Wiadomości PIG (1997-02) nr 67


Rubinowe gody "Kwartalnika Geologicznego"
Ryszard Dadlez
  • plik .doc


  • Sesja naukowa z okazji 45-lecia Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1 : 50 000 "Z tradycją w nowoczesność"
    Leszek Marks
       
    Koncepcja Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1 : 50 000 powstała w 1951 roku. Mapa ta wyróżnia się kompleksowością, wyrażoną m.in. przez realizację pełnordzeniowanych badawczych otworów wiertniczych, wprowadzenie jednolitych metodycznie badań specjalistycznych oraz obszerne objaśnienia tekstowe i graficzne. Dotrzymując kroku najnowszym trendom w kartografii geologicznej na świecie, w 1995 roku rozpoczęto komputeryzację Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski, a zaledwie rok później wydano pierwsze arkusze opracowane według tej nowej technologii. Jednocześnie zaczęła powstawać komputerowa baza danych, która w przyszłości umożliwi uwzględnienie stale dopływających nowych materiałów geologicznych, jak również uzyskiwanie dowolnie zestawionej mapy geologicznej każdego fragmentu terytorium naszego kraju.

    W ciągu minionych 45 lat opracowaniem Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski zajmowała się nie tylko państwowa służba geologiczna, ale również wyższe uczelnie, Polska Akademia Nauk, przedsiębiorstwa geologiczne, a w ostatnich latach także firmy prywatne. Państwowy Instytut Geologiczny jest generalnym wykonawcą i koordynatorem mapy, czuwając nad zachowaniem jej jednolitości i odpowiedniego poziomu merytorycznego. Już za kilkanaście lat Polska ma szansę, jako pierwsze państwo na świecie, zakończyć opracowanie pierwszej edycji szczegółowego zdjęcia geologicznego obejmującego terytorium całego państwa.

    W dniu 13 grudnia 1996 roku w gmachu Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie odbyła się sesja naukowa „Z tradycją w nowoczesność”, zorganizowana przez Zakład Geologii Czwartorzędu PIG z okazji 45-lecia Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1 : 50 000. Celem sesji było przedstawienie stanu zaawansowania tego największego geologicznego przedsięwzięcia kartograficznego w kraju, pierwszych efektów wdrażanego od dwóch lat programu komputeryzacji mapy i perspektyw na najbliższe lata.

    Sesję otworzył Stanisław Speczik, dyrektor naczelny Państwowego Instytutu Geologicznego. W pierwszej części sesji przedstawiono dotychczasowy dorobek Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski oraz jej wzloty i upadki, wynikające ze zmian polityki finansowej państwa (M.D. Baraniecka). Zasygnalizowano problemy redakcyjne, spowodowane zwiększaniem wymagań merytorycznych dotyczących treści mapy (A. Makowska) oraz zakres badań laboratoryjnych (J. Rzechowski). Zarysowano stan dzisiejszy i najbliższą przyszłość oraz przedstawiono trudności wynikające z lawinowego zwiększenia w ostatnich paru latach liczby opracowywanych arkuszy (A. Ber) – dzięki znaczącemu finansowaniu mapy przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

    Druga część sesji przedstawiała wyniki rozpoczętego w 1995 roku programu komputeryzacji Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski (W. Gogołek), metodyki przetwarzania obrazów rastrowych (T. Bielecki), strukturę i zawartość powstającej bazy danych Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski (W. Gogołek, A. Jurkun i J. Zielke) oraz redakcję komputerową (B. Jaranowska, E. Jeleńska i A. Myścichowski). Wdrażana technologia zaowocowała wydrukowaniem w końcu 1996 roku pierwszych opracowanych komputerowo arkuszy tej mapy oraz wymusiła aktualizację obowiązującej Instrukcji. Na sesji przedstawiono również możliwość wykorzystania dla potrzeb Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski danych z półszczegółowego zdjęcia grawimetrycznego (S. Wybraniec i J. Twarogowski) oraz model przestrzenny fragmentu doliny Warty, stanowiący kolejny krok naprzód w opracowywaniu kartograficznych materiałów geologicznych (J. Kocyła).

    Uzupełnieniem sesji była wystawa (projekt – M.D. Baraniecka i L. Marks), przygotowana przy wydatnym udziale Działu Marketingu i Promocji PIG (opracowanie plastyczne – I. Tyborowska-Kowalska). Przedstawiała ona historię szczegółowego zdjęcia geologicznego Polski, kilkadziesiąt z wydrukowanych w ubiegłym czterdziestoleciu arkuszy Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski oraz komputeryzację mapy, w tym pierwsze arkusze opracowane i zredagowane komputerowo.

    Sesja spotkała się z ogromnym zainteresowaniem. Przybyli na nią przedstawiciele MOŚZNiL (z dyrektorem Departamentu Geologii H.J. Jezierskim) oraz NFOŚiGW (z zastępcą prezesa Zarządu J. Kędzierskim), a przede wszystkim wykonawcy z całego kraju.


    Możliwość współpracy Instytutu z Zarządem Miasta?
    M. Lindner
       
    W grudniu ubiegłego roku gościła w Instytucie reprezentacja Biura Zarządu Miasta Stołecznego Warszawy. Gospodarzem spotkania był prof. dr hab. Andrzej Sadurski, przewodnikiem po Instytucie mgr Leszek Skrzypczyk. Reprezentacja Zarządu Miasta została najpierw przyjęta przez dyrektora naczelnego prof. dr hab. Stanisława Speczika. W Zakładzie Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej goście zapoznali się z zakresem prac prowadzonych przez Zakład – bankiem HYDRO i mapą hydrogeologiczną Polski wydawaną w technologii INTERGRAPH. Następnie mgr W. Gogołek demonstrował komputerowy wydruk Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski, a dr St. Doktor z Ośrodka Komputeryzacji Prac Kartograficznych omawiał prace w zakresie ochrony środowiska.

    Na spotkaniu, w którym udział wzięli prof. A. Sadurski, prof. J. Bażyński, dr P. Frankowski, dr Z. Płochniewski i mgr L. Skrzypczyk, omawiano możliwości nawiązania współpracy w pełnym zakresie prac, jakie prowadzi Instytut.

    Po wizycie Dyrektor Gabinetu Prezydenta Warszawy Wojciech Komorowski przesłał na ręce dyrektora naczelnego Instytutu list następującej treści:

    „Prezydent M.St. Marcin Święcicki upoważnił mnie do przekazania Panu Profesorowi najszczerszych podziękowań za przygotowanie kilkugodzinnej prezentacji osiągnięć Państwowego Instytutu Geologicznego we wdrażaniu nowoczesnych narzędzi informatycznych w pracach różnych komórek Instytutu, którymi Pan Profesor kieruje.

    Reprezentacja Biura Zarządu Miasta, w której skład miałem przyjemność wchodzić zapoznała się z bardzo interesującymi przykładami użycia technik komputerowych dla uporządkowania rozproszonych zasobów danych, ujęcia ich w zorganizowane i spójne systemy.

    Przy okazji naszej u Pana Profesora wizyty okazało się, że obie nasze instytucje mogą i powinny ze sobą współpracować. Państwa zbiorowa wiedza, doświadczenie i zasoby informacyjne mogą znaleźć kapitalne zastosowanie w procesie konstruowania i aktualizacji Planów Zagospodarowania Przestrzennego Miasta – tak ogólnych jak i szczegółowych oraz przy kształtowaniu polityki inwestycyjnej Miasta i Gmin w jego skład wchodzących.

    Panie Profesorze! proszę pozwolić mi na złożenie na Pana ręce podziękowań dla tych Profesorów i innych pracowników Państwowego Instytutu Geologicznego, którzy służyli nam swą głęboką wiedzą podczas spotkania w dniu 10.12.96 w gościnnych progach Instytutu”.




    Nagrody specjalne Dyrektora Naczelnego Instytutu za 1996 rok.
    M. Lindner
       
    30 grudnia 1996 r. odbyło się w Warszawie tradycyjne spotkanie noworoczne, na którym dyrektor naczelny prof. dr hab. S. Speczik wręczył nagrody wyróżniającym się pracownikom Instytutu. Wręczone zostały również odznaczenia państwowe, resortowe i nagrody specjalne Dyrektora Naczelnego Instytutu za 1996 rok za następujące osiągnięcia:

    „Atlas geologiczny Bałtyku południowego”: dr Anna Tomczyk, dr Krystyna Rywocka-Kenig, mgr Jarmila Krzymińska, doc. dr hab. Aurelia Makowska, mgr Małgorzata Masłowska, mgr Mirosława Michałowska, mgr Radosław Pikieś, dr Jędrzej Pokorski, mgr Piotr Przeździecki, prof. dr hab. Wacław Ryka (pośmiertnie), dr Teresa Szczepańska i doc. dr hab. Ryszard Wagner; „Instrukcja Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1:50 000” sporządzona z zastosowaniem cyfrowego zapisu danych (GIS): dr Andrzej Ber, mgr Waldemar Gogołek, doc. dr hab. Marek Graniczny, mgr Barbara Jaranowska i mgr Barbara Piechulska-Słowańska; „Mapy geologiczne ścięcia poziomego Polski”: prof. dr hab. Zbigniew Kotański, dr Henryk Tomczyk, doc. dr hab. Kazimierz Żytko, mgr Andrzej Iwanow i mgr Zbigniew Buła; „Reinterpretacja danych geofizyczno-geologicznych dla otworów parametryczno-strukturalnych”: dr Jan Szewczyk, mgr Danuta Gientka, mgr Lech Miłaczewski i Barbara Staniszewska; współorganizacja I Międzynarodowych Targów Kamienia i Maszyn Kamieniarskich INTERKAMIEŃ ‘96: mgr inż. Tymoteusz Wróblewski i mgr inż. Jerzy Gągol; doc. dr hab. Maria Danuta Baraniecka – za wybitne zasługi dla kartografii geologicznej i stratygrafii czwartorzędu; prof. dr hab. Krzysztof Jaworowski – za opracowanie „Model sedymentacji kambryjskich ciał piaszczystych w polskiej części platformy wschodnio-europejskiej”; dr Katarzyna Janecka-Styrcz – za opracowanie programu prezentacji graficznej wyników systemu obserwacji hydrogeologicznych; mgr Zofia Matkowska – za całokształt działalności naukowej w Oddziale Pomorskim; dr Magdalena Sikorska-Jaworowska – za opracowanie „Rola procesów diagenetycznych w kształtowaniu własności kolektorskich skał kambru na obszarze polskiej części platformy prekambryjskiej”; mgr Andrzej Stachowiak – za całokształt działalności zawodowej i naukowej w 1996 roku; dr Maria Tarnowska – za prace badawcze nad tematem „Tefrostratygrafia dewonu Gór Świętokrzyskich”; dr Hubert Sylwestrzak – za przygotowanie tekstów do promocyjnej publikacji „Z geologią w XXI wiek” prezentującej dokonania Instytutu; dr Andrzej Rydzewski, mgr Irena Tyborowska-Kowalska, Barbara Bańkowska-Zajączkowska – za szczególne zaangażowanie i ogromny wkład pracy w przygotowanie obchodów 40-lecia złóż rud miedzi; dyr. mgr Maria Stacewicz – za wyróżniające osiągnięcia w pracy zawodowej, w szczególności za skuteczność w negocjacjach cenowych i inżynierii finansowej; doc. dr inż. Zbigniew Werner – za całokształt działalności organizacyjnej na rzecz Państwowego Instytutu Geologicznego; mgr Elżbieta Pogłód – za szczególne zaangażowanie w pracach na rzecz porządkowania stanów prawnych nieruchomości PIG oraz dbałość o stronę formalno-prawną zawieranych umów; mgr Danuta Falkowska – za wkład pracy i zaangażowanie w komputeryzację Działu Zleceń i Rozliczeń; Jarosław Sikorski – za wyróżniające osiągnięcia w pracy zawodowej, w szczególności za nadzór nad pracami remontowymi w 1996 roku; Maria Audycka – za szczególną dbałość, dyspozycyjność, wyjątkowe zaangażowanie i sprawną obsługę działalności Instytutu.

    Złotą odznakę PIG otrzymali: Stefan Cwojdziński, Janusz Kopik, Jadwiga Królicka, Honorata Leszczyszyn, Ryszard Wagner, Zofia Matkowska.

    Prof. dr hab. Stanisław Speczik odznaczony został przez Ministra Obrony Narodowej srebrnym medalem „Za zasługi dla obronności kraju”.

    Spotkanie swą obecnością zaszczycili: sekretarz stanu w MOŚZNiL dr K. Szamałek, wiceprezes NFOŚiGW mgr inż. Jerzy Kędzierski i dyrektor Departamentu Geologii dr H. J. Jezierski.


    Ważniejsze wydarzenia stycznia 1997 r.
    Redakcja
       
    10.01. W Oddziale Górnośląskim w Sosnowcu odbyło się spotkanie noworoczne emerytów i rencistów z dyrekcją Oddziału i pracownikami.

    15.01. W Oddziale Górnośląskim w Sosnowcu odbyła się publiczna obrona pracy doktorskiej mgr inż. Jadwigi Wagner pt. „Charakterystyka hydrogeologiczna głębokich poziomów karbonu produktywnego niecki głównej GZW”. Promotorem pracy był prof. dr hab. A. Różkowski. Komisji przewodniczył prof. dr hab. S. Speczik.

    16.01. Dyrektor M. Podemski spotkał się z pracownikami Biblioteki Geologicznej w Warszawie. Omawiano bieżącą działalność Biblioteki i plany na najbliższą przyszłość.

    20.01. Minister K. Szamałek i wiceprezes NFOŚiGW J. Ostapiuk przybyli do Instytutu w celu zapoznania się z obecnym stanem Muzeum Geologicznego i potrzebami finansowymi na konieczną dalszą jego modernizację.

    30.01. W obecności dyrekcji PIG i dyrekcji Spółki LUX-MED nastąpiło uroczyste otwarcie przychodni lekarskiej w Instytucie w Warszawie.

    30.01. Odbyła się publiczna obrona pracy doktorskiej mgr S. Lisickiego „Plejstocen Pomorza Mrągowskiego”. Promotorem pracy była doc. dr hab. A. Makowska. Komisji przewodniczył prof. dr hab. K. Jaworowski.