podejście do oceny ryzyka rozwoju procesów egzogeodynamicznych na obszarze miast, oparte na kompleksowej analizie przyrodniczych i technogenicznych czynników ryzyka. Za przykład posłużył Dniepropietrowsk — jedno z największych miast przemysłowych Ukrainy. Ocena ryzyka została przeprowadzona w granicach jednostek taksonomicznych rejonizacji inżynieryjno-geomorfologicznej, które wyodrębniono z uwzględnieniem charakterystyki morfogenetycznej, morfologicznej, morfometrycznej, inżynieryjno-geologicznej i innych. Przy ocenie uwzględniono zarówno prawdopodobieństwo przejawu procesów negatywnych, jak i powiązanych z nimi ewentualnych nakładów dla prognozowania stanu systemów technogenicznych i opracowania systemów kontroli i przedsięwzięć z ochrony stref zwiększonego ryzyka. Rezultatem jest seria modeli kartograficznych, w tym również mapy podsumowującej współzależności stopnia ryzyka sumarycznego oraz intensywności wpływu technogenicznego na ukształtowania terenu miasta.

Słowa kluczowe: zagrożenie, zagrożenia procesami egzogenicznymi, analizy geomorfologiczne i badania geologiczno-inżynierskie, aglomeracje przemysłowe.

pdf  Pełny tekst (455.45 kB)