Wiadomości PIG (2000-12) nr 116


TO BYŁ JUBILEUSZ!!!
B. Żbikowska
   
Takiego Jubileuszu nigdy jeszcze w Instytucie nie świętowano, gdyż żaden z pracowników Państwowego Instytutu Geologicznego nie obchodził dotąd swoich 90-tych urodzin. A profesor dr hab. Władysław Pożaryski w dniu 4 grudnia br. skończył 90 lat. Z tej okazji, w dniu 30 listopada br., w Instytucie zorganizowano Jubileuszową Sesję Naukową, nad którą honorowy patronat objął Główny Geolog Kraju, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska, Tadeusz Bachleda-Curuś.

Wydany został również specjalny numer Biuletynu PIG (393), w którym zebrano artykuły o działalności prof. Władysława Pożaryskiego, jak też prace Jego uczniów i następców, nawiązujące do najważniejszych tematów badań Profesora. Ponadto, Muzeum Geologiczne zorganizowało w holu budynku A wystawę pokazującą pamiątkowe fotografie, najważniejsze publikacje i mapy autorstwa Profesora oraz niektóre skamieniałości z Jego kolekcji.

Na Sesję zaproszono przedstawicieli środowiska geologicznego z całej Polski, a także Rodzinę i przyjaciół Jubilata. Sala im. Rühlego ledwo pomieściła wszystkich gości, których serdecznie powitał dyrektor naczelny Instytutu doc. dr hab. Marek Narkiewicz.

Uroczystość rozpoczęła się od podniosłego aktu dekoracji Profesora jednym z najwyższych odznaczeń państwowych: Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski z Gwiazdą, przyznanym przez Prezydenta RP. Dekoracji Jubilata dokonał minister T. Bachleda-Curuś. Życzenia w imieniu Dyrekcji, Rady Naukowej i wszystkich pracowników Instytutu, złożył Jubilatowi dyrektor M. Narkiewicz, przekazując Profesorowi honorową odznakę "Za zasługi dla Państwowego Instytutu Geologicznego" oraz upominek w postaci obrazu o tematyce geologicznej.

Z kolei prof. Michał Szulczewski, przewodniczący Wydziału VII Nauk o Ziemi i Geologii PAN, przedstawił sylwetkę naukową Profesora. Następnie Jubilat odbierał gratulacje, hołdy i życzenia od przedstawicieli Ministerstwa Środowiska, Komitetu Badań Naukowych, Polskiej Akademii Nauk, Wyższego Urzędu Górniczego oraz uczelni i instytutów naukowo-badawczych. A osobiście życzenia złożyli: prof. Adam Urbanek, prof. Michał Szulczewski (także w imieniu Prezesa PAN, Mirosława Mossakowskiego), prof. Bronisław Matyja, dziekan Wydziału Geologii UW, prof. Hubert Szaniawski, dyrektor Zakładu Paleobiologii PAN, doc. dr Krzysztof Jakubowski, dyrektor Muzeum Ziemi PAN, prof. Andrzej Ślączka, dyrektor Instytutu Nauk Geologicznych UJ i Prezes Zarządu Głównego PTG, dr hab. inż. Tadeusz Słomka, dziekan Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH oraz prof. Janusz Kotlarczyk (AGH). Głos zabrali również prof. Józef Mojski i dr Katarzyna Pawłowska. Odczytane zostały także niektóre adresy gratulacyjne od tych osobistości, które nie mogły przybyć na uroczystości.

Minister Nauki, przewodniczący KBN, Andrzej Wiszniewski, przesłał Profesorowi W. Pożaryskiemu list następującej treści:

Wielce szanowny Panie Profesorze,
W dniu wspaniałego Jubileuszu pragnę złożyć Panu wyrazy wielkiego uznania i podziwu. Pańskie prace, prowadzone w ciągu wielu dziesięcioleci, stawiały kamienie milowe na drodze polskich badań geologicznych. Wyniki tych badań są powodem do dumy zarówno dla instytucji, z którą Pan związał swe zawodowe życie, dla Państwowego Instytutu Geologicznego, jak też dla całej Polskiej nauki.
Z okazji Jubileuszu chciałbym Panu życzyć, aby ukochana przez Pana polska geologia rozwijała się na miarę Pańskich marzeń i przysparzała chwały naszej Ojczyźnie. Niech towarzyszy temu poczucie satysfakcji z ogromnych dokonań, jakie były Pańskim udziałem. Dołączam swój głos do chóru, który będzie Panu śpiewał "sto lat". Tego właśnie życzę najserdeczniej - sto lat w dobrym zdrowiu, sto lat dalszego aktywnego życia.

Z wyrazami głębokiego szacunku,
Andrzej Wiszniewski

Obszerny adres, pełen wspomnień o współpracy z dawnych lat i wyrazów podziwu dla ogromnego dorobku, przysłał z Wrocławia prof. Józef Oberc, a pełen serdeczności list z podróży na Antarktydę - prof. Krzysztof Birkenmajer. Przedstawiciel Wyższego Urzędu Górniczego odczytał skierowany do Jubilata list od Wojciecha Bradeckiego, w którym Prezes WUG napisał m.in.:

"...Wyniki badań, których jest Pan autorem, przyczyniły się do skutecznego zwalczania sił natury, do przezwyciężenia trudności na jakie napotykamy w toku rozpoznawania i udostępniania złóż, w procesach budowy zakładów górniczych i przy prowadzeniu robót górniczych. Po dzień dzisiejszy stanowią one wartość nadrzędną, służą rozwojowi naszego przemysłu wydobywczego i są powszechnie wykorzystywane w zakładach górniczych. Zapobiegły wielu niebezpiecznym zdarzeniom, uchroniły życie i zdrowie polskich górników. Przyczyniły się do efektywnego wykorzystania zasobów bogactw naturalnych....".

Podczas przerwy ustawiały się do Profesora długie kolejki osób chcących przekazać wyrazy najwyższego szacunku, uznania i podziwu. Jubilat odbierał je wraz z naręczami kwiatów i upominkami. Po przerwie mieliśmy okazję wysłuchać kilku referatów, omawiających wkład Profesora w rozwój mikropaleontologii w Polsce, mechanizm inwersji bruzdy środkowopolskiej, model teranowy platformy paleozoicznej z punktu widzenia paleomagnetyki, dowody ze starszego paleozoiku, potwierdzające budowę teranową bloku łysogórskiego i małopolskiego oraz charakterystykę porównawczą lessów młodszych górnych Wyżyny Małopolskiej i dorzecza środkowego Dniepru.

Na koniec wystąpił niestrudzony Jubilat. W niezwykle ciekawy i dowcipny sposób opowiedział o głównych motorach jego, jakże intensywnego i długiego życia, którymi były: ciekawość i pasja badawcza, oraz potrzeba bycia pożytecznym. Podał też swoją receptę na długowieczność: "uprawiać sporty (Profesor ponad 50 lat jeździł na nartach, a ostatni raz zjechał z Kasprowego mając 71 lat!), unikać alkoholu, kobiet i samochodów". Swą wypowiedź nestor polskiej geologii zakończył cytatem z pism Stanisława Staszica, mówiącym o tym, że wysiłek badacza ma tylko wtedy sens, jeśli da się go przełożyć na praktykę. Całe życie Profesora W. Pożaryskiego dobitnie dowiodło słuszności tej maksymy. Wystąpienie Jubilata nagrodzone zostało ogromnymi brawami.

Zakończenie uroczystości nastąpiło w Klubie Geologa, gdzie Jubilat i goście podjęci zostali lampką wina i poczęstunkiem. Tu, zgodnie z "zaleceniem" ministra A. Wiszniewskiego, odśpiewano Profesorowi gromkie "Sto lat".


"GEOFILM 2000" - nie tylko dla geologów romantyków
Paweł Woźniak
   
Impreza ukrywająca się pod hasłem "Geofilm 2000" zorganizowana została przez Oddział Górnośląski Państwowego Instytutu Geologicznego i Polskie Towarzystwo Geologiczne, Oddział Górnośląski. Był to pierwszy w historii polskiej geologii przegląd filmów amatorskich o tematyce geologicznej.

17 listopada 2000 r. sala konferencyjna OG PIG zamieniła się w "salę kinową", w której mogliśmy zobaczyć filmy kręcone przez naszych kolegów w Polsce oraz w różnych zakątkach Europy. Na przegląd zgłoszono 7 filmów (w kolejności prezentacji): Bogusław Bagiński - Sudecka mozaika; Janusz Czepiel, Stanisław Rydzewski - Totalna erupcja Herlany'96; Urszula Żurek-Pysz - Kamień czy skała, wszystko trzeba chronić; Jolanta Studencka - Twoja jest Ziemia, rezerwaty: Wietrznia i Kadzielnia; Andrzej Solecki - Geologia rubieży Europy; Maria Czepiel - Śladami polskich dinozaurów oraz Marek Pozzi - Wyprawa do Skandynawii.

Po gorącej i burzliwej dyskusji, Jury w składzie: Lidia Razowska OG PIG (Przewodnicząca), Martyna Guzik OG PTG, Bronisława Hanak OG PTG/WG PŚ, Monika Jachowicz ZG PTG, Anna Jurczak-Drabek OG PTG, Danuta Poprawa ZG PTG/ OK PIG, Andrzej Różkowski WNoZ UŚ, Ewa Sałużanka RTV UŚ, Paweł Woźniak OG PTG, Albin Zdanowski OG PIG postanowiło przyznać nagrodę Zarządu Głównego PTG (kwota 300 zł), Andrzejowi Soleckiemu z Wrocławia. Jego film opowiada o podróżach wrocławskich studentów geologii. Autor skomentował je cytatami z Mickiewicza i Słowackiego, ponieważ w większości zarejestrowano wyprawy na Ukrainę i Podole, gdzie zobaczyliśmy m.in. drogę nad przepaścią Czufut-Kale, czy też widok Czatyrdachu przesłoniętego mgłą. Każdy z uczestników przeglądu otrzymał drobne upominki od organizatorów. Relacja z imprezy ukazała się w Gazecie Wyborczej, a także mogliśmy wysłuchać w Radiu Rezonans obszernego komentarza oraz wywiadów z uczestnikami i organizatorami przeglądu.

Zaproponowana przez nas impreza cieszyła się dużym zainteresowaniem. Osobiście uważam, że spojrzenie "okiem geologa" poprzez obiektyw kamery na otaczającą nas przyrodę nieożywioną może być ciekawe dla szerszego grona widzów, nie tylko geologów. Chciałbym, aby w przyszłości przeglądy tego typu przekształciły się w imprezy otwarte dla uczniów, nauczycieli oraz wszystkich osób, którym piękno Ziemi nie jest obojętne.


Promocja książki Huberta Sylwestrzaka
B. Bańkowska-Zajączkowska
   
W dniu 7 listopada br. w Muzeum Ziemi PAN odbyła się promocja książki H. Sylwestrzaka, do niedawna naszego redakcyjnego Kolegi, Od krzemienia do piezokwarcu czyli mineralogia jest ciekawa. Jest to druga edycja tej książki, uzupełniona i rozszerzona, z nową formą poligraficzną, która może zadowolić i autora i czytelnika. Pierwsze wydanie tej książki ukazało się w końcu lat osiemdziesiątych, w najgorszym okresie dla wydawców książek.

Spotkanie promocyjne, zorganizowane przez Wydawnictwo PWN, odbyło się w sali Muzeum Ziemi. W imieniu Wydawcy spotkanie otworzyła redaktor Barbara Nowak, a następnie prezentacji Autora i książki dokonał Krzysztof Jakubowski, dyrektor Muzeum Ziemi. Dyrektor Jakubowski podkreślił, że autor przez cały okres swojej pracy związany z Państwowym Instytutem Geologicznym, zna dobrze dziedzinę, o której pisze, ma dobry styl i pisze z pasją, a to są trzy niezbędne warunki, aby powstała dobra książka popularyzatorska. W dalszej części autor przedstawił treść książki i z przyjemnością odpowiadał na pytania licznie zgromadzonej młodzieży.

Salę wypełniali uczniowie Technikum Geologicznego, "Platerówki" - uczennice prywatnego gimnazjum, a także koleżanki i koledzy z Instytutu i oczywiście nasza Redakcja Wiadomości.

Na zakończenie można było, stojąc w długiej kolejce, zdobyć autograf w nowo wydanej, zakupionej książce. My również możemy poszczycić się książką z autografem naszego Kolegi.

Redakcja Wiadomości serdecznie gratuluje i życzy dalszych sukcesów!


Ważniejsze wydarzenia listopada 2000 r.
   
6-8.11. K. Jarmołowicz-Szulc przebywała w Getyndze (Niemcy) na spotkaniu badaczy inkluzji fluidalnych FLUID INFOTREFFEN, na którym zaprezentowała wyniki badań inkluzji z obszaru Bałtyku.

6-12.11. S. Mikulski przebywał w Orleanie (Francja) na roboczej sesji na temat orogenicznych złóż złota w Europie, podczas której przedstawił swój poster.

13-17.11. W Grodnie odbyło się seminarium na temat współpracy polsko-białoruskiej w dziedzinie nauki i techniki. Ze strony polskiej patronował mu KBN. Instytut był jedną z 15 obecnych polskich instytucji naukowych. Instytut przedstawił na posterach dotychczasowy dorobek współpracy z Białorusią, a także propozycje nowych tematów badawczych. Reprezentowali nas: I. Śmietańska, T. Witkowska, M. Graniczny i L. Marks.

14-17.11. W Instytucie w Warszawie odbyły się Warsztaty Biblioteczne dla pracowników Instytutu i pracowników Bibliotek Oddziałowych, zorganizowane przez Bibliotekę Centralną.

21.11. W Instytucie w Warszawie odbyło się spotkanie z Geologami Wojewódzkimi, zorganizowane przez Departament Geologii Ministerstwa Środowiska i Państwowy Instytut Geologiczny. Głównym tematem obrad były zasady udostępniania informacji geologicznych, o których poinformował Piotr Syryczyński z Ministerstwa Skarbu.

18-23.11. T. Peryt przebywał w Instytucie Geologii i Geochemii Ukraińskiej Akademii Nauk we Lwowie na konsultacjach, w ramach wspólnego grantu dotyczącego badań karbońskiego etapu ewolucji wody morskiej.

20.11. W trakcie specjalnego posiedzenia Instytutu Geologii i Geochemii Paliw Kopalnych Narodowej Akademii Nauk Ukrainy we Lwowie wręczono T. Perytowi dyplom zagranicznego członka tej Akademii.

22-26.11. Dyrektor naczelny M. Narkiewicz przebywał w Paryżu na konferencji dotyczącej Pery-Tetydy.

29.11. Odbyło się posiedzenie Rady Naukowej PIG, na którym, po kolokwium habilitacyjnym, Rada Naukowa nadała Ryszardowi Kotlińskiemu tytuł doktora habilitowanego.

30.11. W Instytucie w Warszawie odbyła się Jubileuszowa Sesja Naukowa poświęcona 90-leciu urodzin profesora Władysława Pożaryskiego.