Wiadomości PIG (1998-12) nr 90


60 LAT ŚWIĘTOKRZYSKIEJ PLACÓWKI PIG
J. Gągol
  • Rozmowa z dyrektorem Oddziału Świętokrzyskiego Państwowego Instytutu Geologicznego doc. dr hab. Zbigniewem Kowalczewskim (plik .doc)


  • Pierwsza hydrogeologiczna stacja w polskiej części Karpat fliszowych
    D. Poprawa
       
    W dniu 30.09.1998 roku odbyła się w Zawoi sesja terenowa w nowo zbudowanej stacji I-go rzędu krajowej sieci obserwacji wód podziemnych. W czasie sesji K. Witek przedstawił historię budowy stacji, konstrukcję otworów oraz program zagospodarowania otoczenia. Omówił również wstępne wyniki uzyskane podczas badań hydrogeologicznych wykonanych w poszczególnych odwiertach.

    Obiekt składa się z dwóch odwiertów ujmujących wody podziemne występujące w trzeciorzędowych osadach fliszowych oraz z jednego - w osadach czwartorzędowych. Ponadto zbudowano tu punkt pomiaru poziomu wody w rzece Skawicy oraz centralną studnię pomiarową, w której w przyszłości zostanie zainstalowana aparatura do automatycznej rejestracji wyników. Docelowo stacja wyposażona zostanie także w posterunek meteorologiczny.

    W sesji wzięli udział dyrektorzy T. Peryt i M. Podemski. Spotkanie zakończono przy ognisku.


    LXIX Zjazd Polskiego Towarzystwa Geologicznego
    S. Cieśliński
       
    Pod hasłem: "100-lecie badań polskich geologów na Roztoczu" odbył się w dniach 23-26 września 1998 r. w Krasnobrodzie naukowy LXIX Zjazd Polskiego Towarzystwa Geologicznego. Zjazd w Krasnobrodzie stanowił pierwszą próbę zademonstrowania wyników badań geologicznych rozpoczętych na Roztoczu już pod koniec XIX wieku przez polskich geologów pracujących na Uniwersytecie Lwowskim i kontynuowanych do dnia dzisiejszego w Instytucie oraz w kilku innych ośrodkach naukowych kraju, przy współpracy z geologami zagranicznymi, głównie ukraińskimi. W przygotowaniu Zjazdu, referatów plenarnych i wycieczek terenowych, uczestniczyła duża grupa osób z PIG, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Uniwersytetu Warszawskiego, przedsiębiorstw geologicznych i Uniwersytetu Lwowskiego. Dyrektor Naczelny Instytutu, Stanisław Speczik, był członkiem Komitetu Honorowego Zjazdu, a S. Cieśliński, T. Peryt i J. Rzechowski - członkami Komitetu Organizacyjnego. Zjazdowi patronował wojewoda zamojski - M. Grzelaczyk.

    Wśród uczestników Zjazdu obecni byli geolodzy z Austrii, Słowacji i Ukrainy. Na posiedzenie plenarne przygotowano 8 referatów. Z pracowników Instytutu P. Krzywiec wygłosił referat Mioceńska ewolucja tektoniczna wschodniej części zapadliska przedkarpackiego (Przemyśl-Lubaczów) - wyniki interpretacji danych sejsmicznych, a S. Cieśliński Osady kredowe Roztocza Lubelskiego. Współautorem referatów na temat eocenu i czwartorzędu Roztocza był J. Rzechowski, a miocenu - T. Peryt i M. Jasionowski.

    Zjazd pozwolił zebranym zapoznać się nie tylko z głównymi problemami geologicznymi, geomorfologicznymi, hydrogeologicznymi i tektonicznymi Roztocza, ale i z wyjątkowo pięknym krajobrazem, przyrodą, czystymi potokami, źródłami oraz zabytkami tego regionu. Słoneczna pogoda, która towarzyszyła Zjazdowi, dodatkowo podkreśliła urok tej malowniczej krainy.


    XXV Ogólnopolska Konferencja Kartograficzna
    B. Jaranowska
       
    W dniach 8-10 października 1998 r. odbyła się w Kazimierzu Dolnym XXV Ogólnopolska Konferencja Kartograficzna Problemy kartografii tematycznej, zorganizowana przez Zakład Kartografii Instytutu Nauk o Ziemi Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie i przez Komisję Kartograficzną PTGeograficznego. Zapoczątkowana w roku 1968 przez prof. Franciszka Uhorczaka seria spotkań jest od lat miejscem wymiany doświadczeń polskich kartografów.

    Konferencja została podzielona na cztery grupy tematyczne: 1. Metody kartograficzne, ich miejsce i rola w teorii i praktyce, 2. Metodyczne aspekty redagowania treści map, 3. Najważniejsze osiągnięcia kartografii tematycznej ostatnich 30 lat, 4. Problematyka aktualnie prowadzonych prac.

    Temat przedstawiony przez B. Jaranowską z Zakładu Geologii Czwartorzędu Instytutu łączył w sobie wszystkie elementy. Multimedialna prezentacja Komputerowego opracowania Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1:50 000 wzbudziła szerokie zainteresowanie i życzliwość uczestników Konferencji, potwierdzając raz jeszcze jak ważna jest forma przekazu.

    Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50 000 traktowana jest przez czołowych kartografów polskich jako mapa prestiżowa i z tradycjami. Świadomość tego nie ułatwia zadania zespołowi przygotowującemu ją do druku metodami cyfrowymi. Mimo zmiany technologii kontynuują przecież osiągnięcia ludzi opracowujących przez 45 lat Szczegółową Mapę Geologiczną Polski sposobem tradycyjnym.

    Konferencja połączona była z wystawą prezentującą prace kartograficzne wiodących ośrodków kartograficznych w Polsce. Swoje stoisko miał również Państwowy Instytut Geologiczny. Bogaty przegląd naszych map i atlasów oraz pokrewnych kartografii wydawnictw cieszył się tak dużym zainteresowaniem zwiedzających, że obsługujące stoisko: B. Żbikowska z Działu Marketingu oraz E. Jeleńska i G. Brzeźkiewicz z Zakładu Geologii Czwartorzędu, nie zawsze mogły uczestniczyć w obradach.


    Uroczysta Sesja Naukowa "Środowiskowe Problemy Ekorozwoju"
    R. Strzelecki
       
    20 października 1998 r. odbyła się w Instytucie w Warszawie uroczysta sesja zorganizowana przez Zakład Geologii Środowiskowej z racji 70-lecia urodzin i 35-lecia pracy prof. dr hab. inż. Stefana Kozłowskiego. Liczny udział wzięli goście z różnych ośrodków akademickich kraju, Polskiej Akademii Nauk, Państwowego Instytutu Geologicznego oraz rodzina Profesora, z bratem - senatorem RP, Krzysztofem Kozłowskim i przedstawicielem najmłodszego pokolenia - wnukiem Jackiem, który często zabierał głos nie przejmując się powagą wygłaszanych przemówień i referatów. Obecny był sekretarz stanu w MOŚZNiL, Radosław Gawlik.

    Sesję otworzył Dyrektor Naczelny Instytutu, Stanisław Speczik, który omówił drogę życiową i bogatą karierę naukową Profesora, podkreślając Jego zasługi dla polskiej geologii oraz ekologii, którą Profesor wprowadził do prac badawczych w Instytucie. W uznaniu zasług Dyrektor Naczelny wręczył Profesorowi kordzik górniczy - najwyższy honorowy tytuł górniczy i życzył Jubilatowi, oby jak najdłużej pozostał w dobrym zdrowiu i wspierał nadal polską geologię. Życzenia składali także przedstawiciele środowisk akademickich i przyjaciele.

    W naukowej części sesji wygłoszono pięć referatów. J. Kołodziejski z Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju wygłosił referat: Zrównoważony rozwój w przemianach społeczno-gospodarczych kraju, Andrzej Kostrzewski z Uniwersytetu Poznańskiego: Georóżnorodność - nowy kierunek badań, Andrzej Paulo z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie: Od kartografii surowców skalnych do kartografii geologiczno-gospodarczej. Dwa referaty wygłosili pracownicy Zakładu Geologii Środowiskowej, macierzystego Zakładu profesora - Józef Lis mówił o kartografii geochemicznej, a Ryszard Strzelecki o geologii środowiskowej w pracach PIG.

    Sesji towarzyszyła okolicznościowa ekspozycja ilustrująca dorobek naukowy Profesora. Ukazała się też książka "Ochrona Litosfery" prezentująca wyniki prac w kierowanym przez Profesora, trwającym blisko 5 lat programie badawczym. Październikowy numer "Przeglądu Geologicznego" zamieścił okolicznościowy wywiad z Profesorem. Pokaźną część treści tego numeru wypełniły artykuły dotyczące realizowanej aktualnie Mapy Geologiczno-Gospodarczej Polski 1:50 000, której redaktorem naukowym jest Profesor.


    Ważniejsze wydarzenia listopada 1998 r.
    Redakcja
       
    2-6.11. P. Krzywiec podejmował w Instytucie geofizyków ze Słowacji: M. Bielika i J. Sefara oraz D. Joane z Rumunii, współpracujących w ramach badań geofizycznych w Karpatach oraz badań strefy szwu transeuropejskiego (TESZ).

    4.11. W Instytucie w Warszawie odbyła się konferencja: PIG w badaniach na rzecz poszukiwania złóż ropy naftowej i gazu ziemnego, przygotowana przez Zakład Geologii Regionalnej i Naftowej. Na konferencję przybyli przedstawiciele przedsiębiorstw geologicznych i geofizycznych, w tym Wielkopolska Energy SA, CalEnergy Gas Polska i Metanel.

    5-7.11. J. Badura i S. Dyjor uczestniczyli w konferencji On Recent Geodynamics of the East Sudeten and Adjacent Areas zorganizowanej w Ramzova (Czechy).

    5-10.11. K. Jaworowski przebywał w Sztokholmie (Szwecja) na spotkaniu Szwedzkiego Towarzystwa Geologicznego.

    6.11. W kopalni "Konin" w Ślesinie, na uroczystości z okazji 40-lecia Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa Oddziału Poznańsko-Konińskiego, Marcin Piwocki uhonorowany został szpadą górniczą. Gratulujemy !

    7-11.11. T. Peryt, J. Chowaniec i G. Burchart omawiali we Lwowie (Ukraina) z geologami ukraińskimi plan współpracy PIG z Instytutem Geologii i Geochemii NAU.

    11-16.11. M. Podemski i T. Mardal, podczas wizyty złożonej służbie geologicznej w Pretorii (RPA) podsumowali wyniki dotychczasowej i ustalili kierunki dalszej współpracy, dotyczącej budowy relacyjnych baz danych geologicznych.

    18.11. Departament Rozwoju i Wdrożeń MON wraz z Państwowym Instytutem Geologicznym zorganizował w Instytucie w Warszawie specjalną konferencję Ekogeologiczne aspekty funkcjonowania Sił Zbrojnych. Uczestniczyli w niej przedstawiciele MON z ministrem Romualdem Szeremietiewem na czele, Ministerstwa OŚZNiL z ministrem Janem Szyszko, NFOŚiGW z prezesem Marią Zajączkowską, przedstawiciele PAN i KBN oraz liczni przedstawiciele wielu instytucji i uczelni wojskowych.

    18.11. Na seminarium w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie: Dostęp społeczeństwa Warszawy do informacji jako element dialogu na rzecz zrównoważonego rozwoju, P. Pasławski zaprezentował ofertę Instytutu dla Warszawy. Informacje dostępne w Instytucie przedstawione zostały na posterach.

    19.11. Z okazji 50-lecia pracy naukowej prof. Jerzego Znosko, zorganizowano w Instytucie w Warszawie uroczystą sesję naukową, na którą licznie przybyli wybitni przedstawiciele nauk geologicznych z kraju i zagranicy. Uroczystości uświetniła wystawa w Muzeum Geologicznym poświęcona Jubilatowi. Redakcja Wiadomości przyłącza się do serdecznych gratulacji.

    19-22.11. M. Graniczny i Sz. Uścinowicz uczestniczyli w Wilnie (Litwa) w spotkaniu "Syd-Norden Programme".

    21-23.11. M. Jarosiński w Pradze (Czechy) prowadził konsultacje z firmą Geomechanics International, dotyczące komputerowego programu służącego do analizy kierunków naprężeń z pomiarów sześcioramiennego upadomierza.

    22-27.11. J. Zachowicz wzięła udział w odbywającej się w Rostocku - Warnemünde (Niemcy) konferencji Baltic sea Science Conference.

    24.11. W dodatku do Rzeczypospolitej Ochrona Środowiska VI ukazała się wypowiedź Dyrektora Naczelnego Instytutu, S. Speczika: Reforma administracyjna kraju, a złoża kopalin.

    24-28.11. Instytut uczestniczył w corocznych targach POLEKO w Poznaniu.

    26.11. Prof. A. Wiszniewski, przewodniczący KBN, złożył pierwszą wizytę w Instytucie. Zapoznał się przy tej okazji z pracami kartograficznymi Instytutu, a także z wyposażeniem Centralnego Laboratorium Chemicznego oraz Centralnego Archiwum Geologicznego. Podczas wizyty poruszono m.in. sprawę oceny instytutów według nowych kryteriów KBN.

    27.11. Na posiedzeniu Rady Naukowej Instytutu odbyło się kolokwium habilitacyjne S. Oszczepalskiego na temat Cechsztyńskiej mineralizacji polimetalicznej w Polsce. Na posiedzeniu tym Rada nadała też stopnie doktorskie G. Czapowskiemu i J. Badurze.