Wiadomości PIG (1997-10) nr 75


75 - TY NUMER, TO TEŻ WAŻNY JUBILEUSZ
Macej Podemski, Redaktor Naczelny
  • plik .doc


  • Obecny stan poszukiwań złóż złota w Polsce
    A. Wojciechowski
       
    Po kilkuletnich staraniach Państwowego Instytutu Geologicznego, w 1995 r. ówczesne Biuro Koncesji Geologicznych MOŚZNiL ogłosiło przetarg nieograniczony na poszukiwanie złóż złota w Sudetach i na bloku przedsudeckim. Na sprzedaż wystawiono 11 działek koncesyjnych, każda o pow. 96 km2. Do rywalizacji stanęło 6 firm, z których koncesję uzyskały:

    • KGHM „Polska Miedź” S.A. — działkę koncesyjną z nieczynnym złożem As-Au Złoty Stok,
    • Silesia Gold Mines Sp. z o.o. (kapitał australijski) — działki koncesyjne w rejonie Klecza-Radomice, w rejonie Radzimowic i w rejonie Czarnowa.

    Od tego czasu dalsze 4 działki koncesyjne uzyskały firmy: Sudety Mining Sp. z o.o. (kapitał amerykański) i Gleniff Exploration and Mining Ltd. (kapitał polsko-irlandzki).

    Firmy te obecnie są na etapie prowadzenia prac poszukiwawczych. Państwowy Instytut Geologiczny, po sporządzeniu projektu poszukiwań złota w rejonie Złotego Stoku, przystąpił ostatnio na zlecenie KGHM „Polska Miedź” S.A. do jego realizacji.

    Doniosłym osiągnięciem geologii złóż złota w Polsce było rozpoznanie przez zespół geologów z AGH w Krakowie (A. Piestrzyński) i PIG (S. Oszczepalski, A. Rydzewski, S. Speczik) rentownych, jak wszystko na to wskazuje, nagromadzeń złota, platyny i palladu w utworach podścielających mineralizację miedziową w rejonie kopalni „Polkowice”.

    Ponadto, w związku z odkryciem złota w ilasto-piaskowcowych osadach z pogranicza czerwonego spągowca i cechsztynu koło Nowego Kościoła (por. artykuł S. Speczik i A. Wojciechowskiego we wrześniowym numerze Przeglądu Geologicznego), nowego znaczenia nabiera problem rozwoju procesów złożotwórczych w obrębie niecki północnosudeckiej, a także środkowosudeckiej.

    W związku z coraz większym zainteresowaniem firm zagranicznych złożami złota w Polsce, stymulowanym przez ostatnie odkrycia, Departament Geologii i Koncesji Geologicznych MOŚZNiL rozważa możliwość ogłoszenia kolejnego przetargu.

    Z wielkim żalem należy odnotować, że owego niezwykłego ożywienia w zakresie poszukiwań złota i pojawienia się nowych koncepcji nie doczekał ich orędownik, wybitny znawca problematyki złóż złota i długoletni pracownik naszego Instytutu doc. dr hab. Edmund Rutkowski.


    Zacieśniamy współpracę z Czeską Służbą Geologiczną
    S. Cwojdziński
       
    Trwa dobra i pożyteczna współpraca Państwowego Instytutu Geologicznego, w tym zwłaszcza Oddziału Dolnośląskiego, ze służbami geologicznymi Czech i Niemiec.

    W dniach 28-30 kwietnia br. odbyło się w Jeseniku czesko-polskie seminarium poświęcone podsumowaniu dotychczasowej i omówieniu dalszej współpracy z Czeskim Geologickym Ustavem z Pragi, z udziałem dyrektora dr Macieja Podemskiego, doc. dr hab. Marka Granicznego oraz przedstawicieli Oddziału Dolnośląskiego i Górnośląskiego. Podczas miłego i owocnego spotkania zaprezentowano nowo wydaną w Pradze, w nakładzie 5.000 egzemplarzy, Mapę geologiczno-turystyczną Masywu Śnieżnika 1:50 000 - naoczny dowód pożytecznej współpracy. Mapa została opracowana przez Mojmira Opletala z Czech i Elżbietę Gawlikowską z Oddziału Dolnośląskiego. Ma ona ciekawą szatę graficzną (w redakcji uczestniczyła także Barbara Jaranowska z Zakładu Publikacji) i przeznaczona do dystrybucji w regionie. Połowa nakładu została przekazana do Instytutu.

    W toku sesji referatowej przedstawiono badania geologiczne prowadzone przez obie strony w strefie pogranicza. W podpisanym protokóle postanowiono opracować wspólnie kolejne mapy geologiczno-turystyczne: Gór Stołowych/Adrspachu, Gór Orlickich i Bystrzyckich oraz Karkonoszy i Gór Izerskich.

    Zadaniem większej rangi, związanym ze stałą współpracą trójstronną , jest realizowana od końca 1996 r. mapa geologiczna Łużyc, Gór Izerskich i Karkonoszy 1:100 000 (bez osadów kenozoicznych). W opracowaniu tej trzyarkuszowej mapy, obok CGU i PIG, bierze udział Saksoński Urząd d/s Środowiska i Geologii, będący służbą geologiczną Saksonii. Opracowanie tak dużej i nowoczesnej mapy, niosącej informacje o litostratygrafii, tektonice, intensywności i typie metamorfizmu oraz mineralizacji, wymaga oczywiście korelacji danych geologicznych. Korelacja przygraniczna jest trudna, ale niesie rzeczywisty postęp w rozpoznaniu geologii obszaru obejmującego krystalinik Łużyc, blok karkonosko-izerski, jednostkę kaczawską oraz wschodnie i południowe Karkonosze. Odbyły się już trzy robocze spotkania: w Libercu jesienią 1996 r., w Marienthalu nad Nysą Łużycką w maju br. i ostatnio we wrześniu br. w Boguszowie koło Wałbrzycha. Na tym ostatnim spotkaniu uzgodniono szereg szczegółów dotyczących podkładu topograficznego, który będzie cyfrowany w Czechach, wydzieleń litostratygraficznych, treści mapy, legendy itp. Autorska wersja mapy zostanie zestawiona w Oddziale Dolnośląskim na podstawie dostarczonych materiałów, scyfrowana w Polsce, a wydana drukiem w Niemczech. Ze strony Instytutu odpowiedzialni za treść merytoryczną są mgr Wiesław Kozdrój i dr Zbigniew Cymerman. Liczymy na dobrą, jak zawsze, współpracę z Zakładem Publikacji.


    Dilofozaur w Muzeum Geologicznym PIG
    W. Mizerski
       
    W dniu 26 września 1997 r. w Muzeum Geologicznym Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie dokonano uroczystego odsłonięcia nowego, niezwykle atrakcyjnego eksponatu. Jest to rekonstrukcja Dilophosaurusa wetherili, naturalnej wielkości dinozaura z najniższej jury, który żył na terenie Polski.

    Dilofozaur był największym wczesnojurajskim drapieżnikiem, charakteryzującym się podwójnym grzebieniem na głowie, będącym prawdopodobnie ozdobą godową samców. Polskiego dilofozaura odtworzono na podstawie wielkości jego tropu znalezionego w Polsce i szkieletu z Arizony. Ma on niemal 2 m wysokości i 4,5 m długości. Jest to pierwsza w świecie rekonstrukcja upierzonego dinozaura.

    Rekonstrukcję naszego dilofozaura wykonali: pracownik Muzeum Geologicznego PIG w Warszawie – Gerard Gierliński i artysta-plastyk – Marta Szubert. Uroczystość włączona była do programu Festiwalu Nauki, którego organizatorzy pokryli połowę kosztów wykonania rekonstrukcji.

    Przybyłych gości powitał Dyrektor Naczelny PIG, prof. dr hab. Stanisław Speczik, a następnie zabrali głos dr Włodzimierz Mizerski – kierownik Muzeum Geologicznego PIG i Gerard Gierliński. Wstęgę przecięli Główny Geolog Kraju – dr Krzysztof Szamałek, przewodniczący Komitetu Badań Naukowych – prof. dr hab. Aleksander Łuczak i wykonawca modelu – Marta Szubert.

    O tym, że pomysł wykonania rekonstrukcji polskiego dinozaura był trafiony, świadczyło ogromne zainteresowanie prasy, radia i telewizji. Uroczystość, w której wzięło udział około 200 osób i którą filmowały cztery ekipy telewizyjne, była znakomitą promocją Państwowego Instytutu Geologicznego. Już bowiem w pierwszą niedzielę po odsłonięciu eksponatu Muzeum odwiedziło 1914 osób.


    Ad multos annos — Jubileusz Dyrektora Naczelnego Instytutu
    B. Żbikowska
       
    13 września br. Dyrektor Naczelny prof. dr hab. Stanisław Speczik obchodził swoje 50 urodziny. Z tej okazji otrzymał serdeczne życzenia i gratulacje od Koleżanek i Kolegów z Państwowego Instytutu Geologicznego. Do życzeń tych przyłącza się również Redakcja „Wiadomości”.


    Dyrektor Naczelny laureatem nagrody Ministra
    B. Żbikowska
       
    W dniu 11 września br. odbyło się uroczyste wręczenie nagród Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa za udział w osiągnięciach resortu w dziedzinie:ochrony środowiska, ochrony przyrody, gospodarki wodnej, geologii i leśnictwa. Wśród laureatów tej prestiżowej nagrody jest nasz Dyrektor Naczelny prof. dr hab. Stanisław Speczik.


    Biuletyn Turowa donosi
    M. Lindner
       
    Czasopismo Kopalni Węgla Brunatnego Turów „Biuletyn Turowa” z września br. zamieścił notatkę relacjonującą artykuł doc. dr hab. Marcina Piwockiego z Prz. Geol. Nr 8, 1997 o uroczystościach jubileuszowych 50-lecia Kopalni Turów. Artykuł ten sprawił dużą przyjemność Redakcji „Biuletynu Turowa”, która swoją notatkę zakończyła podziękowaniem za życzenia w imieniu wszystkich górników kopalni.


    Z posiedzenia Rady Naukowej
    M. Lindner
       
    Posiedzenie Rady Naukowej w dniu 11 września br. poświęcone było sprawom Biblioteki Geologicznej Instytutu. Stan obecny i zamierzenia na przyszłość referował kierownik biblioteki mgr W. Zapolski.

    Rada Naukowa wystąpiła o nadanie Dyrektorowi Naczelnemu Instytutu Stanisławowi Speczikowi tytułu naukowego profesora nauk o Ziemi oraz otworzyła przewód habilitacyjny dr Zbigniewowi Cymermanowi.

    Na wniosek Dyrektora Naczelnego Rada mianowała na stanowisko docenta dr hab. Izabelę Bojakowską, a dr Włodzimierzowi Mizerskiemu powierzyła funkcję kierownika Muzeum Geologicznego i mgr Marii Kowalczyk funkcję głównej księgowej w Oddziale Świętokrzyskim.


    Ważniejsze wydarzenia września 1997 r.
    Redakcja
  • plik .doc